Lễ Hội Phết Hiền Quan: Tôn Vinh Truyền Thống Và Mong Ước Một Năm Bình An

Mở Đầu

Lễ hội Phết Hiền Quan, một lễ hội truyền thống lâu đời của người dân xã Hiền Quan, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ, đã tồn tại suốt hàng nghìn năm từ thời Hai Bà Trưng. Đây không chỉ là dịp để người dân địa phương thể hiện tinh thần thượng võ mà còn là nơi họ cầu mong một năm bình an và may mắn. Tuy nhiên, lễ hội năm nay lại diễn ra trong sự tiếc nuối khi phần đánh phết quan trọng nhất đã bị hủy bỏ. Bài viết này sẽ làm rõ lý do và tầm quan trọng của lễ hội này, cũng như thảo luận về những thách thức trong việc bảo tồn và phát triển nó.

Nội Dung Chính

Lịch Sử Và Ý Nghĩa Của Lễ Hội Phết Hiền Quan

Lễ hội Phết Hiền Quan được tổ chức vào ngày 12 và 13 tháng Giêng âm lịch, với chính hội diễn ra vào ngày 13. Lễ hội này nhằm tôn vinh tinh thần thượng võ và tưởng nhớ hai vị thành hoàng là Thiều Hoa Công chúa và Mộc Trang Đại vương. Thiều Hoa Công chúa, một nữ tướng dưới thời Hai Bà Trưng, được cho là người sáng lập nghi thức đánh phết để rèn luyện quân sĩ. Theo truyền thuyết, cô đã đẽo gốc tre thành những quả phết (quả to) và chúi (quả nhỏ) để các thanh niên trong làng thi đấu, cướp phết và chúi trong phạm vi quy định.

Ảnh: Đinh Huy

Phần Lễ Và Phần Hội

Phần lễ của lễ hội được tổ chức trang trọng, đầy đủ, với các nghi thức cúng tế và tế lễ tại đền thờ. Các quả phết được đặt trên bàn cúng, không được mang ra tranh cướp như thường lệ. Người dân địa phương và du khách thập phương đến tham dự lễ hội để cầu mong một năm bình an và may mắn. Tuy nhiên, phần hội đánh phết, vốn là điểm nhấn quan trọng của lễ hội, đã không được tổ chức năm nay do lo ngại về an toàn và thiếu nguồn lực.

Những Lý Do Đằng Sau Việc Hủy Bỏ Phần Hội

Ông Bùi Phúc Khánh, 75 tuổi, người xã Hiền Quan và hiện sinh sống ở TP Việt Trì, cho biết rằng người dân địa phương rất mong mỏi lễ hội truyền thống của mình sớm được tổ chức với đầy đủ nghi thức. Ông nhớ lại rằng ngay cả trong thời chiến tranh, người dân vẫn tổ chức đánh phết với hy vọng một năm bình an và may mắn. Tuy nhiên, 7 năm qua, phần đánh phết đã không được tổ chức, khiến nhiều người cảm thấy tiếc nuối.

Ông Trần Kim Tuyến, Bí thư Đảng ủy xã Hiền Quan, cho biết rằng chính quyền địa phương rất trăn trở trước mong muốn của nhân dân. Tuy nhiên, việc tổ chức phần đánh phết đòi hỏi sự phối hợp của các cấp huyện, tỉnh và nguồn lực từ xã hội hóa. Ông Tuyến nhấn mạnh rằng hội phết không chỉ là của người dân Hiền Quan mà còn thu hút rất đông khách thập phương. Vì vậy, việc tổ chức phải đảm bảo an toàn, có kịch bản khoa học và cơ sở hạ tầng phù hợp.

Ảnh: Đinh Huy

Giải Pháp Và Khuyến Cáo

TS Nguyễn Quang Ngọc, Phó chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, cho rằng việc tổ chức lễ hội cần được cải thiện để khắc phục các thiếu sót và bất cập trong quản lý và tổ chức. Ông đề xuất nghiên cứu xây dựng lại kịch bản lễ hội với các quy chế tổ chức và quản lý lễ hội phù hợp và hiệu quả. Lễ hội Phết Hiền Quan cần được xếp vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia để bảo tồn và phát huy giá trị theo đúng Luật Di sản văn hóa.

Kết Luận

Lễ hội Phết Hiền Quan không chỉ là một lễ hội truyền thống mà còn là biểu tượng của tinh thần thượng võ và niềm tin vào một năm bình an, may mắn. Mặc dù phần đánh phết đã không được tổ chức năm nay, nhưng sự quan tâm và mong mỏi của người dân địa phương và các cấp chính quyền cho thấy tiềm năng để lễ hội này được hồi sinh và phát triển. Hy vọng rằng trong tương lai, lễ hội sẽ được tổ chức một cách an toàn và trọn vẹn hơn, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa độc đáo của địa phương.

Tài liệu tham khảo: