Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm phát triển kinh tế tư nhân. Dự thảo này dự kiến áp dụng đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về các nguyên tắc xử lý sai phạm và các chính sách hỗ trợ được đề xuất trong dự thảo.
10 Nguyên Tắc Xử Lý Sai Phạm
Bộ Tài chính, cơ quan soạn thảo, đã đề xuất 10 nguyên tắc xử lý các sai phạm và giải quyết các vụ việc trong hoạt động kinh doanh. Các nguyên tắc này nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả trong quá trình xử lý.
Nguyên tắc thứ nhất
Phân định rõ giữa trách nhiệm hình sự với trách nhiệm hành chính, trách nhiệm dân sự; giữa trách nhiệm hành chính với trách nhiệm dân sự; giữa trách nhiệm của pháp nhân và trách nhiệm của cá nhân.
Nguyên tắc thứ hai
Đối với sai phạm, vụ việc về dân sự, kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước. Các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được chủ động khắc phục sai phạm, thiệt hại.
Nguyên tắc thứ ba
Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì không áp dụng xử lý hình sự.
Nguyên tắc thứ tư
Đối với sai phạm đến mức xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế trước và là căn cứ quan trọng để xem xét các biện pháp xử lý tiếp theo.
Nguyên tắc thứ năm
Không được áp dụng hồi tố các quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Nguyên tắc thứ sáu
Đối với các vụ việc thiếu chứng cứ, chứng cứ không rõ ràng phải sớm có kết luận và thực hiện công bố công khai kết luận này.
Nguyên tắc thứ bảy
Bảo đảm nguyên tắc suy đoán vô tội trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử các vụ án.
Nguyên tắc thứ tám
Đảm bảo việc niêm phong, kê biên tạm giữ, phong tỏa tài sản liên quan đến vụ việc, vụ án phải theo đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục, phạm vi, không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; bảo đảm giá trị niêm phong, kê biên, tạm giữ, phong tỏa tương ứng với dự kiến hậu quả thiệt hại trong vụ án.
Nguyên tắc thứ chín
Phân biệt rõ tài sản hình thành hợp pháp với tài sản, thu nhập có được từ hành vi vi phạm pháp luật, tài sản khác liên quan đến vụ án; giữa tài sản, quyền, nghĩa vụ của doanh nghiệp với tài sản, quyền, nghĩa vụ của cá nhân người quản lý doanh nghiệp trong xử lý các sai phạm và giải quyết các vụ việc.
Nguyên tắc thứ mười
Sử dụng hợp lý các biện pháp cần thiết để bảo đảm giá trị tài sản liên quan đến vụ án, giảm thiểu tác động của điều tra đến hoạt động sản xuất kinh doanh, sau khi có ý kiến thống nhất của các cơ quan tố tụng và không ảnh hưởng đến hoạt động điều tra.
Về nguyên tắc hoạt động thanh tra, kiểm tra, dự thảo nghị quyết nêu rõ: Không được thanh tra, kiểm tra đối với mỗi doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quá 1 lần trong năm, trừ trường hợp có bằng chứng vi phạm rõ ràng. Dự thảo cũng nhấn mạnh việc xử lý nghiêm các hành vi lạm dụng thanh tra, kiểm tra để nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Chính Sách Hỗ Trợ Doanh Nghiệp
Dự thảo nghị quyết đề xuất các chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp; hỗ trợ thuê nhà, đất là tài sản công; hỗ trợ tài chính, tín dụng; hỗ trợ thuế, lệ phí; nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Hỗ trợ tiếp cận đất đai
Các địa phương được sử dụng ngân sách địa phương hỗ trợ chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ để các chủ đầu tư này phải cho doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuê lại đất khi có nhu cầu.
Hỗ trợ tài chính, tín dụng
Doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).
Hỗ trợ thuế, lệ phí
Dự thảo nghị quyết đề xuất bãi bỏ hình thức nộp thuế theo phương pháp khoán thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh từ ngày 1/7/2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ áp dụng phương pháp khai thuế, tính thuế theo pháp luật về quản lý thuế. Đồng thời, bãi bỏ lệ phí môn bài quy định tại mục 3.III phần B Danh mục lệ phí ban hành kèm theo Phụ lục số 01 (Danh mục phí, lệ phí) của Luật Phí, lệ phí số 97/2015 từ ngày 1/1/2026.
Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
Gói thầu sử dụng ngân sách nhà nước có giá không quá 20 tỷ đồng được dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, trong đó ưu tiên doanh nghiệp nhỏ và vừa do thanh niên, phụ nữ, đồng bào dân tộc thiểu số, người yếu thế, người khuyết tật làm chủ, doanh nghiệp nhỏ và vừa ở miền núi, biên giới, hải đảo.
Đào tạo, bồi dưỡng giám đốc điều hành
Dự thảo nghị quyết đề xuất bố trí ngân sách nhà nước để triển khai Chương trình đào tạo, bồi dưỡng 10.000 giám đốc điều hành đến năm 2030. Cung cấp miễn phí một số dịch vụ tư vấn pháp lý, đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự, pháp luật cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Kết Luận
Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm phát triển kinh tế tư nhân đã đề xuất nhiều nguyên tắc xử lý sai phạm và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp. Những đề xuất này không chỉ giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong quá trình xử lý sai phạm mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển bền vững. Để biết thêm thông tin chi tiết về các chính sách và nguyên tắc này, độc giả có thể tham khảo thêm từ các nguồn thông tin chính thức của Bộ Tài chính và Quốc hội.
