Hà Nội đang tiến hành sắp xếp lại các đơn vị hành chính, dự kiến giảm từ 526 xuống còn 126 phường, xã. Trong quá trình này, việc đặt tên cho các phường mới được thực hiện với sự chú trọng đặc biệt đến giá trị lịch sử, văn hóa và truyền thống của từng khu vực. Phường Cửa Nam là một ví dụ điển hình về cách Hà Nội lựa chọn tên gọi mang đậm dấu ấn lịch sử.
Phường Cửa Nam: Phường Nhỏ Nhất Thủ Đô
Phường Cửa Nam sẽ được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của các phường Trần Hưng Đạo, Hàng Bài, Phan Chu Trinh (thuộc quận Hoàn Kiếm), cùng với phần lớn diện tích tự nhiên và dân số của phường Cửa Nam (thuộc quận Hoàn Kiếm). Ngoài ra, phường này còn bao gồm một phần diện tích tự nhiên và dân số của các phường Hàng Bông, Hàng Trống, Tràng Tiền (thuộc quận Hoàn Kiếm) và Phạm Đình Hổ, Nguyễn Du (thuộc quận Hai Bà Trưng).
Phường Cửa Nam có diện tích tự nhiên là 1,68km² và quy mô dân số gần 53.000 người, trở thành phường có diện tích nhỏ nhất Hà Nội. Trụ sở của phường dự kiến sẽ đặt tại trụ sở Quận ủy Hoàn Kiếm hiện nay.
Lý Do Đặt Tên Phường Cửa Nam
UBND TP Hà Nội giải thích rằng tên gọi Cửa Nam xuất phát từ tên một tuyến phố và cũng là một phường thuộc quận Hoàn Kiếm. Tên gọi này bắt nguồn từ vị trí gần Cửa Đông Nam của thành Thăng Long đời Nguyễn, nguyên là đất của thôn Yên Trung Thượng, tổng Tiền Nghiêm (sau đổi là Vĩnh Xương) huyện Thọ Xương cũ.
Việc lựa chọn tên Cửa Nam không chỉ bảo đảm giá trị lịch sử, truyền thống, văn hóa mà còn phù hợp với nguyên tắc ưu tiên sử dụng tên gọi của các đơn vị hành chính trước khi sáp nhập. Điều này giúp hạn chế tối đa tác động ảnh hưởng tới người dân và doanh nghiệp do phải chuyển đổi giấy tờ.
Dấu Ấn Văn Hóa, Lịch Sử Trong Tên Gọi Các Phường Mới
Trong 126 đơn vị hành chính cấp xã mới của Hà Nội, nhiều phường và xã mang tên gọi đặc biệt, phản ánh dấu ấn văn hóa, lịch sử như Ngọc Hà, Giảng Võ, Bạch Mai, Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Tây Thiên, Ô Diên…
Ngọc Hà
Ngọc Hà là tên gọi một tuyến phố và cũng là một phường thuộc quận Ba Đình, nguyên là đất trại Ngọc Hà, tổng Nội, huyện Vĩnh Thuận cũ. Đây là một trong số thập tam trại – 13 làng bao quanh hồ Tây, chuyên sản xuất những nhu yếu phẩm cung cấp cho kinh thành Thăng Long trước kia.
Giảng Võ
Giảng Võ là tên gọi một tuyến phố và cũng là một phường thuộc quận Ba Đình hiện nay. Khu vực này có một ngôi điện mang tên Giảng Võ được xây dựng năm 1010, là nơi vua Lý Thái Tổ và các quan võ đến họp bàn việc nước. Địa danh Giảng Võ bắt nguồn từ tên các điện và trường luyện tập võ nghệ để bảo vệ tổ quốc của ông cha ta ở các triều đại cũ.
Bạch Mai
Bạch Mai là một tuyến phố và cũng là phường của quận Hai Bà Trưng hiện nay. Phố Bạch Mai có ngôi đền cổ Quang Minh, thờ mẫu Liễu Hạnh; chùa cổ Liên Phái, được xây dựng từ năm 1726, có nhiều tháp cổ; chùa Mai Hương là một ngôi chùa cổ từ năm 1891; chùa Hương Tuyết được xây lại vào năm 1912.
Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Văn Miếu – Quốc Tử Giám là một phường của quận Đống Đa hiện nay, là địa danh nổi tiếng của cả nước và thủ đô, được xây dựng từ năm 1070. Ngoài chức năng thờ các bậc Tiên thánh, Tiên sư của đạo Nho, còn mang chức năng của một trường học Hoàng gia mà học trò đầu tiên là Thái tử Lý Càn Đức, con trai vua Lý Thánh Tông với Nguyên phi Ỷ Lan, lúc đó mới 5 tuổi, đến năm 1072 lên ngôi trở thành vua Lý Nhân Tông.
Kết Luận
Việc đặt tên cho các phường mới tại Hà Nội không chỉ mang tính chất hành chính mà còn thể hiện sự tôn trọng và bảo tồn giá trị văn hóa, lịch sử của thủ đô. Các tên gọi như Cửa Nam, Ngọc Hà, Giảng Võ, Bạch Mai, Văn Miếu – Quốc Tử Giám không chỉ giúp người dân dễ dàng nhận diện mà còn góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống lâu đời của Hà Nội. Hãy tiếp tục theo dõi các thông tin cập nhật về sự thay đổi hành chính này để hiểu rõ hơn về quá trình phát triển của thủ đô.