Mở đầu
Nghị quyết 57 được coi là bản đồ chiến lược mang tính thời đại, không chỉ xác định mục tiêu mà còn vạch rõ các giải pháp cụ thể để thúc đẩy tốc độ bứt phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Ông Tô Dũng Thái – Chủ tịch Hội đồng thành viên VNPT đánh giá rằng việc thực hiện các nội dung trong Nghị quyết 57 không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp trụ cột của đất nước khẳng định vị thế, trở thành những trụ cột chính trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia, đưa Việt Nam tiến lên tầm cao mới trên bản đồ công nghệ thế giới.
Điểm Nghẽn Chính Trong Khoa Học Công Nghệ
Thể chế và Chính sách Chưa Đồng Bộ
Trong vài năm gần đây, các cơ quan quản lý Nhà nước đã có nhiều nỗ lực điều chỉnh, sửa đổi các quy định quản lý khoa học công nghệ (KHCN), quy định về quản lý về đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước và tháo gỡ một phần các khó khăn của doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Tuy nhiên, nhiều điểm nghẽn trong lĩnh vực khoa học và công nghệ vẫn đang tồn tại, đặc biệt đối với doanh nghiệp nhà nước. Thể chế và chính sách chưa đồng bộ, đặc biệt trong sở hữu trí tuệ, đầu tư sử dụng/bảo toàn và phát triển vốn nhà nước, mua sắm công đối với bí quyết, bản quyền công nghệ… đang hạn chế khả năng tiếp cận nguồn lực và triển khai các dự án đổi mới sáng tạo, thử nghiệm công nghệ mới, tham gia triển khai các dự án chuyển đổi số quốc gia của doanh nghiệp.
Thiếu Hụt Nguồn Nhân Lực Chất Lượng Cao
Nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu hụt nghiêm trọng, nhất là trong các lĩnh vực mới và chiến lược như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ bán dẫn, trong khi cơ chế thu hút nhân tài chưa thực sự hiệu quả. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và giữ chân nhân tài.
Chi Phí Đầu Tư Lớn
Chi phí đầu tư cho phát triển KHCN rất lớn, bao gồm chi phí nguồn nhân lực chuyên gia, nghiên cứu viên, đầu tư và vận hành các hạ tầng phòng nghiên cứu công nghệ cao, trung tâm dữ liệu và các nền tảng số… trong khi doanh thu trực tiếp, ngắn hạn từ KHCN là giới hạn đối với phần lớn doanh nghiệp/tổ chức công nghệ. Đây là một trong những điểm nghẽn lớn nhất mà các doanh nghiệp phải đối mặt.
Giải Pháp Từ Nghị Quyết 57
Tháo Gỡ Rủi Ro Trong R&D
Nghị quyết 57 đã tháo gỡ những cơ chế ràng buộc về rủi ro trong nghiên cứu và phát triển (R&D). Trước đây, các doanh nghiệp nhà nước gặp khó khăn trong việc đầu tư vào các dự án thử nghiệm công nghệ mới do sợ承担责任。
