Mới đây, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công bố Các tác phẩm văn học và nghệ thuật biểu diễn Việt Nam tiêu biểu, xuất sắc sau ngày đất nước thống nhất và phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật Sống mãi với thời gian giai đoạn 2026-2030.
Cùng với nhiều nhà văn, Bảo Ninh đã được vinh danh với tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh.
Nhà văn Bảo Ninh (ngoài cùng, bên trái) trong lễ công bố các tác phẩm văn học và nghệ thuật biểu diễn Việt Nam tiêu biểu, xuất sắc sau ngày đất nước thống nhất (Ảnh: Ban tổ chức).
Tại sự kiện, khi ông và tác phẩm được xướng tên, nhiều khán giả bày tỏ sự ủng hộ với những tràng pháo tay dài, Bảo Ninh khi ấy đã cúi đầu cảm ơn tình cảm của mọi người tại lễ vinh danh.
Sau sự kiện, nhiều người có ý kiến trái chiều về việc tiểu thuyết của Bảo Ninh nhận được giải thưởng lớn, thậm chí có người cho rằng, nên thu hồi tác phẩm vì viết… không đúng sự thật.
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, nhà văn Bảo Ninh cho biết, do không dùng mạng xã hội nên khi bạn bè thông báo, ông mới biết có một số ý kiến trái chiều khi tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh được vinh danh.
Bảo Ninh tỏ ra bình thản và nói rằng: “Khi tác phẩm của mình được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch vinh danh, tôi rất vui. Tôi biết có những ý kiến trái chiều nhưng không muốn nói gì vào lúc này vì thấy chưa phù hợp…”.
Khi được hỏi: Mới đây, bức ảnh ông cúi đầu trên sân khấu nhận vinh danh gắn với một số bài viết tiêu cực về ngoại hình già nua của một nhà văn, ông có phản hồi gì không?
Bảo Ninh cười lớn, cho biết: “Đó là khoảnh khắc tôi cúi đầu cảm ơn tình cảm của khán giả. Tôi đã 75 tuổi, cũng đã già rồi chứ không còn trẻ, sức khỏe của tôi cũng yếu nên những bức ảnh cũng không thể… oai hùng được.
Nhiều người có thể để ý đến những bình luận về ngoại hình, vẻ bề ngoài, còn đàn ông lớn tuổi như tôi bị chê thì cũng không sao”.
Bảo Ninh tên thật là Hoàng Ấu Phương, quê Nghệ An. Ông đi bộ đội từ năm 1969 đến năm 1975. Năm 1987, ông ra mắt tác phẩm đầu tay Trại bảy chú lùn (năm 2022 được vinh danh tại Giải thưởng Nghệ thuật Danube, Hungary).
Năm 1991, tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh (xuất bản lần đầu vào năm 1987 với tên Thân phận của tình yêu) được Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam và được đón nhận nồng nhiệt.
Nhà văn Bảo Ninh cũng từng nhận giải thưởng văn học Sim Hun của Hàn Quốc năm 2016 và Giải thưởng Văn học châu Á (Asian Literature Award) năm 2018 với Nỗi buồn chiến tranh.
Trong một lần chia sẻ về Nỗi buồn chiến tranh ở tọa đàm, Bảo Ninh nói, nỗi buồn và những ám ảnh chiến tranh sẽ còn mãi mãi trong đời ông. Ông trông chờ nỗi buồn ấy sẽ hết ở thế hệ sau.
Với Bảo Ninh, hậu chiến là một thời kỳ gian khổ, do vậy những ký ức hay ám ảnh chiến tranh chìm đi trong bận rộn mưu sinh đời thường. Hiện nay, khi cuộc sống tốt đẹp hơn theo sự phát triển của kinh tế, xã hội, nhiều đồng đội cũ của nhà văn có xu hướng nhớ và viết lại hồi ức thời chiến.
Họ thường viết hồi ký và đưa cho Bảo Ninh đọc để được góp ý. Bảo Ninh thấy rằng nhiều ký ức về chiến tranh trên các phương tiện thông tin đại chúng mang màu sắc tươi sáng. Nhưng, thật ra chiến tranh rất khốc liệt.
Nhà văn Bảo Ninh (Ảnh: Nguyễn Đình Toán).
“Người Việt Nam có vẻ không quen thể hiện sự đau đớn ra bên ngoài. Tôi đã gặp nhiều bà mẹ có con cái đều hy sinh hết, nhưng họ vẫn có vẻ ngoài bình thản.
Họ quen chôn giấu cảm xúc trong lòng và sứ mệnh của nhà văn là phải nói được tiếng lòng của nhân dân”, Bảo Ninh nêu quan điểm.
Nỗi buồn chiến tranh xoay quanh cuộc đời Kiên, một chàng trai trẻ lãng mạn, tràn đầy khát vọng bỗng bị cuốn vào vòng xoáy khốc liệt của chiến tranh. Chứng kiến nhiều mất mát và cái chết, anh dần ám ảnh, sống trong cô độc và không thể hòa nhập khi trở về thời bình.
Tiểu thuyết ra đời trong bối cảnh Việt Nam thời hậu chiến, khắc họa nội tâm dằn vặt, những vết sẹo không lành trong tâm hồn người lính – khác biệt trong bút pháp nghệ thuật, cách tiếp cận đề tài so với những tác phẩm mang màu sắc anh hùng ca trước đó.
Tác phẩm này cũng đã được chuyển ngữ và giới thiệu ở gần 20 quốc gia trên thế giới.
Source link: https://dantri.com.vn/giai-tri/nha-van-bao-ninh-noi-gi-truoc-y-kien-trai-chieu-ve-noi-buon-chien-tranh-20251202171203549.htm
