“Đôi khi pháp luật nhân văn nhưng người thực thi lại vô cảm”

Quan điểm này được đại biểu Trịnh Xuân An (đại biểu hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại) nhấn mạnh khi thảo luận về tình hình kinh tế – xã hội, chiều 17/6.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động phức tạp, khó lường, ông An ghi nhận việc Việt Nam tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng.

Tránh chủ trương hay nhưng thực thi muôn vàn vất vả

Dù vậy, vị đại biểu cho rằng vẫn còn nổi lên nhiều hạn chế như giải ngân đầu tư công thấp; số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn còn cao, đầu tư tư nhân có xu hướng đi xuống.

Mức tăng trưởng 8% trong năm nay, theo ông An, là chỉ tiêu đầy thách thức và áp lực. “Nhưng với những đột phá về thể chế, sự quyết liệt trong điều hành và kết quả đã đạt được, chúng ta có niềm tin và hy vọng các mục tiêu sẽ đạt được kết quả đề ra”, ông An nói.

Để đạt mục tiêu này, vị đại biểu nhấn mạnh điều cốt lõi là cơ chế, chính sách pháp luật phải tháo gỡ được điểm nghẽn, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, sớm phát huy trên thực tế, sớm đến với đối tượng thụ hưởng, tránh độ trễ của chính sách.

Nhận định ban hành chính sách khó, song ông An lưu ý công tác thực thi pháp luật mới là vấn đề cần quan tâm. Việc cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính cần đi vào thực chất, tránh việc chủ trương thì hay ở Trung ương nhưng thực thi gặp muôn ngàn gian nan, vất vả.

“Việc phục vụ người dân và doanh nghiệp cần xuất phát từ trách nhiệm, tình cảm và lương tâm, đạo đức của cán bộ, công chức. Đôi khi pháp luật, quy định rất nhân văn nhưng người thực thi lại vô cảm, dẫn đến vô hiệu hóa quy định”, vị đại biểu nêu quan điểm.

Vì thế, ông nhấn mạnh rất cần sự tận tâm, tận lực, đặt mình vào khó khăn của người dân, doanh nghiệp để giải quyết công việc của đội ngũ cán bộ, công chức.

Đồng thời, theo ông An, cần sự sát sao, trách nhiệm trong điều hành của người đứng đầu, chính quyền địa phương và phải có công cụ để đánh giá năng lực, phản hồi về trách nhiệm của cán bộ công chức, nhất là những ngành, lĩnh vực thường xuyên va chạm, tiếp xúc với người dân, doanh nghiệp như đất đai, quản lý thị trường, quản lý thuế…

Trong bối cảnh sáp nhập các đơn vị hành chính, để tạo nên động lực phát triển mới, vị đại biểu đề nghị cần tiếp tục tăng cường phân cấp, phân quyền cho các địa phương để phát huy tối đa tiềm năng, tiềm lực, nhất là huy động nguồn lực để phát triển hạ tầng, kết nối giữa các địa phương được sáp nhập.

Cùng với đó, ông An đề xuất tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách Trung ương cho các địa phương đặc thù như Đồng Nai (lên khoảng 65%) để có nguồn lực phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

Ngoài ra, trước những diễn biến khó lường đang xảy ra, ông An lưu ý cần tăng cường đầu tư và tiềm lực cho quốc phòng, nhất là đầu tư cho công nghiệp quốc phòng, xây dựng các công trình phòng thủ, thực hiện phương châm “giữ nước từ khi nước chưa nguy”. Có như vậy, theo ông, mới tạo được tiền đề tốt cho phát triển kinh tế và văn hóa, xã hội.

Đề xuất giảm giờ làm

Trong khi đó, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Lạng Sơn) nhấn mạnh “bộ tứ trụ cột” đã được Đảng xác định sẽ là khung lý luận để đưa đất nước bước vào công cuộc đổi mới lần hai với cải cách sâu và rộng trên nhiều lĩnh vực.

“Đây là cơ hội lớn để xác định lại động lực và mô hình tăng trưởng. Từ đó, tăng cường năng lực nội sinh và phát triển nền kinh tế Việt Nam tự chủ, tự cường”, ông Nghĩa nói.

Vị đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm đến 3 vấn đề về nâng cao năng lực nội tại của doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước; đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng và bảo vệ, phát triển nguồn nhân lực.

Nhấn mạnh con người là yếu tố quyết định sự tự chủ, tự cường của nền kinh tế, ông Nghĩa cho rằng cần sớm ban hành chiến lược hoặc chương trình mục tiêu phát triển nguồn nhân lực và chương trình phát triển kỹ năng nghề quốc gia, để nguồn nhân lực thực sự là một đột phá chiến lược cho giai đoạn tới, đồng bộ với thể chế và hạ tầng.

Ông cũng đề nghị sớm trình Quốc hội giảm giờ làm việc bình thường cho người lao động trong khu vực tư từ 48 giờ xuống 44 giờ một tuần thực hiện từ năm 2026, tiến tới còn 40 giờ một tuần thực hiện từ năm 2030.