Mở rộng đối tượng tham gia, linh hoạt mức đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 2026

Sáng 11/7, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố một số Luật được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, trong đó có Luật Việc làm 2025. Luật gồm 8 chương 55 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Thông tin về những điểm đáng chú ý, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Mạnh Khương cho biết Luật Việc làm năm 2025 đã kế thừa các quy định được thực hiện có hiệu quả từ Luật Việc làm năm 2013, sửa đổi các quy định không còn phù hợp, trọng tâm là bổ sung các quy định nhằm thể chế hóa 4 nghị quyết đột phá – “bộ tứ trụ cột” đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Thứ nhất, Luật thể chế hóa Nghị quyết số 66 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Thứ trưởng Khương cho hay Luật lần này thiết kế theo hướng quy định rõ ràng, thực chất, ngắn gọn, chỉ quy định những nội dung đúng thẩm quyền của Quốc hội, bám sát thực tiễn, bảo đảm tính khả thi; tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong bộ máy Nhà nước, nâng cao năng lực thực thi.

Thứ hai, Luật thể chế hóa Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, bổ sung quy định về đăng ký lao động, làm cơ sở xây dựng cơ sở dữ liệu về người lao động đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống”, có sự kết nối, cập nhật, chia sẻ với các cơ sở dữ liệu quốc gia và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho hay, Luật cũng sửa đổi các quy định nhằm hướng tới xây dựng, quản trị và vận hành hệ thống thông tin thị trường lao động tập trung, thống nhất, đa tầng, đa lĩnh vực; bổ sung quy định về phát triển sàn giao dịch việc làm quốc gia…

Thứ ba, thể chế hóa Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, Luật Việc làm năm 2025 đã sửa đổi, bổ sung các quy định về cho vay giải quyết việc làm theo hướng mở rộng đối tượng, đa dạng hóa cơ chế huy động nguồn lực nhằm tạo cơ hội cho người lao động, cơ sở sản xuất kinh doanh được vay vốn duy trì, mở rộng, phát triển sản xuất…

Thứ tư, Luật đã sửa đổi các quy định liên quan về khung trình độ, tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia, đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia… đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và cập nhật với tiêu chuẩn, trình độ kỹ năng nghề của khu vực, thế giới…

Đồng thời, Luật đã sửa đổi quy định nhằm tạo điều kiện cho tất cả người lao động có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài được vay vốn qua Ngân hàng Chính sách xã hội để đào tạo nghề, chi trả các chi phí…, góp phần thúc đẩy đưa lao động có tay nghề đi làm việc tại các thị trường có thu nhập cao, an toàn.

Thứ năm, thể chế hoá chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Thứ trưởng Khương nhấn mạnh Luật Việc làm năm 2025 giao Chính phủ quy định về điều kiện thành lập, tổ chức và hoạt động của tổ chức dịch vụ việc làm công nhằm tiếp tục phát triển hệ thống thiết chế về dịch vụ việc làm trong khu vực công, đảm bảo cung cấp dịch vụ việc làm miễn phí cho người lao động…

Thứ sáu, Luật đã cải cách chính sách bảo hiểm thất nghiệp hướng tới là công cụ quản trị thị trường lao động theo tinh thần Nghị quyết 28 của Trung ương về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội (trong đó có cải cách chính sách bảo hiểm thất nghiệp).

Cụ thể, Luật Việc làm năm 2025 đã tập trung sửa đổi các nội dung lớn, trọng tâm như: mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp nhằm tăng cường diện bao phủ chính sách và phù hợp với Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024; linh hoạt mức đóng bảo hiểm thất nghiệp (tối đa bằng 1% tiền lương tháng), đơn giản hoá điều kiện, giảm thủ tục hành chính cho người lao động và người sử dụng lao động trong tiếp cận và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp…

Tại họp báo, báo chí đã đặt câu hỏi về việc khi luật có hiệu lực có giảm tỷ lệ thất nghiệp. Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Nội vụ) Vũ Trọng Bình cho biết tỷ lệ thất nghiệp quốc gia phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó có mức độ tăng trưởng, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo vùng miền, địa phương. 

Theo ông, chính sách việc làm và lao động là một trong những yếu tố tác động đến tỷ lệ thất nghiệp.

“Cách đây 10 năm, khi đầu tư tại các địa phương, không ai hỏi có thiếu lao động không, nhưng nay, khi nhà đầu tư đến thì ngoài vấn đề đất đai, thủ tục đầu tư, câu hỏi đầu tiên dành cho địa phương là có lao động hay không. Đây là một trong những yếu tố quyết định nhà đầu tư có quyết định đầu tư”, ông Bình nói.

Ông cho hay trong luật đã đưa được nội dung quan trọng về đăng ký lao động. Theo đó, tất cả lao động Việt Nam từ 16 tuổi trở lên đều được đăng ký gắn với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư – đây là nền tảng xây dựng cơ sở dữ liệu lao động quốc gia.

Theo ông Bình, Bộ Nội vụ đang được giao thử nghiệm vận hành sàn giao dịch việc làm quốc gia, dự kiến tháng 9 sẽ khai trương và đây sẽ cơ sở giúp doanh nghiệp kết nối với người lao động.