Công cụ trí tuệ nhân tạo DeepSeek của Trung Quốc gần đây đã gây ra một làn sóng hoảng loạn toàn cầu và thức tỉnh những gã khổng lồ công nghệ phương Tây. Được ra mắt trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, DeepSeek không chỉ là một bước tiến lớn trong lĩnh vực AI mà còn mang đến nhiều cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam.
DeepSeek: Cơ Hội và Thách Thức Tại Việt Nam
DeepSeek đã chứng minh khả năng sáng tạo của Trung Quốc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, đặc biệt khi đối mặt với lệnh cấm vận tiếp cận phần cứng tiên tiến từ Mỹ. Ông Lê Sĩ Hoàng, Giám đốc Vận hành Trung tâm Sản xuất Quốc tế, Công ty Công nghệ SmartDev, cho biết: “DeepSeek đã đuổi kịp các công ty công nghệ của Mỹ trong cuộc đua phát triển AI. Điều khác biệt là DeepSeek cung cấp hoàn toàn miễn phí việc sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn, không có bất kỳ giới hạn gì. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, công ty có thể phát triển các sản phẩm thương mại AI của riêng mình.”
Tiến sĩ Đào Hữu Hùng, Khoa Khoa học Máy tính (Đại học Keio, Nhật Bản), đồng tình với quan điểm này và cho biết thêm: “Đối với các doanh nghiệp về công nghệ AI khi mã nguồn mở sẽ tạo điều kiện cho các nhà phát triển tiếp tục sáng tạo ra những mô hình AI thông minh hơn và có khả năng xử lý được lượng dữ liệu lớn hơn. Đây chính là cơ hội cho người dùng và các công ty, doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam có thể xây dựng được những giải pháp riêng liên quan đến trí tuệ nhân tạo với giá thành rẻ.”
Với DeepSeek, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể sử dụng công nghệ AI để cải thiện hiệu quả hoạt động, tối ưu hóa quy trình và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới với nguồn kinh phí hạn hẹp. Ông Trịnh Quang Thưởng, Giám đốc Kinh doanh, Công ty TNHH Truyền thông và Tin học Pama, cho biết: “Điểm đặc biệt của DeepSeek chính là những doanh nghiệp có thể chủ động tùy biến và phát triển các ứng dụng AI phù hợp với nhu cầu cụ thể và thực tế tại thị trường Việt Nam. Đặc biệt, nó giúp đẩy mạnh sự sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực AI vì Việt Nam là một quốc gia rất nổi tiếng về sự sáng tạo.”
DeepSeek còn hỗ trợ đa dạng và linh hoạt các lĩnh vực khác nhau như dịch vụ khách hàng từ các chatbot, tối ưu hóa quy trình sản xuất, dự đoán lỗi máy móc, quản lý kho hàng hay tạo nội dung quảng cáo, phân tích dữ liệu khách hàng, cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm. Đáng chú ý, chi phí tính toán của DeepSeek rẻ hơn 30 lần so với mô hình OpenAI o1 và o3, giúp giảm giá thành các mô hình ngôn ngữ lớn và đưa AI đến gần hơn với mọi người.
Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội phát triển, chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với không ít thách thức khi tiếp cận công cụ này. Theo các chuyên gia, chỉ khi nào vượt qua được các thách thức và rào cản, chúng ta mới tận dụng các cơ hội một cách hiệu quả và thành công.
Thách Thức Đối Với Doanh Nghiệp Công Nghệ Việt
Cơ hội đến với các doanh nghiệp ở Việt Nam cũng sẽ có tại các quốc gia khác trên thế giới, nơi tồn tại vô vàn các đối thủ mạnh. Việt Nam cần tạo ra các giá trị từ AI, không chỉ dựa vào công nghệ sẵn có như DeepSeek, để hướng đến sản phẩm, dịch vụ thực sự của riêng mình. Đây là tiền đề để có sự khác biệt và hiệu quả cho người dùng AI, cũng như có tính cạnh tranh và nâng cao khả năng thương mại hóa.
Để hiện thực hóa điều này, Việt Nam cần đội ngũ chuyên gia AI có kinh nghiệm và đủ năng lực để phát triển. Việc triển khai các ứng dụng AI dựa trên mô hình MoE tại Việt Nam còn tương đối thưa thớt, do đó chúng ta cần phải nhanh chóng bồi dưỡng, huấn luyện nguồn nhân lực chất lượng cao để có thể khai thác tối đa tiềm năng của công nghệ này.
Cùng với đó, để tối ưu một cách hiệu quả DeepSeek tại Việt Nam và phục vụ người Việt, chúng ta cần việt hóa mô hình như: huấn luyện dựa trên tiếng Việt chất lượng cao, văn hóa cũng như các hành vi người dùng trong nước. Ngoài ra, đối với các công cụ AI, chúng ta luôn luôn nhắc đến các yếu tố liên quan đến đạo đức AI và pháp lý, làm sao để bảo vệ được dữ liệu cá nhân, làm thế nào để miễn trừ bị lạm dụng bởi DeepSeek là một bài toán khó cần lời giải đến từ các doanh nghiệp Việt Nam.
Người Dùng Cần Thận Trọng Khi Tiếp Nhận Thông Tin Từ AI
Thực tế nhiều người dùng phản ánh trên mạng xã hội rằng DeepSeek đưa ra những thông tin chưa chính xác, đặc biệt liên quan đến chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Lý giải điều này, Tiến sĩ Đào Hữu Hùng cho biết: “Người dùng Việt Nam đã quá quen thuộc với các công cụ như ChatGPT và Google Gemini và không khó để nhận ra rằng, bao giờ cũng có dòng chú thích ở phía dưới rằng: thông tin AI đưa ra có thể bị nhầm lẫn, con người cần phải kiểm định lại thông tin.”
Ông Hùng giải thích thêm: “Đó là do dữ liệu được sử dụng để huấn luyện mô hình AI không đúng sự thật; thứ hai, độ chính xác của các mô hình AI không bao giờ có thể đạt được con số tuyệt đối. Tôi nghĩ phía DeepSeek cũng tiến hành đưa công nghệ Guardrail vào để ngăn người dùng hỏi về những thông tin gây tranh cãi. Vì vậy tôi nghĩ mục tiêu của công cụ này là phát triển AI chứ không nhắm vào các mục tiêu chính trị.”
Theo ông Trịnh Quang Thưởng, người dùng Việt Nam cần lưu ý khi sử dụng các công cụ AI (không chỉ riêng DeepSeek), nên kiểm tra các thông tin một cách cẩn thận từ nhiều nguồn khác nhau và nên lựa chọn các nguồn thông tin đáng tin cậy và chính thống để đưa ra quyết định nên lựa chọn thông tin nào là chính xác và phù hợp cho mình. Ngoài ra, khi sử dụng các công cụ AI, chúng ta cần phải hiểu rõ ngữ cảnh để đặt các câu hỏi một cách chính xác theo mong muốn của người sử dụng để tránh bị sai lệch và nhầm lẫn giữa các câu trả lời, nhất là các yếu tố liên quan đến chính trị, lịch sử, và chủ quyền dân tộc.
Không có công cụ AI nào chính xác tuyệt đối vì mỗi người một thế giới quan, mỗi quốc gia có một quan điểm chính trị không tương đồng, quan trọng là chúng ta tiếp nhận thông tin và đưa ra quyết định khai thác luồng thông tin đó một cách đúng đắn. Các chuyên gia đồng tình rằng, ngay cả đối với con người, chúng ta cũng hay mắc sai lầm thì chúng ta cũng khó có thể mong muốn rằng máy móc sẽ không nhầm lẫn như chúng ta, nhất là ở thời kỳ đầu của việc phát triển trí tuệ nhân tạo.
Thị Trường Việt Nam Cần Sẵn Sàng Đón Nhận DeepSeek
Theo ông Lê Sĩ Hoàng, rất nhiều người Việt Nam đã sử dụng ChatGPT hay Google Gemini, vậy không có lý do gì mà chúng ta không tiếp cận sử dụng DeepSeek. Cho dù đó là công cụ của Mỹ hay Trung Quốc, khi chúng ta tiếp cận với các mô hình này cũng cần phải có sự tỉnh táo khi sử dụng như không nên để lộ những thông tin cá nhân, thông tin quan trọng hay thông tin mật.
Ông Lê Sĩ Hoàng đánh giá, người dùng Việt cần tiếp cận sử dụng DeepSeek, nhưng thật tỉnh táo và tránh để lộ những thông tin cá nhân quan trọng. Không chỉ các công ty AI Trung Quốc mà ở Mỹ họ cũng thu thập thông tin từ người dùng, họ phải tự trả tiền để nuôi server chạy chương trình cho người dùng sử dụng miễn phí. Chính vì thế, việc họ thu thập thông tin với mục đích cải tiến mô hình; điều lưu ý ở đây là chúng ta nên sử dụng công cụ một cách thông thái.
DeepSeek là một mô hình AI mạnh mẽ với nhiều tiềm năng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, có thể mang lại lợi ích to lớn cho các doanh nghiệp và người dùng Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam sẽ cần tái cấu trúc một cách triệt để nhằm thay đổi và thích nghi với các kỷ nguyên AI. Đặc biệt, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị sẽ thúc đẩy sự phát triển các công nghệ như IoT, 5G và AI mạnh mẽ; do đó nhu cầu sử dụng AI tại Việt Nam là rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực như tài chính ngân hàng, logistic, sản xuất, y tế, giáo dục.
Kết Luận
DeepSeek mở ra một chân trời mới cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, mang đến cơ hội phát triển và đổi mới. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng này, chúng ta cần vượt qua những thách thức về nguồn nhân lực, việt hóa công nghệ, và đảm bảo an toàn dữ liệu. Người dùng cũng cần thận trọng khi tiếp nhận thông tin từ AI và sử dụng công cụ này một cách thông thái. Việt Nam cần chuẩn bị sẵn sàng để đón nhận DeepSeek và các công nghệ AI tiên tiến khác, đồng thời tạo ra giá trị riêng để cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
