Theo thông tin từ Bệnh viện Bình Dân (TPHCM), chỉ trong một thời gian ngắn từ giữa tháng 1 đến giữa tháng 2, bệnh viện đã tiếp nhận tới 126 trường hợp viêm tụy. Đáng lo ngại, có 16 ca viêm tụy cấp liên quan trực tiếp đến việc sử dụng rượu bia.
Khi cơn đau bụng “hành hạ” đến mức tưởng chừng không qua khỏi
Nếu tính trong cả năm 2024, Bệnh viện Bình Dân đã điều trị cho 504 ca viêm tụy, trong đó có 22 trường hợp nguyên nhân do rượu. Đa phần bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội ở vùng bụng trên, kèm theo các triệu chứng như vã mồ hôi, mạch nhanh, tăng huyết áp, bụng chướng căng và sốt cao, sau nhiều ngày liên tục uống rượu bia trong dịp Tết.
Do các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa khác, nhiều bệnh nhân đã tự điều trị tại nhà, dẫn đến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Điển hình là trường hợp của anh B.Q.B. (39 tuổi, quê Phú Yên) nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau bụng dữ dội lan từ vùng thượng vị sang hai bên hông lưng, khiến anh cảm thấy đau đớn “chết đi sống lại”.
Theo lời kể của bệnh nhân, anh đã liên tục nhậu 4 ngày liền với bạn bè. Đến mùng 5 Tết, anh bắt đầu thấy đau bụng ngày càng tăng, nhưng lại nghĩ rằng mình bị viêm đại tràng nên chủ quan không đi khám. Đến ngày hôm sau, khi thấy tình hình không cải thiện, anh mới đến một phòng khám địa phương và được chẩn đoán viêm dạ dày. Tại đây, anh được tiêm thuốc giảm đau, nhưng tình trạng không những không cải thiện mà còn trở nên tồi tệ hơn.
Khi đến Bệnh viện Bình Dân, anh B. được tiến hành xét nghiệm máu và chụp CT scan bụng. Kết quả cho thấy anh bị viêm tụy cấp nặng, thể hoại tử đuôi tụy, có dịch hạ vị, dịch màng phổi hai bên và bụng chướng nhiều hơi. Xét nghiệm máu cũng cho thấy tình trạng cô đặc máu và chỉ số phản ứng viêm (CRP) tăng rất cao, lên đến 340mg/dL (trong khi chỉ số bình thường là 0.3mg/dL).
Bác sĩ chuyên khoa 1 Trương Thị Ngọc Như, khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Bình Dân, nhận định đây là một ca viêm tụy nặng và cần được theo dõi sát sao. Anh B. đã được chuyển ngay đến khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ICU) để điều trị.
Sau 2 ngày điều trị tích cực, tình trạng bệnh của anh B. đã có những chuyển biến tích cực và anh được chuyển đến khoa Nội Tổng hợp để tiếp tục được chăm sóc. Hiện tại, tình trạng lâm sàng của anh đã cải thiện đáng kể, giảm đau bụng, các chỉ số bạch cầu trong máu và các chỉ số khác đều giảm, tình trạng viêm tụy cấp cũng đã được cải thiện so với thời điểm nhập viện.
Anh B. chia sẻ rằng trước đây anh chưa từng nghe đến bệnh viêm tụy và chủ quan nghĩ rằng chỉ cần đến khám và uống thuốc là sẽ khỏi, không ngờ bệnh lại có thể nguy hiểm đến tính mạng như vậy.
Rượu bia – “Thủ phạm” hàng đầu gây viêm tụy
Bác sĩ Trương Thị Ngọc Như giải thích rằng, viêm tụy xảy ra khi các men tụy tự hoạt hóa, gây tổn thương mô tụy và nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Bệnh cần được điều trị kịp thời để tránh “cơn bão cytokine”, khi dịch tụy tăng tiết quá mức dẫn đến hoại tử nhu mô tụy, suy đa cơ quan, nhiễm trùng huyết,… Viêm tụy cấp hoại tử thường có tiên lượng xấu và tỷ lệ tử vong cao.
Các triệu chứng thường gặp của viêm tụy bao gồm đau chướng bụng, buồn nôn và bí trung đại tiện. Những triệu chứng này rất dễ gây nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác như viêm dạ dày, viêm đại tràng hoặc rối loạn tiêu hóa. Điều này khiến cho nhiều bệnh nhân chủ quan và không đi khám sớm, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.
Theo bác sĩ, nguyên nhân chính gây viêm tụy thường là do sỏi đường mật hoặc do uống rượu bia quá nhiều. Lạm dụng rượu bia chiếm đến 70% các trường hợp viêm tụy mạn tính. Mọi người thường nhắc đến suy gan, xơ gan do rượu, nhưng viêm tụy cấp do rượu mới là tình trạng nguy hiểm, có thể gây tử vong nhanh chóng nếu không được điều trị kịp thời.
Bác sĩ khuyến cáo, để phòng ngừa viêm tụy cấp do rượu bia, cần hạn chế uống rượu bia quá mức. Những người thường xuyên uống rượu bia hoặc có tiền sử viêm tụy cần đặc biệt lưu ý đến bệnh lý này. Khi có các dấu hiệu như đau bụng dữ dội, bí trung đại tiện, nôn ói, chướng bụng sau khi ăn uống thịnh soạn hoặc uống rượu bia kéo dài, cần đi khám bệnh sớm để tìm ra nguyên nhân và được can thiệp điều trị phù hợp.
