Việt Nam đang trải qua quá trình già hóa dân số nhanh chóng, với tỷ lệ người cao tuổi (65 tuổi trở lên) ngày càng tăng. Theo dự báo, con số này sẽ đạt 25% dân số vào năm 2050. Sự già hóa dân số này đặt ra những thách thức lớn cho hệ thống y tế và gia đình Việt Nam.
Xu hướng già hóa dân số và tác động đến sức khỏe
Việt Nam bắt đầu quá trình già hóa dân số từ năm 2011, với tốc độ nhanh hơn nhiều so với các quốc gia khác. Theo số liệu thống kê, năm 2009, Việt Nam chỉ có 7,45 triệu người cao tuổi. Dự kiến con số này sẽ tăng lên 17,28 triệu vào năm 2029 và 31,69 triệu vào năm 2069. Tuy tuổi thọ trung bình tăng, nhưng số năm sống khỏe mạnh của người Việt lại không tương ứng. Điều này dẫn đến gánh nặng bệnh tật kép cho người cao tuổi.
Gánh nặng bệnh tật kép
Người cao tuổi Việt Nam thường phải đối mặt với nhiều bệnh lý mãn tính không lây như tim mạch, đái tháo đường, ung thư, loãng xương và sa sút trí tuệ. Bên cạnh đó, họ còn có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề về suy giảm chức năng, biến chứng điều trị, lệ thuộc thuốc và giảm chất lượng sống. Trung bình, một người cao tuổi có thể mắc từ 3 đến 4 bệnh mạn tính cùng lúc. Điều này đặt ra thách thức lớn cho cả gia đình và hệ thống y tế.
Thách thức với hệ thống y tế
Sự già hóa dân số đặt ra những thách thức lớn đối với hệ thống y tế Việt Nam. TS. BS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho rằng cần có những thay đổi cơ bản về cơ sở hạ tầng, chính sách và đào tạo để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng của người cao tuổi. Ví dụ, việc thiếu các con đường phù hợp cho người sử dụng xe lăn tại các thành phố lớn, hay hệ thống lão khoa còn hạn chế, đều là những vấn đề cần được ưu tiên giải quyết.
Hướng tới giải pháp
Hội nghị Khoa học Quốc tế Bệnh viện Hữu Nghị 2025 với chủ đề “Tiếp cận đa chuyên ngành trong quản lý bệnh nhân cao tuổi: Hiện tại và tương lai” đã tập trung thảo luận về những giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Bên cạnh điều trị bệnh, việc phòng ngừa, phục hồi chức năng, chăm sóc tinh thần và hỗ trợ xã hội đóng vai trò rất quan trọng. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa, gia đình, cộng đồng và hệ thống y tế để giải quyết vấn đề này.
Kết luận
Gánh nặng bệnh tật kép của người cao tuổi Việt Nam là một thách thức lớn cần được giải quyết ngay. Việc chuẩn bị cho một hệ thống y tế tốt hơn, các chính sách phù hợp hơn, và cộng tác chặt chẽ giữa các bên liên quan là rất cần thiết để đảm bảo chất lượng sống và sức khỏe tốt nhất cho người cao tuổi.
Tài liệu tham khảo:
