Y tế dự phòng đóng vai trò cốt lõi trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh các bệnh truyền nhiễm và không lây nhiễm ngày càng phức tạp. Việc xây dựng một Luật Phòng bệnh toàn diện sẽ là chìa khóa then chốt cho sự thành công của các chiến lược y tế dự phòng trong tương lai.
Tầm quan trọng của y tế dự phòng
Y tế dự phòng là chiến lược mang tính chất dài hạn và hiệu quả cao trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Một đồng đầu tư vào y tế dự phòng có thể tiết kiệm được hàng trăm đồng chi phí cho việc điều trị bệnh ở giai đoạn muộn. Đây không chỉ là giải pháp y tế mà còn đem lại lợi ích kinh tế – xã hội to lớn.
Các kết quả tích cực từ y tế dự phòng trong những năm qua, bao gồm việc khống chế nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19, đã chứng minh rõ hiệu quả của chiến lược này. Hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng đã đóng vai trò quan trọng và trở thành “mắt xích then chốt” trong việc phòng chống dịch.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của các bệnh mới và gia tăng các bệnh không lây nhiễm đang đặt ra nhiều thách thức mới cho hệ thống y tế dự phòng, trong đó có khoảng trống về mặt pháp lý.
Khoảng trống pháp lý và nhu cầu xây dựng Luật Phòng bệnh
Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm hiện hành, mặc dù đã đáp ứng được một phần yêu cầu thực tiễn, nhưng vẫn tồn tại một số hạn chế. Các quy định về phân loại bệnh, báo cáo giám sát, thẩm quyền công bố dịch chưa thật sự phù hợp với thực tiễn, thiếu tính linh hoạt và khả thi. Sự xuất hiện liên tục của các bệnh truyền nhiễm mới (SARS, cúm A(H1N1), MERS-CoV, COVID-19, đậu mùa khỉ…) càng làm rõ hơn sự cần thiết phải sửa đổi và bổ sung luật để quản lý linh hoạt hơn và ứng phó nhanh chóng với các tình huống dịch bệnh mới.
Thêm vào đó, các vướng mắc trong văn bản pháp luật hiện hành cũng ảnh hưởng đến việc sử dụng các giải pháp dự phòng mới như sinh phẩm y tế. Luật hiện hành cũng chưa có quy định đầy đủ về dinh dưỡng, sức khỏe tâm thần và quản lý các bệnh không lây nhiễm.
Các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch, đái tháo đường ngày càng gia tăng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và phát triển kinh tế – xã hội. Áp lực lên hệ thống y tế, chi phí điều trị, và chất lượng cuộc sống của người dân đều bị tác động tiêu cực.
Vai trò của Luật Phòng bệnh trong tương lai
Luật Phòng bệnh được xây dựng theo hướng kế thừa và chỉnh lý Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, đồng thời bổ sung các quy định về phòng chống bệnh không lây nhiễm, sức khỏe tâm thần, dinh dưỡng. Luật mới sẽ giúp khắc phục các hạn chế của luật hiện hành, bao quát toàn diện hơn các vấn đề liên quan đến phòng bệnh và dự báo được các tình huống xã hội có thể phát sinh.
Bên cạnh việc hoàn thiện khung pháp lý, Việt Nam cần đầu tư vào hệ thống cơ sở vật chất y tế dự phòng, đào tạo nâng cao năng lực nhân sự, xây dựng chính sách thu hút nhân tài và đẩy mạnh giáo dục cộng đồng. Tất cả nhằm hướng đến mục tiêu nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần, nâng cao tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người dân Việt Nam.
Kết luận
Việc xây dựng Luật Phòng bệnh là một bước đi quan trọng và cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả của công tác y tế dự phòng. Luật này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và thúc đẩy sức khỏe cộng đồng trong thời gian tới. Đây là một chiến lược dài hạn giúp Việt Nam chủ động phòng chống bệnh tật và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Nguồn tham khảo:
