UBND tỉnh Thanh Hóa vừa trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định dự án bảo tồn và gia cố di tích Hòn Vọng Phu, một phần của Cụm di tích nghệ thuật và thắng cảnh núi An Hoạch, thuộc phường An Hưng, thành phố Thanh Hóa. Dự án này nhằm khắc phục tình trạng xuống cấp nghiêm trọng do thời gian, tác động ngoại lực và đặc biệt là sét đánh.
Hòn Vọng Phu, một kỳ quan đá vôi tự nhiên, đang đối mặt với sự xuống cấp nghiêm trọng. Các khảo sát cho thấy cấu trúc đá vôi bị phong hóa, nứt nẻ, với nhiều tầng đất tàn tích và các khối đá vỡ trên bề mặt. Khu vực này chịu tác động mạnh mẽ của phong hóa tự nhiên.
Nguy Cơ Sụp Đổ và Giải Pháp Bảo Tồn Di Tích
Di tích Hòn Vọng Phu đã trải qua hai lần bị sét đánh trực tiếp, gây ra những hư hại đáng kể. Bên cạnh đó, hoạt động khai thác đá và nổ mìn trong khu vực lân cận cũng tạo ra rung chấn, làm gia tăng các vết nứt trên bề mặt đá. Mưa lớn, gió mạnh, thậm chí cả động đất nhỏ cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự an toàn của di tích, làm tăng nguy cơ sụp đổ.
Để bảo vệ Hòn Vọng Phu khỏi nguy cơ này, dự án bảo tồn sẽ áp dụng các giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhằm tăng cường độ cứng, ổn định cấu trúc và khả năng chống chịu trước các tác động từ thời tiết và môi trường xung quanh.
Đầu Tư và Tiến Độ Dự Án
Tổng kinh phí cho dự án bảo tồn Hòn Vọng Phu là 17 tỷ đồng, được trích từ ngân sách của tỉnh Thanh Hóa. Dự kiến, dự án sẽ được hoàn thành trước ngày 30/4, nhằm kịp thời bảo vệ di tích trước mùa mưa bão.
Các Biện Pháp Bảo Vệ Khẩn Cấp Trước Đó
Trước khi có dự án bảo tồn quy mô lớn này, Hòn Vọng Phu đã nhiều lần bị sét đánh, gây ra những thiệt hại không nhỏ. Vào ngày 15/6/2022, một khối đá lớn đã bị sạt lở do sét đánh trúng.
Để tìm kiếm giải pháp bảo tồn hiệu quả, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã tổ chức một hội thảo khoa học vào cuối năm 2023, thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia và nhà khoa học đầu ngành.
Tháng 5/2024, UBND thành phố Thanh Hóa đã triển khai xây dựng một hệ thống chống sét hiện đại ngay cạnh di tích, với tổng kinh phí hơn 800 triệu đồng. Hệ thống này được kỳ vọng sẽ giảm thiểu nguy cơ sét đánh trực tiếp vào Hòn Vọng Phu.
Tháng 9/2024, ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, đã ký quyết định ban hành lệnh xây dựng công trình khẩn cấp bảo tồn và gia cố di tích Hòn Vọng Phu, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của chính quyền địa phương đối với việc bảo tồn di sản văn hóa.
Giá Trị Lịch Sử và Văn Hóa của Hòn Vọng Phu
Hòn Vọng Phu là một khối núi đá vôi lớn, đứng sừng sững, bên cạnh là một khối đá nhỏ hơn. Nhìn từ xa, hai khối đá này tạo thành hình ảnh tượng trưng cho người mẹ hóa đá đang bồng con, mòn mỏi chờ đợi người chồng trở về. Hình ảnh này gắn liền với truyền thuyết về lòng chung thủy và sự chờ đợi, đã trở thành biểu tượng văn hóa đặc trưng của Thanh Hóa.
Di tích Hòn Vọng Phu nằm trong Cụm di tích nghệ thuật và thắng cảnh núi An Hoạch (núi Nhồi), được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là di tích cấp quốc gia từ năm 1992, khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật to lớn của di tích này.
Kết Luận
Dự án bảo tồn Hòn Vọng Phu thể hiện cam kết mạnh mẽ của tỉnh Thanh Hóa trong việc bảo vệ và phát huy giá trị của các di sản văn hóa. Hy vọng rằng, với những giải pháp kỹ thuật tiên tiến và sự đầu tư bài bản, Hòn Vọng Phu sẽ được bảo tồn một cách bền vững, tiếp tục là điểm đến hấp dẫn và là biểu tượng văn hóa của xứ Thanh. Việc bảo tồn di tích không chỉ là trách nhiệm với quá khứ mà còn là sự đầu tư cho tương lai, góp phần phát triển du lịch và kinh tế địa phương.
