Mới đây, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên cùng các nhà đầu tư đã ra mắt phiên bản đặc biệt của bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối”. Phiên bản này không chỉ tăng thêm chiều sâu cảm xúc mà còn bổ sung những chi tiết đời thường, gần gũi, hướng tới Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc khai thác và tôn vinh lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.
Hành trình kiên trì và sự thôi thúc từ thế hệ đi trước
Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã dành 11 năm để hoàn thành “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối”. Khi được hỏi về sự kiên trì này, ông chia sẻ rằng đó không phải là sự kiên nhẫn thông thường mà là một sự thôi thúc mạnh mẽ, một niềm đam mê không ngừng nghỉ. Ông cảm nhận được sự giao cảm với thế hệ đi trước, những người đã hy sinh vì đất nước. Có lẽ chính những cô chú liệt sĩ ở Củ Chi đã thôi thúc ông phải hoàn thành bộ phim này.
Lát cắt chiến tranh và những câu chuyện nhân văn
Việc chọn lát cắt về chiến tranh ở địa đạo Củ Chi là một quyết định đầy tâm huyết của đạo diễn. Ông nhận thấy chiến tranh nhân dân là một cuộc chiến đặc biệt, mang đậm tính nhân văn và đầy sức sống. Qua những cuộc trò chuyện với các cô chú ở Củ Chi, ông cảm thấy vô cùng may mắn khi được tiếp xúc với những con người đã trải qua chiến tranh, sống chết cùng nhau. Với họ, được sống và trở về sau chiến tranh là một đặc ân. Họ luôn trăn trở về sự hy sinh của đồng đội, tự hỏi tại sao mọi người không vượt qua được mà mình lại sống.
Những khó khăn và thử thách trong quá trình sản xuất
Trong suốt quá trình thực hiện tác phẩm, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã đối mặt với nhiều khó khăn. Ông chia sẻ rằng khi bị thôi thúc bởi điều mình tâm huyết, ông sẽ bất chấp mọi thử thách. Ông cảm nhận có một niềm tin tâm linh rằng các cô chú liệt sĩ hy sinh ở Củ Chi sẽ giúp đỡ ông hoàn thành dự án. Tuy nhiên, có hai lần phim suýt được thực hiện nhưng vì điều kiện chi phí và quy trình, dự án đã bị trôi qua. Nhưng ông tin rằng thời điểm này là tuyệt vời nhất để “Địa đạo” ra mắt.
Khó khăn lớn nhất là tìm được nhà đầu tư sẵn sàng bỏ chi phí lớn, đồng hành cùng ông. Vì đây là phim tư nhân nên mọi thứ khá phức tạp. Nếu làm một bộ phim về Củ Chi mà làm không đến nơi đến chốn, làm chắp vá cẩu thả, thì ông thấy có lỗi với những bậc cha ông đã hy sinh. Với “Địa đạo”, đã làm thì phải làm tốt nhất có thể.
Truyền tinh thần cho diễn viên và những thử thách trong quá trình quay
Để truyền tinh thần cho các diễn viên, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã yêu cầu họ hiểu được tâm lý nhân vật, nền tảng của những con người sống trong thời kỳ mà cái chết đe dọa. Các diễn viên phải tập luyện thể lực, học võ, học kỹ thuật quân sự cả tháng trời trước khi bấm máy. Họ phải chạy đi chạy lại, tập cúi người, khom lưng để các nhóm cơ có thể chịu được sức nặng cơ thể. Trong môi trường chật hẹp, thiếu dưỡng khí, ông cũng yêu cầu diễn viên làm mọi thứ chậm hơn để tránh ngộp.
Kỹ thuật quay phim trong bóng tối và không gian chật hẹp
Để giải quyết bài toán quay phim trong bóng tối, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã sử dụng đèn dầu lạc để tạo ra ánh sáng tự nhiên, phù hợp với hoàn cảnh thời chiến. Tuy nhiên, ánh sáng này không đủ để thông tin hiển thị rõ nét trên máy quay. Do đó, ông đã tìm một máy quay có kỹ thuật hình ảnh tốt, dễ dàng tháo lắp và thuận tiện cho việc cầm tay, cúi gập người để quay hình trong địa đạo.
Tình yêu trong thời chiến và những chi tiết đặc biệt
Tình yêu thời chiến tranh là một chủ đề mà đạo diễn Bùi Thạc Chuyên muốn khắc họa một cách sâu sắc. Ông chia sẻ rằng tình yêu thời đó vô cùng thiêng liêng và quý giá. Một cô gái có thể đạp xe tới 70km chỉ để đưa cho chàng trai tờ báo rồi đạp xe trở về giữa cảnh pháo bắn, bom thả. Trong “Địa đạo”, nhân vật Út Khờ mang bầu và cảm thấy cái chết còn nhẹ nhàng hơn việc có thai. Khi ngộp trong nước, cô ấy cất tiếng hát, nét mặt vui mừng. Điều này thể hiện sự chấp nhận và hy sinh trong chiến tranh.
Dụng ý đưa cảnh ân ái vào đoạn thả bom
Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên có dụng ý đặc biệt khi đưa cảnh ân ái giữa Tư Đạp và Ba Hương vào cuối phim. Ông muốn thể hiện sức sống mãnh liệt của con người, đặc biệt là trong hoàn cảnh đối mặt với bom đạn. Khi bom B52 rải thảm, nếu trúng bom không thể nào tránh khỏi cái chết. Ở hoàn cảnh đó, họ không còn giữ ý, họ khao khát vươn lên, khao khát sống và yêu nhau. Tình yêu được kiềm chế từ đầu đến cuối, bung ra trong lúc cận kề cái chết. Đó là lý do ông đưa cảnh làm tình trong trận thả bom, một dụng ý đầy chất thơ.
Kết luận
“Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” là một tác phẩm điện ảnh không chỉ tái hiện lại những khoảnh khắc lịch sử mà còn khắc họa sâu sắc tinh thần hy sinh, tình đồng đội và tình yêu trong thời chiến. Bộ phim đã thu về 160 tỷ đồng sau hơn 20 ngày công chiếu, trở thành phim chiến tranh do Việt Nam sản xuất đạt doanh thu cao nhất trong lịch sử màn ảnh Việt. Đây là một minh chứng rõ ràng cho sự kiên trì và tình yêu nghệ thuật của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, cũng như sự đón nhận nồng nhiệt của khán giả dành cho những tác phẩm mang đậm tính nhân văn và lịch sử.
Tài liệu tham khảo
- Dân trí. (2025). Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên: Tôi đưa cảnh nóng vào đoạn thả bom là có dụng ý. [online] Available at: https://dantri.com.vn/giai-tri/dao-dien-bui-thac-chuyen-toi-dua-canh-nong-vao-doan-tha-bom-la-co-dung-y-20250427070635683.htm [Accessed 27 Apr. 2025].