Các chuyên gia cảnh báo rằng Internet đang đứng trước một cuộc phân tách lớn, có nguy cơ hình thành hai thế giới song song: một dành cho con người và một dành riêng cho bot. Sự biến đổi này đang đe dọa phá vỡ thỏa thuận ngầm lâu đời nhất trên mạng, nơi các trang web và công cụ tìm kiếm cùng tồn tại và hưởng lợi lẫn nhau.
Trong nhiều thập kỷ, một mối quan hệ cộng sinh đã định hình Internet. Các trang web luôn chào đón những trình thu thập dữ liệu (bot) từ các công cụ tìm kiếm như Google. Quá trình này giúp nội dung của họ được lập chỉ mục, xếp hạng và dễ dàng tiếp cận với người dùng, đổi lại là một lượng truy cập khổng lồ. Mối quan hệ này, vốn dựa trên tỷ lệ “hai bot đổi một người dùng”, đã trở thành nền tảng cho sự phát triển của vô số doanh nghiệp trực tuyến. Tuy nhiên, sự trỗi dậy mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative AI) đang làm thay đổi hoàn toàn cục diện.
AI tạo sinh thay đổi cuộc chơi Internet
Các công cụ AI tiên tiến như ChatGPT của OpenAI hay Claude của Anthropic đang “tiêu thụ” một lượng dữ liệu khổng lồ từ khắp Internet để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ của chúng. Theo dữ liệu từ Cloudflare, cứ mỗi một người dùng truy cập vào một trang web thông qua OpenAI, thì có đến 1.500 lượt truy cập từ các bot do chính công ty này vận hành. Với Anthropic, con số này còn đáng kinh ngạc hơn, lên tới 60.000 bot cho mỗi người dùng. Những con số này cho thấy một xu hướng đáng lo ngại: lưu lượng truy cập từ con người đang giảm dần, trong khi lưu lượng tự động do bot tạo ra lại tăng vọt, vượt xa lượng truy cập từ người dùng thật.
Vấn đề cốt lõi nằm ở chỗ các bot AI này thường không cung cấp liên kết ngược về nguồn tài liệu gốc. Thay vào đó, chúng tổng hợp thông tin và đưa ra câu trả lời trực tiếp ngay trên giao diện của mình. Điều này giữ chân người dùng ở lại với nền tảng AI và vô tình loại bỏ các trang web cùng nhà sáng tạo nội dung ra khỏi chuỗi giá trị mà họ vốn là một phần không thể thiếu.