23 tỉnh, thành mới được bố trí gần 500.000 biên chế, 34.000 trụ sở công

23 tỉnh, thành mới đều đạt định hướng tiêu chuẩn

Trình bày tờ trình về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết trong 63 tỉnh, thành phố hiện có của cả nước, dự kiến có 11 tỉnh, thành phố giữ nguyên hiện trạng, gồm 10 tỉnh, thành đủ tiêu chuẩn theo quy định (Thành phố Hà Nội, thành phố Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh) và 1 tỉnh chưa đủ tiêu chuẩn nhưng có yếu tố đặc thù là Cao Bằng.

52 đơn vị hành chính còn lại sẽ được sắp xếp thành 23 tỉnh, thành mới. Toàn bộ 23 đơn vị hành chính cấp tỉnh hình thành sau sắp xếp đã đạt định hướng tiêu chuẩn theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Như vậy, sau sắp xếp, cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương (Hà Nội, Hải Phòng, Huế, Đà Nẵng, Cần Thơ và Thành phố Hồ Chí Minh) và 28 tỉnh.

Những tỉnh này gồm: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Ninh Bình, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đồng Nai, Tây Ninh, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cà Mau, An Giang.

Cơ quan thẩm tra là Ủy ban Pháp luật và Tư pháp ghi nhận Đề án của Chính phủ xây dựng 23 phương án sắp xếp đối với 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh để hình thành 23 tỉnh, thành mới. Trong số này, có 15 phương án nhập 2 tỉnh, 4 phương án nhập 3 tỉnh, 2 phương án nhập 1 tỉnh với 1 thành phố trực thuộc Trung ương và 2 phương án nhập 2 tỉnh với 1 thành phố trực thuộc Trung ương.

Sau sắp xếp, cả nước có 34 ĐVHC cấp tỉnh gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh, giảm 29 tỉnh (tương đương 46,03%).

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban tán thành với các phương án sắp xếp các tỉnh, thành do Chính phủ đề xuất.

Riêng tỉnh Cao Bằng, cơ quan thẩm tra đề cập, địa phương thuộc diện sáp nhập nhưng Chính phủ đề nghị không thực hiện sắp xếp vì có yếu tố đặc thù. Cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ yếu tố đặc thù này trong Đề án, dù vấn đề đã được báo cáo và được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền. 

Sau sắp xếp, Bộ trưởng Nội vụ cho biết chính quyền địa phương của đơn vị hành chính cấp tỉnh mới gồm HĐND và UBND.

Với các sở, cơ quan tương đương sở, sẽ hợp nhất các sở, cơ quan có chức năng, nhiệm vụ tương đồng. Sau sắp xếp, UBND cấp tỉnh tổ chức tối đa 14 sở và tương đương (riêng TPHCM tổ chức tối đa 15 sở và tương đương).

Định hướng giao biên chế sau sắp xếp

Về sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của cơ quan, tổ chức, đơn vị sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Bộ trưởng Nội vụ cho biết tổng hợp từ các địa phương, sau khi rà soát, tổng biên chế cán bộ, công chức, viên chức theo định mức được giao của các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh thuộc 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp: 447.657 người (gồm: 2.321 cán bộ, 79.118 công chức, 366.218 viên chức).

Sau sắp xếp, số lượng cán bộ, công chức, viên chức của cấp tỉnh sau sắp xếp tối đa không vượt quá tổng số cán bộ, công chức, viên chức (số có mặt) của cấp tỉnh trước sắp xếp và thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm trong thời hạn 5 năm cơ bản bố trí theo đúng quy định.

Sau khi chính quyền địa phương cấp tỉnh đi vào hoạt động, Chính phủ sẽ phối hợp với các cơ quan căn cứ quy mô dân số, diện tích tự nhiên, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh để xây dựng vị trí việc làm trình cấp có thẩm quyền giao biên chế cán bộ, công chức, viên chức cho địa phương.

Về vấn đề này, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương, bộ, ngành có liên quan tiếp tục rà soát, thống nhất tiêu chí phân loại để thống kê đầy đủ, chính xác các số liệu về cán bộ, công chức, viên chức ở các đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Việc này nhằm xác định phương án, lộ trình sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức một cách khả thi, có hiệu quả và làm cơ sở cho cấp có thẩm quyền thực hiện việc giao biên chế cho các địa phương theo quy định.

Đồng thời, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị Chính phủ, sau khi bộ máy mới đi vào hoạt động, khẩn trương chỉ đạo việc xây dựng và hoàn thiện vị trí việc làm, xác định biên chế của từng địa phương, trình cấp có thẩm quyền quyết định.

Chính phủ cũng cần có quy định cụ thể về số lượng cấp phó của các cơ quan, đơn vị, để xác định mốc cần thực hiện sau 5 năm kể từ khi thực hiện sắp xếp để giảm tối thiểu 20% công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, nhằm giảm biên chế theo phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, bố trí số lượng lãnh đạo, quản lý ở các đơn vị sau sắp xếp theo đúng quy định.  

Báo cáo về phương án sắp xếp, bố trí trụ sở, tài sản công, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết tổng số trụ sở công cấp tỉnh của 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 38.182 trụ sở.

Số lượng trụ sở công dự kiến tiếp tục sử dụng là 33.956 trụ sở, dự kiến dôi dư 4.226 trụ sở.

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhận thấy việc thống kê số lượng trụ sở công tại các đơn vị hành chính cấp tỉnh đang có sự chênh lệch lớn giữa các địa phương.

Ví dụ, thống kê trước khi sắp xếp, tỉnh Bắc Ninh có 37 trụ sở, tỉnh Bắc Giang có 47 trụ sở, tỉnh Cà Mau có 9 trụ sở. Trong khi đó, tỉnh Quảng Nam có 2.610 trụ sở, Đắk Lắk có 2.568 trụ sở, TPHCM có 3.531 trụ sở…

Cơ quan thẩm tra vì thế đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo thống kê đầy đủ, chính xác số lượng trụ sở công tại các đơn vị hành chính cấp tỉnh để có phương án sắp xếp, xử lý phù hợp.

Dự kiến, Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 sẽ được Quốc hội xem xét thông qua tại đợt 2 của kỳ họp thứ 9.