Thành cổ Quảng Trị năm 1972 là tọa độ lửa đạn khốc liệt bậc nhất, nơi trở thành mục tiêu oanh tạc ngày đêm, hứng chịu hàng nghìn tấn bom đạn Mỹ. Từ chiến trường ác liệt ấy, nhiều nhà văn, nhà thơ mặc áo lính như Nguyễn Thụy Kha, Hoàng Nhuận Cầm, Nguyễn Đức Mậu… đã để lại những tác phẩm thấm đẫm ký ức hoa lửa.
Đặc biệt, sự kiện ngày 6/9/1971 đã trở thành dấu mốc lịch sử: Gần 10.000 sinh viên của hơn 30 trường đại học, cao đẳng Hà Nội “xếp bút nghiên” lên đường ra trận. Trong đó, không ít người đã ngã xuống nơi tuyến lửa Quảng Trị.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, nhấn mạnh ý nghĩa của “Hồi ức Quảng Trị” trong việc lưu giữ ký ức lịch sử và truyền lại cho các thế hệ hôm nay (Ảnh: Ban tổ chức).
Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, ký ức về những năm tháng bi tráng ấy vẫn được tiếp nối qua nhiều hình thức, trong đó có cuốn sách Hồi ức Quảng Trị.
Ngày 13/9 tại Hà Nội, đã diễn ra buổi tọa đàm giới thiệu cuốn Hồi ức Quảng Trị, tác phẩm tái hiện hình ảnh một thế hệ thanh xuân tràn đầy hoài bão, sẵn sàng gác lại ước mơ riêng để dâng hiến trọn đời cho lý tưởng cách mạng.
Cuốn sách do cố nhà thơ, nhà báo, nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha sưu tầm và biên soạn, với phần bìa do cố họa sĩ Lê Thiết Cương thực hiện.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Thái Bình – Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật – cho biết: “Trong những ngày qua, cùng với dư âm bộ phim Mưa đỏ, độc giả mong muốn được sở hữu cuốn Hồi ức Quảng Trị. Chúng tôi tái bản cuốn sách này lần thứ ba, với mong muốn độc giả được tiếp cận những ký ức không nên và không thể bị lãng quên”.
Ấn phẩm hiện được phát hành cả bản in và bản điện tử, giúp người đọc có thể tiếp cận dễ dàng.
Hồi ức Quảng Trị đưa bạn đọc trở về với một thế hệ thanh xuân tràn đầy hoài bão, sẵn sàng gác lại ước mơ riêng để hiến dâng trọn đời cho lý tưởng cách mạng, cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất Tổ quốc.
Qua những trang viết chan chứa cảm xúc và tâm tình của người trong cuộc, độc giả có thể thấu hiểu sâu sắc sự khốc liệt, đau thương, nghiệt ngã của chiến tranh, đồng thời lý giải vì sao quân và dân ta đã giành chiến thắng vẻ vang trong cuộc đối đầu không cân sức với đế quốc Mỹ.
Trên hết, tác phẩm còn giúp mỗi người thêm thấm thía giá trị nhân văn của hòa bình, một nền hòa bình được đánh đổi bằng máu xương của biết bao thế hệ thanh xuân.
Không chỉ dừng lại ở việc ra mắt tác phẩm, sự kiện còn gắn liền với buổi tọa đàm Hồi ức Quảng Trị – Ký ức người trong cuộc. Chương trình diễn ra trong không khí trang nghiêm và xúc động, với sự hiện diện của nhiều nhân chứng lịch sử.
Trong số đó có cựu binh Đào Chí Thành, một trong những nhân vật chính của cuốn sách, nguyên sinh viên Khoa Toán, Trường Đại học Sư phạm 2, người từng trực tiếp vượt sông Thạch Hãn và tham gia chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị.
Ông Đào Chí Thành chia sẻ hành trình “từ giảng đường ra chiến trường”, cùng những ký ức về các trang nhật ký viết vội và khát vọng một ngày được trở lại giảng đường sau hòa bình.
Là chiến sĩ Đại đội hỏa lực C14, Trung đoàn 95, Sư đoàn 325 trực tiếp chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị, ông Đào Chí Thành thấu hiểu sâu sắc sự khốc liệt, đau thương và nghiệt ngã của chiến tranh, cũng như lý do vì sao quân dân ta có thể giành chiến thắng vẻ vang trong cuộc đối đầu không cân sức với đế quốc Mỹ.
Chia sẻ tại tọa đàm, ông Thành xúc động nói: “Và trên hết, tôi càng thấm thía hơn giá trị nhân văn của hòa bình – một nền hòa bình phải đánh đổi bằng máu xương của biết bao thế hệ thanh xuân.
Cũng vì vậy, khi may mắn bước qua cuộc chiến, được trở về sum họp bên gia đình, tôi muốn thế hệ hôm nay biết khi xưa chúng tôi đã vào tuyến lửa như thế nào, Thành cổ Quảng Trị những ngày chịu pháo kích liên miên ra sao”.
Trong cuốn hồi ký của mình, ông ghi lại có những ngày “riêng pháo đã rót vào chừng 2 vạn quả. Riêng từ ngày 1 đến ngày 3/8/1972, 5 vạn trái pháo cỡ 105-270mm đã phóng vào đất thị xã. Gạch, sắt vụn tung, xới nhào nhiều lần. Cả ngày không có lúc nào là không có tiếng nổ”.
Ông nhớ rõ những ngày cùng đồng đội vượt sông Thạch Hãn, có khi ngồi viết nhật ký giữa làn bom đạn khốc liệt. Đời sống sinh hoạt lúc ấy vô cùng gian khổ, từ nước nôi đến cơm ăn, vệ sinh cá nhân… Mỗi việc làm đều có thể đổ máu. Giếng nước ăn bị bom, pháo cày khét lẹt mùi thuốc đạn…
Ông Thành cũng kể lại những ngày đầu bước vào Thành cổ, đói khát, thiếu nước, bom đạn dội xuống suốt ngày đêm, nhiều đồng đội ngã xuống mà không kịp chôn cất.
Thế nhưng giữa khói lửa chiến tranh vẫn le lói những khoảnh khắc nhân văn khi đồng đội chia nhau ngụm nước, mẩu lương khô hay cái ôm siết chặt… Những câu chuyện ấy giúp người nghe hình dung rõ hơn về hiện thực khốc liệt của một trong những trận đánh bộ binh dữ dội nhất thế kỷ 20.
Trong phần trao đổi, các cựu chiến binh cho biết bộ phim Mưa đỏ đã tái hiện được phần nào khốc liệt của 81 ngày đêm, song hiện thực trên chiến trường còn bi tráng và đau thương hơn nhiều.
Nếu điện ảnh mang đến trải nghiệm trực quan bằng hình ảnh, âm thanh, thì Hồi ức Quảng Trị giúp độc giả hiểu sâu hơn về tâm tư, lý tưởng và sự hy sinh của thế hệ đi trước.
Nhiều độc giả trẻ đã xin chữ ký của cựu chiến binh Đào Chí Thành, nhân vật chính trong cuốn sách “Hồi ức Quảng Trị” (Ảnh: Ban tổ chức).
Buổi tọa đàm cũng thu hút đông đảo sinh viên các trường đại học Hà Nội. Nhiều bạn trẻ đặt câu hỏi, bày tỏ lòng biết ơn và mong muốn tìm hiểu thêm về thế hệ cha anh đã hy sinh tuổi xuân cho hòa bình hôm nay.
Kết thúc buổi tọa đàm, ban tổ chức đã trao tặng sách và chụp ảnh lưu niệm cùng độc giả, cựu chiến binh. Những câu chuyện của nhân chứng sống, cùng trang sách đầy máu và nước mắt, đã tái hiện chân thực một trong những trận đánh bi hùng nhất của dân tộc.
Source link: https://dantri.com.vn/giai-tri/ky-uc-thanh-co-quang-tri-81-ngay-dem-khoi-lua-cua-nguoi-trong-cuoc-20250914134533465.htm
