Mở đầu
Việc điều động giáo viên giữa các vùng miền luôn là một trong những vấn đề nóng bỏng trong ngành giáo dục. Ngày 7/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận và đưa ra các ý kiến về dự thảo Luật Nhà giáo, tập trung vào các quy định liên quan đến điều động và thuyên chuyển giáo viên. Đặc biệt, các đại biểu đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tháo gỡ những khó khăn trong việc điều động giáo viên từ các vùng khó khăn lên các địa phương có điều kiện tốt hơn. Đồng thời, vấn đề tuyển dụng giáo viên cũng được đề cập, với mục tiêu phân cấp mạnh mẽ và tăng cường trách nhiệm của các cơ sở giáo dục.
Nội dung chính
1. Tình trạng giáo viên cắm bản kéo dài
Một trong những vấn đề nổi cộm được đề cập là tình trạng giáo viên, đặc biệt là giáo viên nữ, ở các vùng khó khăn phải cắm bản trong nhiều năm liền. Theo Điều 19 và 21 trong dự thảo Luật Nhà giáo, nhà giáo đã công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn từ 3 năm trở lên có quyền được thuyên chuyển nếu nơi đến đồng ý tiếp nhận. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều nơi viện dẫn lý do như đã đủ biên chế để từ chối, khiến nhiều giáo viên phải tiếp tục ở lại các vùng khó khăn trong thời gian dài.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh rằng cần có sự điều chỉnh để giáo viên không phải cắm bản quá lâu.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng cần phải tháo gỡ vấn đề này. Ông đề xuất rằng, khi đã đủ 3 năm ở vùng khó khăn, giáo viên có thể được điều động đến những nơi có điều kiện tốt hơn để thực hiện chính sách ưu đãi. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng điều động phải nghiêm túc, giống như quân đội, đã điều là phải đi, không đi thì nghỉ việc. Đây là cách để đảm bảo rằng giáo viên ở các vùng khó khăn sẽ không bị mắc kẹt trong những điều kiện sống và làm việc khắc nghiệt.
2. Tăng cường phân cấp và giảm sự can thiệp của cơ quan quản lý
Trong dự thảo Luật, thẩm quyền tuyển dụng giáo viên được phân cấp mạnh mẽ cho các cơ sở giáo dục. Với cơ sở giáo dục công lập được giao quyền tự chủ, người đứng đầu cơ sở giáo dục có trách nhiệm tuyển dụng và chịu trách nhiệm về quyết định của mình. Đối với các cơ sở giáo dục công lập chưa được giao quyền tự chủ, cơ quan quản lý giáo dục có quyền tuyển dụng hoặc phân cấp cho cơ sở giáo dục thực hiện.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương khẳng định rằng cơ sở giáo dục nên có quyền tự chủ trong tuyển dụng.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh rằng cơ sở giáo dục mới có thể hiểu rõ nhu cầu nhân sự của mình, và do đó, nên được giao quyền tuyển dụng. Ông cho rằng cơ quan quản lý giáo dục không nên nhúng tay vào quá sâu, bởi điều này có thể làm mất đi sự minh bạch và hiệu quả của quá trình tuyển dụng. Ông cũng lưu ý rằng việc tuyển dụng không đúng sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng và người đứng đầu cơ sở giáo dục phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng ủng hộ tinh thần phân cấp này, nhưng ông đề nghị làm rõ hơn về cách thức thực hiện để tránh gây hiểu lầm hoặc bó buộc các cơ sở giáo dục. Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cũng chia sẻ rằng, mặc dù phân cấp là đúng, nhưng quy mô và điều kiện của các cơ sở giáo dục khác nhau rất nhiều, từ trường mầm non ở đô thị đến trường trung học ở vùng núi. Vì vậy, cần có sự linh hoạt và cân nhắc kỹ lưỡng khi áp dụng chính sách này.
3. Thực tế và thách thức trong điều động giáo viên
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn thừa nhận rằng việc điều động giáo viên giữa các vùng miền là một thách thức lớn. Hiện nay, ở cấp tỉnh, các huyện khác nhau chỉ điều động giáo viên ở bậc trung học, còn cấp tiểu học thì không thể chuyển từ huyện này sang huyện khác. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc giao quyền điều động cho cấp sở là một bước tiến lớn, nhưng vẫn chưa thể so sánh với cách quản lý của quân đội, nơi điều động là bắt buộc và nghiêm ngặt.
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng việc điều động giáo viên cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả.
Bộ trưởng cũng lưu ý rằng, nếu giao quyền tuyển dụng cho các trường tiểu học vùng xa, điều này có thể dẫn đến tình trạng “thảm họa” do các trường không đủ khả năng tuyển dụng và quản lý nhân sự. Ông cho rằng cần có sự cân bằng giữa phân cấp và hỗ trợ từ các cơ quan quản lý giáo dục để đảm bảo rằng các cơ sở giáo dục có thể thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
Kết luận
Việc điều động và tuyển dụng giáo viên cần được cải thiện để đảm bảo rằng giáo viên ở các vùng khó khăn không bị mắc kẹt trong những điều kiện sống và làm việc khắc nghiệt. Các cơ quan quản lý cần tăng cường trách nhiệm và minh bạch trong quá trình điều động, đồng thời cung cấp hỗ trợ cần thiết cho các cơ sở giáo dục để họ có thể thực hiện tốt nhiệm vụ tuyển dụng. Cuối cùng, sự linh hoạt và cân nhắc kỹ lưỡng trong việc áp dụng chính sách này là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả và công bằng trong ngành giáo dục.
Tài liệu tham khảo:
