Miễn viện phí toàn dân “rất nhân văn, nhiều người bệnh sẽ được cứu”

Mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đã thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Nghị quyết 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân.

Trong đó, Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2030, người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT. Và từ 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí 1 lần/năm.

Các nội dung trên ngay lập tức đã nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của toàn xã hội, đặc biệt là trong hệ thống ngành y tế.

“Rất nhân văn, nhiều người bệnh ung thư sẽ được cứu”

Trao đổi với phóng viên Dân trí ngày 12/9, TS.BS Diệp Bảo Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TPHCM cho biết, mục tiêu hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ từ năm 2026 và miễn viện phí toàn dân từ năm 2030 mà Bộ Chính trị nêu trong Nghị quyết 72 là chủ trương rất nhân văn và rất nên làm, để nâng cao sức khỏe nhân dân và giúp đất nước phát triển.

Bác sĩ Tuấn phân tích, mỗi năm Bệnh viện Ung bướu TPHCM tiếp nhận 880.000 lượt bệnh nhân ngoại trú và khoảng 59.000 lượt nội trú. Trong ngành ung thư, muốn điều trị bệnh tốt và hạn chế tốn kém phải phát hiện ở giai đoạn sớm, đồng nghĩa với việc phải khám sức khỏe định kỳ.

Còn với việc miễn phí viện phí cơ bản cho toàn dân, bản chất là sự phát triển của chính sách bảo hiểm y tế (BHYT), tương đương với việc bệnh nhân sẽ được bảo hiểm chi trả 100%, thay vì hưởng với tỷ lệ nhất định theo từng đối tượng như hiện nay.

“Điều này hoàn toàn khả thi và rất quý, khi người dân không cần phải “đồng chi trả” khi đi khám bệnh. Khi chính sách trên được thông qua và quỹ bảo hiểm bao phủ được, nhiều người bệnh ung thư sẽ được cứu”, bác sĩ Tuấn bày tỏ.

Để thực hiện được 2 mục tiêu trên, lãnh đạo Bệnh viện Ung bướu TPHCM cho rằng nhất quyết phải làm sao để toàn dân có BHYT. Bên cạnh đó, hiện tại chi phí mua BHYT còn thấp, nên quỹ bảo hiểm còn giới hạn.

Muốn quỹ không “vỡ” và đủ sức thực hiện chính sách của Nghị quyết 72, bác sĩ Tuấn cho rằng Nhà nước cần nghiên cứu để có lộ trình chuyển từ đóng BHYT theo mức lương cơ sở sang đóng theo thu nhập.

Kế đến, các bệnh viện tuyến trên cần tăng cường công tác chỉ đạo tuyến, tập huấn, đào tạo cho tuyến dưới, xây dựng và phổ biến phác đồ điều trị thống nhất, hiện đại. Điều này nhằm nâng cao năng lực cho y tế tuyến cơ sở trong tầm soát sức khỏe và điều trị, để người dân dù đi đến bất cứ nơi nào cũng được chăm sóc sức khỏe định kỳ chất lượng.

“Riêng với ngành ung thư, Bệnh viện Ung bướu kiến nghị cơ quan quản lý nghiên cứu mở rộng danh mục thuốc đặc trị được BHYT chi trả, để bệnh nhân giảm dần việc đóng tiền khi điều trị”, TS.BS Diệp Bảo Tuấn nêu.

TS.BS Phạm Ngọc Thạch, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2 khẳng định, Nghị quyết 72 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân có ý nghĩa rất lớn.

Bác sĩ Thạch dẫn chứng, ở một số nơi trên thế giới như Cuba, người dân đã được thụ hưởng y tế và giáo dục miễn phí, nên Nghị quyết 72 hoàn toàn khả thi. Bác sĩ Thạch cũng cho rằng, để 2 chính sách trên đi vào thực hiện, toàn dân cần có ý thức tham gia BHYT, để nguồn lực bảo hiểm được dồi dào.

Thứ hai, các bệnh viện phải tập trung cải thiện và phát triển chuyên môn, nghiên cứu những kỹ thuật mới, để người dân được điều trị dứt điểm bệnh trong một lần, tránh việc kéo dài thời gian nằm viện gây tốn kém, gia tăng các chi phí điều trị.

Song song với việc nâng cao năng lực của tuyến y tế cơ sở, cần nghĩ đến cả việc “điều trị tại nhà” (có chỉ định của bác sĩ trong từng trường hợp cụ thể) như nhiều nước phát triển đã thực hiện, để giảm thiểu quá tải và chi phí tại bệnh viện.

“Ở góc độ công tác trong ngành Nhi khoa, tôi mong Nhà nước trước mắt có thể ưu tiên cho đối tượng trẻ em – những mầm non của quốc gia – và các đối tượng nguy cơ như người cao tuổi, người có bệnh nền… trong việc thụ hưởng các chính sách trên”, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2 bày tỏ.

Quyết liệt làm thì sẽ thực hiện được

BS.CK2 Phạm Thanh Việt, Phó giám đốc điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy – đơn vị hạng đặc biệt trực thuộc Bộ Y tế – cho rằng, không cần phải bàn cãi về tính ưu việt, nhân văn của các nội dung được ban hành trong Nghị quyết 72.

Bác sĩ Việt nhận định, bản chất của việc miễn phí khám sức khỏe định kỳ và miễn viện phí toàn dân là việc thay đổi phương thức chi trả, để người dân thay vì dùng tiền trực tiếp đóng viện phí sẽ được thụ hưởng y tế bằng những nguồn khác, như quỹ BHYT và ngân sách Nhà nước.

Lãnh đạo Bệnh viện Chợ Rẫy cho rằng, việc cải thiện nguồn quỹ BHYT bản chất là tốt, nhưng cần có những nghiên cứu và khảo sát kỹ lưỡng từ những nhà hoạch định chính sách, vì nếu tăng chi phí thu BHYT sẽ có sự tác động xã hội.

Riêng về vấn đề khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc bệnh miễn phí, bác sĩ Việt cho rằng ban đầu nên ưu tiên thực hiện cho các nhóm bệnh phổ biến, nhiều người mắc như bệnh mạn tính, tim mạch, các bệnh ung thư có tỷ lệ mắc cao…

“Tôi cho rằng hiện nay, với việc cải cách hành chính mạnh mẽ của đất nước và sự phát triển của ngành y, nếu quyết liệt, chúng ta hoàn toàn đủ khả năng thực hiện 2 mục tiêu trên”, bác sĩ Phạm Thanh Việt bày tỏ.

TS.BS Vũ Trí Thanh, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Thủ Đức (TPHCM) khẳng định, Nghị quyết 72-NQ/TW có ý nghĩa hết sức quan trọng, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước, định hướng cho ngành y tế phát triển mạnh mẽ, toàn diện và bền vững.

Đặc biệt, Nghị quyết đặt mục tiêu nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, mở rộng tiếp cận dịch vụ y tế cho mọi người dân, nhất là những đối tượng yếu thế. Nghị quyết cũng chỉ ra những lĩnh vực cần tập trung đầu tư và phát triển để tạo bước đột phá cho ngành y tế, như y tế cơ sở, y tế dự phòng và công nghệ y tế.

Đồng thời, Nghị quyết 72 đưa ra các giải pháp về cơ chế, chính sách để tạo động lực cho cán bộ y tế, thu hút nhân tài, và phát triển hệ thống y tế theo hướng hiện đại, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, và phát triển y tế thông minh để nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế.

Bác sĩ Thanh nhận định, việc thực hiện Nghị quyết 72 có thể gặp một số khó khăn, bao gồm nguồn lực, hạ tầng y tế chưa đồng bộ, thiếu hụt nhân lực y tế chất lượng cao, đặc biệt là khó khăn trong việc đổi mới cơ chế tài chính và đầu tư.

Theo đó, với một số bệnh viện tự chủ tài chính về chi thường xuyên và chi đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc cân đối tài chính của bệnh viện, do nguồn thu chủ yếu từ nguồn BHYT nhưng xây dựng giá khám chữa bệnh chưa được tính đầy đủ.

Các trang thiết bị y tế hiện đại có chi phí đầu tư cao, vượt quá khả năng tài chính của nhiều bệnh viện. Ngoài ra, việc tự chủ tài chính yêu cầu bệnh viện phải có năng lực quản lý tốt các hoạt động tài chính, nhân sự, và chuyên môn, nhưng nhiều bệnh viện vẫn còn hạn chế.

“Mặc dù có những khó khăn và thách thức, nhưng bằng sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và ngành y tế, sự phối hợp chặt chẽ của các ban ngành đoàn thể và sự đồng tình ủng hộ của người dân, tôi tin tưởng Nghị quyết trên sẽ được thực hiện thành công”, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Thủ Đức nói.