Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sởi cập nhật mới nhất

Bộ Y tế vừa ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sởi mới, cung cấp thông tin chi tiết về các triệu chứng, cách thức lây nhiễm, phương pháp chẩn đoán và điều trị, cũng như những yếu tố nguy cơ cần lưu ý. Bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh sởi và cách phòng tránh hiệu quả.

I. Lây nhiễm và Triệu chứng của Bệnh Sởi

Bệnh sởi lây lan qua đường không khí, giọt bắn khi ho hoặc hắt hơi, hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết hô hấp của người bệnh. Triệu chứng điển hình của bệnh sởi bao gồm:

Sốt cao: Nhiệt độ cơ thể tăng cao.
Viêm long đường hô hấp: Ho, chảy nước mũi, đau họng.
Viêm kết mạc: Đỏ mắt, ngứa mắt.
Phát ban: Xuất hiện các nốt ban đỏ, dát sẩn trên da, thường xuất hiện từ sau tai, sau gáy, trán, mặt, cổ và lan dần xuống thân mình và tứ chi.

Bệnh sởi có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa, viêm loét giác mạc, tiêu chảy, thậm chí tử vong. Việc phát hiện và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng.

Hình ảnh: Vaccine sởi có hiệu quả phòng bệnh cao (Nguồn: N.P).

II. Chẩn đoán Bệnh Sởi

Chẩn đoán bệnh sởi thường dựa vào xét nghiệm kháng thể IgM. Xét nghiệm này cho kết quả dương tính trong khoảng từ 50-70% ngay từ ngày đầu phát ban và đạt 100% sau 3 ngày phát ban. Nếu xét nghiệm IgM sởi âm tính nhưng triệu chứng lâm sàng vẫn nghi ngờ sởi, có thể thực hiện lại xét nghiệm sau 72 giờ hoặc chỉ định xét nghiệm PCR sởi qua bệnh phẩm dịch tỵ hầu.

III. Diễn biến lâm sàng của bệnh sởi (Thể điển hình)

Bệnh sởi trải qua 4 giai đoạn:

Giai đoạn ủ bệnh: Kéo dài từ 7 đến 21 ngày (trung bình 10 ngày). Triệu chứng xuất hiện sau khi phơi nhiễm 10-14 ngày.
Giai đoạn khởi phát: Trong 2-4 ngày, người bệnh sốt cao, viêm long đường hô hấp trên (ho, chảy mũi), viêm kết mạc. Có thể xuất hiện hạt Koplik (những chấm nhỏ trắng/xám có quầng đỏ nổi lên trên niêm mạc má).
Giai đoạn toàn phát: Kéo dài 2-5 ngày, bắt đầu sau khi sốt cao 3-4 ngày. Phát ban xuất hiện và lan rộng trên cơ thể. Khi ban mọc đầy đủ, thân nhiệt giảm.
Giai đoạn hồi phục: Ban nhạt dần, chuyển sang màu xám, bong vảy phấn, để lại vết thâm. Bệnh tự khỏi nếu không có biến chứng. Ho có thể kéo dài 1-2 tuần sau khi hết ban.

IV. Thể không điển hình của bệnh sởi

Trong một số trường hợp, bệnh sởi có thể biểu hiện không điển hình, với sốt nhẹ thoáng qua, viêm long nhẹ và phát ban ít. Thể này dễ bị bỏ qua, dẫn đến lây lan bệnh cho người khác. Một số trường hợp khác có thể sốt cao liên tục, phát ban không điển hình, phù nề tứ chi, đau mỏi toàn thân, thậm chí kèm theo viêm phổi nặng.

V. Yếu tố nguy cơ diễn biến nặng của bệnh sởi

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ diễn biến nặng của bệnh sởi:

Trẻ dưới 12 tháng tuổi.
Người chưa tiêm hoặc tiêm không đầy đủ vaccine phòng sởi.
Suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải.
Bệnh nền nặng.
Suy dinh dưỡng nặng.
Thiếu vitamin A.
Phụ nữ mang thai.

VI. Tình hình dịch bệnh sởi gần đây

Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận 42.488 trường hợp nghi sởi tại 63 tỉnh, thành phố, trong đó có 4.027 trường hợp dương tính. Miền Nam ghi nhận số trường hợp nghi sởi cao nhất (54,9%), tiếp theo là miền Trung (20%), miền Bắc (16,4%) và Tây Nguyên (8,7%). Một số tỉnh có số mắc bệnh tăng cao, trong khi một số tỉnh khác cần chú ý giám sát chặt chẽ để phát hiện sớm và ngăn chặn sự lây lan. Đa số bệnh nhân là trẻ em từ 9 tháng đến dưới 15 tuổi (chiếm khoảng 73%), phần lớn chưa được tiêm hoặc không rõ tình trạng tiêm chủng.

Hình ảnh: Các triệu chứng của bệnh sởi cần được nhận biết sớm để điều trị kịp thời (Nguồn: Dantri).

VII. Kết luận

Hướng dẫn điều trị mới của Bộ Y tế cung cấp thông tin chi tiết về chẩn đoán và điều trị bệnh sởi. Việc tiêm phòng vaccine sởi đúng lịch là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh. Người dân cần chủ động theo dõi sức khỏe bản thân và trẻ em, đặc biệt trong những ngày có dịch bệnh. Nếu nghi ngờ mắc bệnh sởi, cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.