Mới đây, Công an tỉnh Nam Định đã quyết định hủy bỏ lệnh tạm giữ và áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với N.V.T., đối tượng hành hung nhân viên y tế tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Nam Định. Quyết định này được đưa ra sau khi cơ quan chức năng xét thấy T. có thân nhân tốt, chưa có tiền án và tiền sự, vi phạm lần đầu, và tích cực hợp tác với cơ quan chức năng.
Ngay sau khi được cho tại ngoại, N.V.T. đã đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Nam Định để xin lỗi tập thể bệnh viện và cá nhân điều dưỡng N.V.H., người đã bị hành hung. Đáng chú ý, tại thời điểm này, mắt của điều dưỡng N.V.H. vẫn còn sưng húp và bầm đen do hậu quả của vụ việc. Tuy nhiên, điều dưỡng H. và bệnh viện đã thông cảm và chấp nhận lời xin lỗi của T.
Bức ảnh cận khuôn mặt điều dưỡng H. sau đó đã lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội, gây “bão mạng” và thu hút sự quan tâm, cảm xúc từ cộng đồng. Một hội nhóm tập hợp đông đảo nhân viên y tế theo chuyên ngành điều dưỡng đã chia sẻ bức ảnh này với chú thích: “Tấm hình đau xé lòng của một điều dưỡng, khi Ngày Điều dưỡng đang đến gần”, thu hút hàng chục nghìn lượt cảm xúc và hàng nghìn bình luận cảm thông.
Nhiều ý kiến cho rằng cần có thêm các giải pháp bảo vệ an toàn, giúp các y bác sĩ và điều dưỡng yên tâm làm chuyên môn khi trực cấp cứu. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh ngày càng có nhiều vụ việc hành hung nhân viên y tế xảy ra.
Trong một cuộc trao đổi với phóng viên Dân trí, bác sĩ P.H.Th., người từng bị cha ruột một bệnh nhi xúc phạm và hành hung khi làm việc tại khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TPHCM) vào tháng 7/2022, đã chia sẻ về quá trình đòi lại công bằng của mình. Sau một thời gian dài làm việc với cơ quan chức năng, đến giữa năm 2023, Công an quận Bình Thạnh đã tống đạt quyết định khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với Đ.Q.B. (người hành hung bác sĩ Th.) về hành vi gây rối trật tự công cộng. Vụ việc sau đó được đưa ra xét xử tại tòa án.
Bác sĩ Th. nhấn mạnh rằng điều cốt lõi để xử lý tình trạng hành hung nhân viên y tế là pháp luật phải nghiêm minh, có tính răn đe. Bên cạnh đó, lãnh đạo ngành y tế cần có sự quan tâm bằng hành động cụ thể và chính sách thiết thực để bảo vệ nhân viên y tế. Bác sĩ Th. cũng chia sẻ về khó khăn trong việc áp dụng quy định từ chối khám chữa bệnh để bảo vệ bản thân, khi nhiều nơi còn mang tâm lý “muốn êm xuôi”, dẫn đến việc chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ xem như không có.
Để ngăn chặn tình trạng bệnh nhân xung đột và hành hung y bác sĩ, tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ, từng làm việc tại Viện Nghiên cứu ung thư quốc gia City of Hope (Mỹ), đã đề xuất ba giải pháp chính. Thứ nhất, tăng cường an ninh tại cơ sở y tế bằng việc bố trí lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp, được đào tạo để xử lý tình huống khẩn cấp, lắp đặt hệ thống camera giám sát và nút báo động tại các “điểm nóng” như khoa Cấp cứu. Thứ hai, áp dụng chế tài pháp lý nghiêm minh, bao gồm cả chế tài hình sự và dân sự. Thứ ba, tăng cường giao tiếp giữa y bác sĩ với bệnh nhân và người nhà, đảm bảo minh bạch trong quy trình khám chữa bệnh để tránh cảm giác bị bỏ rơi hay thiếu công bằng.
Báo cáo tại một hội thảo khoa học ở TPHCM, Giáo sư Bruce Boman từ Trung tâm Sức khỏe tâm thần Concord (Sydney, Úc) cho biết các đối tượng nguy cơ cao bị tấn công trong ngành y bao gồm bác sĩ trẻ, điều dưỡng, nhân viên hành chính tuyến đầu, nhân viên y tế tại khoa Cấp cứu và Tâm thần, và những người làm việc tại các bệnh viện nhà nước, bệnh viện tuyến tỉnh. Đáng chú ý, thủ phạm gây bạo lực thường là người nhà hơn là bệnh nhân, với dấu hiệu điển hình là kích động.
Trong trường hợp xảy ra tình huống hành hung, các y bác sĩ cần tìm cách giảm căng thẳng để bệnh nhân được đánh giá y khoa đầy đủ. Các biện pháp có thể lựa chọn bao gồm gọi bảo vệ theo quy trình của bệnh viện, “giảm leo thang” với đối tượng bị kích động, và trong trường hợp bất khả kháng, sử dụng thuốc và “biện pháp vũ lực” là lựa chọn cuối cùng, nhưng bệnh viện cần có quy trình và nhân viên y tế phải được đào tạo kỹ lưỡng.
Các chuyên gia kết luận rằng nhân viên y tế cần đối xử tôn trọng, lịch sự với bệnh nhân và gia đình, cung cấp thông tin và trả lời câu hỏi của họ rõ ràng. Gắn kết bệnh nhân và người nhà trong quá trình đưa ra quyết định là một phương thức hiệu quả để tránh xung đột, kích động.
Hưởng ứng Ngày Quốc tế hộ sinh (5/5) và Ngày Quốc tế điều dưỡng (12/5), Sở Y tế TPHCM kêu gọi các cơ sở y tế trên địa bàn tổ chức các hoạt động truyền thông, tọa đàm, thi đua chuyên môn nhằm tôn vinh đội ngũ hộ sinh, điều dưỡng và lan tỏa thông điệp tích cực đến cộng đồng. Đồng thời, đầu tư cho đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng mềm và quản lý để nâng cao chất lượng chăm sóc, cải thiện điều kiện làm việc và bảo vệ sức khỏe tinh thần cho đội ngũ hộ sinh và điều dưỡng, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để giảm tải hành chính, tăng thời gian chăm sóc người bệnh.
Tóm lại, việc hành hung nhân viên y tế là một vấn đề nghiêm trọng cần được xử lý triệt để. Các biện pháp tăng cường an ninh, áp dụng pháp luật nghiêm minh và cải thiện giao tiếp giữa y bác sĩ với bệnh nhân và người nhà là cần thiết để đảm bảo an toàn và chất lượng chăm sóc y tế. Hãy cùng chung tay bảo vệ những người đang ngày đêm chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
