Sáng ngày 26/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành thảo luận và đưa ra ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm cải cách hệ thống pháp luật và tổ chức chính quyền địa phương, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước.
Theo Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, việc xây dựng Luật nhằm thể chế hóa chủ trương tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã). Điều này thể hiện sự quyết tâm của Nhà nước trong việc cải cách hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Nội Dung Sửa Đổi
Dự thảo Luật đề xuất bỏ quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện và thay thế bằng thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp xã. Đây là một thay đổi lớn trong cơ cấu tổ chức và quản lý hành chính địa phương, nhằm tăng cường vai trò của chính quyền cấp xã trong việc ban hành và thực thi pháp luật.
Dự thảo Luật cũng sửa đổi quy định HĐND cấp tỉnh ban hành nghị quyết để quy định về chính sách, biện pháp nhằm phát triển kinh tế – xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh ở địa phương. Điều này giúp HĐND cấp tỉnh có thêm công cụ để điều hành và phát triển địa phương một cách hiệu quả hơn.
Ngoài ra, dự thảo Luật còn bổ sung quy định liên quan đến việc xử lý văn bản của các cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật khi sắp xếp tổ chức, bộ máy. Cụ thể, dự thảo Luật bổ sung khoản 4, 5, 6 và khoản 7 Điều 72 của Luật để xử lý văn bản quy phạm pháp luật của HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ban hành và hoàn thành việc xử lý trước ngày 1/3/2027.
Quy Định Về Xử Lý Văn Bản
Đối với cấp tỉnh, dự thảo Luật quy định việc ban hành văn bản hành chính để quyết định áp dụng văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính sáp nhập; đồng thời ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới và bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương cấp tỉnh trước khi sáp nhập.
Đối với cấp huyện, văn bản quy phạm pháp luật do cấp này ban hành tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi đơn vị hành chính cấp huyện cho đến khi chính quyền địa phương cấp tỉnh bãi bỏ. Chính quyền địa phương cấp xã khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải xác định rõ thời điểm kết thúc việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương cấp huyện trong phạm vi đơn vị hành chính của mình.
Đối với cấp xã, HĐND và UBND ban hành văn bản hành chính để lựa chọn việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính cấp xã trước sắp xếp hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính cấp xã trước sắp xếp.
Dự thảo Luật cũng bổ sung các quy định để đáp ứng yêu cầu về đổi mới, sáng tạo, chuyển đổi số theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Điều này cho thấy sự quan tâm của Nhà nước đối với việc ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế – xã hội.
Thẩm Tra Tờ Trình
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban và các cơ quan tán thành việc sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo trình tự, thủ tục rút gọn. Tuy nhiên, có một số điểm cần lưu ý và điều chỉnh để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả của Luật.
Với đề xuất bổ sung thẩm quyền HĐND cấp tỉnh, cấp xã ban hành nghị quyết để quy định “phân cấp”, UBND cấp xã ban hành quyết định để “phân cấp”, cơ quan thẩm tra cho rằng nội dung này chưa thống nhất với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Theo đó, việc phân cấp chỉ đặt ra đối với hoạt động của hệ thống cơ quan hành chính Nhà nước. Do đó, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị lược bỏ quy định trên để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Bên cạnh đó, theo ông Tùng, có ý kiến đề nghị không quy định UBND cấp xã có thể “phân cấp” cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác trực thuộc, vì chính quyền cấp xã phải gần dân, sát dân nên cần trực tiếp thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
Kết Luận
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là một bước tiến quan trọng trong việc cải cách hệ thống pháp luật và tổ chức chính quyền địa phương. Việc bỏ quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của cấp huyện và thay thế bằng cấp xã sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước.
Để hiểu rõ hơn về dự án Luật này và các thông tin liên quan, bạn đọc có thể tham khảo thêm tại trang web chính thức của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc các nguồn tin cậy khác.
Tài Liệu Tham Khảo
- Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
- Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
