Giảm 38 báo, gần 100 tạp chí, 33 đài phát thanh – truyền hình

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, ngày 26/6, ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí, trình bày tham luận về những bài học kinh nghiệm từ việc xây dựng mô hình và cơ chế chính sách cho báo chí trong cuộc cách mạng tinh gọn.

“Báo chí cách mạng Việt Nam đã qua mốc son một thế kỷ với những đóng góp quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, nhưng hiện tại báo chí đang phải đối mặt với lời giải về nguồn thu và mô hình phát triển sau tinh gọn”, ông Phúc đặt vấn đề.

Quy hoạch báo chí tác động gần 18.000 người

Nếu như thực hiện Quy hoạch báo chí năm 2019 giảm 58 báo, 115 tạp chí, tác động khoảng 1.500 người, thì cuộc cách mạng tinh gọn lần này giảm tới 38 báo, gần 100 tạp chí, 33 đài phát thanh – truyền hình, tác động tới gần 18.000 người, trong đó khối phát thanh – truyền hình khoảng 9.000 người, theo Cục trưởng Lưu Đình Phúc.

“Gần 44% nhân lực báo chí trên toàn quốc bị tác động bởi sắp xếp, tinh gọn”, ông Phúc nói.

Vậy tinh gọn rồi thì Đảng, Nhà nước có quan điểm, chính sách gì để phát triển báo chí? Vai trò, vị thế của báo chí sẽ như thế nào trong bối cảnh mới? Báo chí phải làm gì để xứng đáng với truyền thống và phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước vừa trao tặng “Huân chương Hồ Chí Minh” lần thứ 2, để làm tốt sứ mệnh phụng sự đất nước, phụng sự nhân dân, là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng?

Sau khi nêu ra các câu hỏi trên, ông Lưu Đình Phúc khẳng định thực tế đặt ra cho công tác quản lý nhiều vấn đề căn cốt. Trong đó, theo ông, báo chí phải giữ được vai trò chi phối, làm chủ mặt trận thông tin, để cho dân hiểu, dân tin và dân theo, để hội tụ niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng. 

Bên cạnh đó, báo chí tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, xây dựng và phát triển toàn diện con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Cuối cùng, ông Phúc nhận định lực lượng báo chí cách mạng hiện nay nhiều nhưng dàn trải nên cần phải xây dựng lực lượng báo chí chủ lực quốc gia lớn mạnh, có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong nước và đi ra quốc tế, có vai trò chi phối, làm trụ cột dẫn dắt, giữ nhịp định hướng thông tin.

“Yêu cầu tinh gọn báo chí đặt ra vấn đề mới về mô hình phát triển của báo chí cách mạng, cùng với đó là yêu cầu cao hơn về chất lượng nguồn nhân lực và hiệu suất, hiệu quả công việc; cơ chế, chính sách hướng tới mục tiêu phát triển báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại”, Cục trưởng Cục Báo chí nói.

Báo chí phải là lực lượng chủ lực trong công tác truyền thông

Cục trưởng Lưu Đình Phúc nhấn mạnh báo chí phải là lực lượng chủ lực trong công tác truyền thông, góp phần quan trọng tạo đà thúc đẩy nhận thức, làm cho xã hội, người dân thấy rõ được lợi ích đem lại từ cuộc “cách mạng” tinh gọn bộ máy.

Cùng với đó, báo chí phải thổi bùng khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng, niềm tự hào dân tộc, tự tin, tự lực, tự cường, có khát vọng quốc gia, khát vọng làm giàu, khát vọng vươn lên.

“Guồng máy đã quay và truyền thông phải tạo đà thúc đẩy cỗ máy ấy quay nhanh hơn, hướng đến mục tiêu lợi ích cho người dân, xã hội, doanh nghiệp, nâng cao vị thế cạnh tranh quốc gia, khẳng định vai trò và đường lối sáng suốt của Đảng, rất hợp với lòng dân, đang tạo đà cất cánh, đưa đất nước ta vươn mình trong kỷ nguyên mới”, ông Phúc nói.

Trong tiến trình đó, Cục trưởng Lưu Đình Phúc cho rằng báo chí mang trên mình trách nhiệm “kép”, vừa tuyên truyền, lan tỏa tinh thần cải cách để tạo đồng thuận xã hội, vừa tự tái cấu trúc, đổi mới chính mình để trở nên chuyên nghiệp, hiện đại và nhân văn hơn.

Từ thực tiễn xây dựng mô hình và cơ chế chính sách phát triển báo chí trong cuộc cách mạng tinh gọn, ông Phúc nêu ra 4 bài học kinh nghiệm.

Thứ nhất, bài học về thế trận truyền thông khởi đầu từ lòng dân, phát huy sức mạnh của thế trận truyền thông nhân dân trong triển khai thực hiện Nghị quyết của Đảng.

Thời gian gần đây, những quyết sách lớn của Đảng, Nhà nước, nhất là cuộc “cách mạng” tinh gọn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng thuận cao. Những tư tưởng lớn của cuộc “cách mạng” này đã được lãnh đạo Đảng, Nhà nước quán triệt đến từng đảng viên, và lần đầu tiên quán triệt nghị quyết của Đảng được truyền hình trực tiếp để nhân dân theo dõi. Người dân đồng thuận, nghe theo, làm theo thì mới thành công.

“Thế trận truyền thông phải khởi đầu từ lòng dân. Để dân hiểu, dân tin và dân theo thì cốt lõi chính sách, định hướng, tuyên truyền phải gắn bó với dân, vì dân, nói đi đôi với làm. Phải chú trọng thực hiện tuyên truyền khéo, đó là việc thuyết phục dân và để đạt đến việc đồng thuận của dân, từ đó là đồng thuận của xã hội”, Cục trưởng Lưu Đình Phúc cho hay.

Thứ hai, bài học về việc học tập, quán triệt sâu sắc tinh thần của nghị quyết. Hơn ai hết, người đứng đầu cấp ủy, người làm công tác quản lý phải nắm chắc tinh thần nghị quyết của Đảng, có thấu cảm, tư tưởng có thông thì chỉ đạo triển khai mới đúng, mới trúng và có hiệu quả.

Thứ ba, bài học về việc triển khai nghị quyết từ góc nhìn đại cục. Với những quyết sách lớn của Đảng, Nhà nước về tinh gọn bộ máy, trong đó có báo chí, ông Phúc cho rằng cần đặt chính sách đó trong tổng thể mục tiêu chung của đất nước để có góc nhìn rộng lớn hơn, thấy được ý nghĩa xã hội, ý nghĩa nhân văn và khát vọng phát triển vươn lên. Từ đó có sở cứ định hướng, làm công tác tư tưởng trong triển khai thực hiện.

Thứ tư, bài học về nhất quán trong nhận thức, quyết liệt trong hành động. Cuộc cách mạng tinh gọn gắn với cuộc cách mạng về thể chế, đòi hỏi người đứng đầu cấp ủy phải có nhận thức nhất quán, tư duy nhạy bén, thích nghi, thích ứng linh hoạt và quyết tâm cao trong tổ chức triển khai.

Nhận thức và hành động phải đi đôi với nhau. Nói và làm phải thống nhất, từ đó mới quyết liệt, quyết tâm trong phân cấp, phân quyền, tinh gọn đối tượng quản lý, theo ông Phúc.