Trong phiên thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (thuế VAT) chiều ngày 28/5, đại biểu Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam, đã nêu ra một thực tế đáng quan tâm. Ông Thân ủng hộ phương án giảm thuế đến hết năm 2026, vì nếu giảm quá ít chỉ dùng trong trường hợp phải giải quyết những việc cấp bách, tức thời mà doanh nghiệp đang phải chống chọi, ví dụ bão lũ hoặc dịch Covid-19.
“Giảm đến ngày 31/12/2026 để doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa có một định hướng chiến lược và quyết sách trên cơ sở giảm thuế này thì sẽ có tác dụng hơn”, ông Thân nêu quan điểm.
Đặc biệt, ông Thân tha thiết đề nghị Quốc hội đưa vào nghị quyết về trách nhiệm của cơ quan thu thuế giá trị gia tăng và cơ quan hoàn thuế giá trị gia tăng. Ông cho rằng vấn đề này đang rất bức xúc trong doanh nghiệp, bởi vì lúc thu thì rất dễ nhưng lúc hoàn thuế thì rất khó. Ông Thân nhấn mạnh: “Tôi nghĩ trách nhiệm này phải rất sòng phẳng về mặt luật pháp. Nếu có nghi ngờ về chuyện trốn thuế thì phải đưa ra pháp luật, ai thua người ấy chịu trách nhiệm.”
Ông dẫn chứng việc doanh nghiệp chậm nộp thuế giá trị gia tăng là bị phạt, nhưng nếu họ chứng minh được mình đúng mà cơ quan chức năng của Nhà nước hoàn thuế muộn, ông Thân kiến nghị cơ quan thuế cũng phải có trách nhiệm tương tự.
Đảm Bảo Chính Sách Giảm Thuế Đến Tay Người Tiêu Dùng
Trong khi đó, đại biểu Dương Tấn Quân (Bà Rịa – Vũng Tàu) góp ý cần đảm bảo chính sách giảm thuế thực sự đến tay người tiêu dùng chứ không bị giữ lại ở khâu trung gian. Ông cho biết trên thực tế, không ít trường hợp doanh nghiệp được giảm thuế đầu ra nhưng không giảm giá bán làm cho người tiêu dùng không được hưởng lợi từ chính sách. Nếu không kiểm soát tốt, chính sách giảm thuế có thể trở thành hình thức hỗ trợ không hiệu quả, theo lời vị đại biểu.
Ông đề nghị Chính phủ tăng cường cơ chế theo dõi, kiểm soát giá bán trên thị trường đối với các mặt hàng thiết yếu nằm trong diện được giảm thuế để đảm bảo chính sách đúng mục tiêu là hỗ trợ người dân và kích cầu tiêu dùng.
Bên cạnh đó, ông Quân cho rằng hiệu quả chính sách giảm thuế giá trị gia tăng thời gian qua chưa được đánh giá toàn diện, đến nay chưa có báo cáo tổng kết đánh giá chính thức về mức độ hưởng lợi của từng ngành ảnh hưởng đến thu ngân sách và những tác động đến người tiêu dùng. Do đó, ông đề nghị Quốc hội giao Chính phủ tổ chức đánh giá hiệu quả chính sách giảm thuế giai đoạn 2022-2024 làm cơ sở khoa học cho việc điều chỉnh chính sách thuế trong trung hạn, tránh tình trạng chính sách ưu đãi kéo dài nhưng thiếu giám sát và mục tiêu cụ thể.
Tác Động Của Thuế Giá Trị Gia Tăng Đến Xã Hội
Đại biểu Trần Khánh Thu (Thái Bình) nhận định thuế giá trị gia tăng tác động tới tất cả tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp và người tiêu dùng nên giảm thuế tác động “ngay và luôn” tới toàn xã hội. Bà Thu phân tích: “Khi giảm thuế giá trị gia tăng, người tiêu dùng được hưởng lợi ngay do giảm được giá mua hàng hóa, dịch vụ. Việc mở rộng đối tượng giảm thuế với nhóm đối tượng là những hàng hóa, nguyên liệu dùng trong quá trình sản xuất cũng giúp chi phí sản xuất giảm, dẫn đến giảm giá thành sản phẩm nên người tiêu dùng được lợi ngay khi mua, còn doanh nghiệp tăng được sức cạnh tranh, mở rộng hoạt động.”
Với 3 nhóm hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế, bà Thu cho rằng nếu tính toán chênh lệch thu 2% thuế VAT với các nhóm hàng hóa, dịch vụ này không quá lớn, nên có thể cân nhắc giảm thuế đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ, đảm bảo tính công bằng cho đối tượng chịu thuế và người nộp thuế.
Báo cáo giải trình nêu lý do không giảm thuế cho sản phẩm thuộc lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm do những dịch vụ này đều thuộc đối tượng không chịu thuế VAT và đều có mức tăng trưởng tốt. Nhưng với hoạt động tín dụng, nữ đại biểu góp ý nên giảm thuế xuống 8% để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận nguồn vốn rẻ hơn.
Kết Luận
Các đại biểu Quốc hội đã đưa ra những góp ý quan trọng về chính sách giảm thuế giá trị gia tăng, từ việc quy trách nhiệm cho cơ quan thuế đến việc đảm bảo chính sách đến tay người tiêu dùng và đánh giá hiệu quả của chính sách. Việc giảm thuế đến hết năm 2026 được cho là cần thiết để doanh nghiệp có định hướng chiến lược và quyết sách dài hạn. Đồng thời, cần có những biện pháp kiểm soát chặt chẽ để chính sách giảm thuế thực sự phát huy tác dụng, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp.
Để hiểu rõ hơn về các chính sách thuế và cách thức áp dụng, bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại website của chúng tôi.
