Sáng ngày 25/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành thảo luận về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), Luật Hải quan, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, và Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Đây là dự án luật sửa đổi quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều lĩnh vực kinh tế và tài chính của đất nước.
Trong buổi thảo luận, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã đề xuất bổ sung “cá nhân” vào đối tượng tham gia đầu tư theo phương thức PPP. Đề xuất này nhằm khuyến khích các giáo sư, chuyên gia sở hữu công nghệ tham gia vào các dự án khoa học và công nghệ. Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đã đề nghị cần thận trọng trong việc mở rộng đối tượng tham gia để hạn chế rủi ro phát sinh trong quá trình triển khai.
Cơ quan thẩm tra cho rằng dự luật chưa làm rõ cơ sở, tác động và tính khả thi trong việc kiểm soát trách nhiệm pháp lý, nghĩa vụ tài chính và năng lực triển khai dự án của cá nhân trong mô hình PPP. Điều này cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của dự luật.
Ngoài ra, Chính phủ cũng đề xuất bỏ ngưỡng chia sẻ doanh thu trong dự án PPP, hiện tại là 125% với tăng doanh thu và 75% khi giảm doanh thu, và giao quyền quy định tỷ lệ này cho Chính phủ. Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh cho rằng tỷ lệ chia sẻ doanh thu là yếu tố cốt lõi, thể hiện chính sách nhất quán và cam kết dài hạn của Nhà nước trong hợp đồng PPP.
Ông Lê Quang Mạnh nhấn mạnh rằng việc giao quyền quy định tỷ lệ chia sẻ doanh thu cho Chính phủ cần được cân nhắc thận trọng, vì có thể ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn và gây ra tranh chấp pháp lý, từ đó ảnh hưởng đến môi trường đầu tư.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã giải thích thêm về cơ chế này khi áp dụng cho dự án BOT giao thông. Theo ông, khi doanh thu dự án vượt 125%, Nhà nước và nhà đầu tư sẽ đàm phán để điều chỉnh, rút ngắn thời gian thu phí. Ngược lại, nếu doanh thu chỉ đạt 75%, hai bên sẽ đàm phán để tăng thời gian thu phí, giúp doanh nghiệp bớt khó khăn.
Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng quy định này “quá cứng”, vì trong thực tế, có trường hợp doanh thu vượt 20% đã phải đàm phán lại do số vốn tuyệt đối của dự án quá lớn. Hoặc có khi doanh thu sụt giảm 10%, nhà đầu tư “không chịu được” và phải đàm phán lại để kéo dài thời gian thu phí.
Vì vậy, ông đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội cho phép bỏ ngưỡng chia sẻ doanh thu này để tạo điều kiện linh hoạt, tránh thất thoát cho doanh nghiệp.
Dự kiến, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung 7 luật liên quan đến lĩnh vực tài chính – đầu tư sẽ được trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp vào tháng 5 tới.
Tổng kết lại, việc sửa đổi các luật liên quan đến đầu tư và tài chính là cần thiết để thúc đẩy sự phát triển kinh tế, nhưng cần được thực hiện một cách thận trọng và toàn diện để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả. Độc giả có thể theo dõi thêm thông tin về các dự án luật này tại trang web của Quốc hội Việt Nam.
