Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trụ cột an sinh quan trọng, đảm bảo tài chính cho người lao động khi về già thông qua 4 chế độ chính: hưu trí, tử tuất, hỗ trợ mai táng phí và bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, việc rút BHXH một lần khi chưa đến tuổi nghỉ hưu đồng nghĩa với việc từ bỏ cơ hội hưởng những quyền lợi này. Vậy, người lao động sẽ mất những quyền lợi gì khi quyết định rút BHXH một lần?
Mất 4 Khoản Tiền “Khủng” Khi Rời BHXH
Quyết định rút BHXH một lần đồng nghĩa với việc người lao động đánh mất những khoản hỗ trợ tài chính quan trọng sau:
Mất lương hưu: Đây là khoản tài chính đảm bảo cuộc sống khi người lao động hết tuổi lao động và sức khỏe suy giảm. Tuổi thọ trung bình của người Việt Nam ngày càng tăng, đồng nghĩa với việc giai đoạn hưởng lương hưu sẽ kéo dài. Mức lương hưu có thể lên đến 75% mức bình quân tiền lương/thu nhập đóng BHXH, và được điều chỉnh tăng hàng năm để bù đắp trượt giá. Việc rút BHXH một lần tước đi nguồn thu nhập ổn định này trong tương lai.
Mất bảo hiểm y tế (BHYT) ưu đãi: Chi phí y tế chiếm tỷ lệ đáng kể trong cuộc sống của người cao tuổi. BHYT là “cứu cánh” cho những người có bệnh tật. Người hưởng lương hưu được quỹ BHYT thanh toán tới 95% chi phí khám chữa bệnh đúng tuyến, một mức ưu đãi cao hơn nhiều so với BHYT hộ gia đình (tối đa 80%). Việc rút BHXH một lần khiến người lao động phải tự lo chi phí y tế khi về già, tạo gánh nặng tài chính lớn.
Mất trợ cấp tuất cho người thân: Nếu người lao động bảo lưu quá trình đóng BHXH hoặc đang hưởng lương hưu mà qua đời, thân nhân của họ sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần hoặc hàng tháng (nếu đủ điều kiện). Khoản trợ cấp này giúp đảm bảo an toàn tài chính cho con nhỏ, vợ yếu, cha mẹ già của người đã khuất. Rút BHXH một lần đồng nghĩa với việc tước đi sự hỗ trợ này, đẩy người thân vào hoàn cảnh khó khăn hơn.
Mất trợ cấp mai táng: Khi người lao động qua đời, người lo mai táng sẽ nhận được trợ cấp mai táng, hiện tại là 23,4 triệu đồng (10 tháng lương cơ sở). Đây là một khoản tiền không nhỏ, giúp bù đắp chi phí tang lễ. Việc rút BHXH một lần khiến gia đình người lao động phải tự gánh chịu toàn bộ chi phí này.
3 Quyền Lợi Bổ Sung Từ 1/7/2025: Bảo Lưu BHXH, Lợi Ích Nhân Đôi
Luật BHXH năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, bổ sung thêm nhiều quyền lợi, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH thay vì rút một lần. Cụ thể, người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ tuổi nhận lương hưu, nếu chọn bảo lưu thời gian tham gia BHXH, sẽ có cơ hội hưởng thêm 3 quyền lợi sau:
Hỗ trợ tín dụng khi mất việc làm: Nhà nước có chính sách hỗ trợ tín dụng cho người lao động có thời gian đóng BHXH nhưng bị mất việc. Điều này giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn, ổn định cuộc sống.
Trợ cấp hàng tháng từ khoản đóng BHXH: Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không rút BHXH một lần, sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đóng của mình. Đây là một hình thức “tích lũy” thông minh, giúp người lao động có thêm nguồn thu nhập khi về già.
Bảo hiểm y tế do nhà nước đóng: Trong thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng, người lao động sẽ được ngân sách nhà nước đóng BHYT. Điều này đảm bảo họ được chăm sóc sức khỏe đầy đủ, giảm bớt gánh nặng tài chính. Nếu người đang hưởng trợ cấp hàng tháng qua đời, thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa nhận và trợ cấp mai táng (nếu đủ điều kiện).
Kết luận
Việc rút BHXH một lần mang đến một khoản tiền ngay lập tức, nhưng lại tước đi rất nhiều quyền lợi quan trọng trong tương lai. Người lao động cần cân nhắc kỹ lưỡng, xem xét các lựa chọn khác như bảo lưu thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu và các quyền lợi bổ sung khác. Quyết định sáng suốt sẽ giúp đảm bảo một tương lai an nhàn và ổn định hơn.
