Đề xuất “tổ hợp báo chí” và nhiều nguồn thu mới của cơ quan báo chí

Dự án Luật Báo chí (sửa đổi) vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định.

Dự thảo đã đề xuất quy định các nguyên tắc về mô hình hoạt động, kinh tế báo chí, mở rộng không gian hoạt động của báo chí để kiến tạo, đột phá phát triển báo chí trong bối cảnh sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Bổ sung khái niệm “Tổ hợp báo chí”, nguồn thu mới của báo chí

Tại dự thảo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (cơ quan soạn thảo) đề xuất bổ sung khái niệm “Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện”. Đây là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, có các cơ quan báo chí trực thuộc, doanh nghiệp trực thuộc hoặc góp vốn tại doanh nghiệp, có vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội, được có cơ chế đặc thù về tài chính, lao động, tiền lương như doanh nghiệp.

Tổ hợp báo chí của địa phương cũng được đề xuất vào dự thảo, là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí địa phương có nhiều loại hình báo chí,  có các cơ quan báo chí trực thuộc, có vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội tại địa phương.

Đối tượng hoạt động theo mô hình Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện phù hợp với Quy hoạch phát triển mạng lưới, cơ sở báo chí, phát thanh, truyền hình, thông tin điện tử, cơ sở xuất bản được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Chính phủ sẽ quy định chi tiết cơ chế đặc thù, tài chính, lao động, tiền lương của 2 tổ hợp báo chí nêu trên.

Ngoài ra, dự thảo còn bổ sung quy định về hoạt động của cơ quan báo chí trên không gian mạng. Hoạt động trên không gian mạng của cơ quan báo chí phải tuân thủ quy định pháp luật về báo chí, an ninh mạng, quy định về tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí và phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Cơ quan báo chí thực hiện đăng ký/thông báo với cơ quan quản lý nhà nước về báo chí khi mở các kênh nội dung trên không gian mạng.

Chính phủ sẽ quy định chi tiết đầu tư và đặt hàng, giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ đối với nền tảng số quốc gia cho báo chí.

Cơ quan báo chí có thể được phép liên kết sản xuất nội dung trong các lĩnh vực trừ thời sự, chính trị, để tạo điều kiện cho cơ quan báo chí khai thác các giá trị từ hoạt động liên kết phục vụ phát triển báo chí, đồng thời đảm bảo định hướng trong thông tin thời sự, chính trị.

Đáng chú ý, dự thảo luật đã bổ sung quy định về nguồn thu mới của cơ quan báo chí, gồm: Thu từ lợi nhuận phần vốn góp trong các doanh nghiệp; thu từ thực hiện các nội dung cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu; thu từ người có nhu cầu đăng bài nghiên cứu khoa học để có kinh phí phản biện, hoàn thiện, nâng cao chất lượng bài viết.

Chống “báo hóa tạp chí”

Tại dự thảo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (cơ quan soạn thảo) cũng đã bổ sung khái niệm báo chí, trong đó xác định loại hình báo chí gồm báo chí in, báo chí điện tử, báo chí nói, báo chí hình, kênh nội dung của cơ quan báo chí trên không gian mạng. Phân định rõ loại hình báo chí in gồm báo in và tạp chí in; loại hình báo chí điện tử gồm báo điện tử và tạp chí điện tử.

Nhằm chống “báo hóa tạp chí”, dự thảo luật bổ sung khái niệm tạp chí để phân biệt rõ báo, tạp chí.

“Tạp chí là sản phẩm báo chí đăng tải tin, bài có tính chất chuyên biệt, chuyên ngành, trao đổi, hướng dẫn nghiệp vụ theo tôn chỉ, mục đích quy định trong giấy phép; chỉ cập nhật tin tức, sự kiện về hoạt động của cơ quan chủ quản, bao gồm tạp chí in và tạp chí điện tử”, dự thảo luật nêu.

Bên cạnh đó, trang thông tin điện tử tổng hợp được nhấn mạnh không phải là sản phẩm thông tin có tính chất báo chí.

Hội Nhà báo Việt Nam có thêm chức năng giám sát, kiểm tra kết luận hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp của người làm báo; xử lý vi phạm đối với hội viên vi phạm đạo đức nghề nghiệp; kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với vi phạm đạo đức của người làm báo.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định những điểm mới, đột phá trong dự thảo luật đã thể chế hóa đầy đủ tinh thần các nghị quyết của Bộ Chính trị trong thời gian gần đây.