Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 đã được Quốc hội thông qua với nhiều cải cách quan trọng, mang lại lợi ích thiết thực cho người lao động và góp phần xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững tại Việt Nam.
14 Nội Dung Sửa Đổi Lớn Của Luật BHXH 2024
Tiến sĩ Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (Ảnh: Tùng Nguyên).
Theo Tiến sĩ Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ BHXH, Luật BHXH năm 2024 có 14 nội dung sửa đổi lớn so với phiên bản năm 2014. Những thay đổi này tập trung vào việc mở rộng diện bao phủ, tăng quyền lợi cho người lao động và nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHXH.
1. Bổ Sung Trợ Cấp Hưu Trí Xã Hội
Người từ đủ 75 tuổi không có lương hưu hoặc trợ cấp xã hội hàng tháng sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và bảo hiểm y tế (BHYT) do ngân sách nhà nước đóng. Đặc biệt, người thuộc hộ nghèo, cận nghèo đủ 70 tuổi đã có thể hưởng chính sách này.
2. Liên Kết Các Tầng Trợ Cấp
Luật bổ sung quy định liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội và BHXH cơ bản. Người chưa đủ điều kiện nghỉ hưu nhưng có thời gian đóng BHXH sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng từ khoản đóng của mình.
3. Mở Rộng Đối Tượng Tham Gia BHXH Bắt Buộc
Luật mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc với 5 nhóm mới, bao gồm chủ hộ kinh doanh, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố, và người lao động làm việc không trọn thời gian.
4. Quyền Lợi Cho Người Hoạt Động Không Chuyên Trách
Những người hoạt động không chuyên trách cấp xã sẽ được thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bắt buộc, thay vì chỉ hưởng hưu trí và tử tuất như trước đây.
5. Bổ Sung Chế Độ Thai Sản
Từ ngày 1/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng trợ cấp thai sản 2 triệu đồng cho mỗi con mới sinh.
6. Giảm Điều Kiện Hưởng Lương Hưu
Điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu giảm từ 20 năm xuống còn 15 năm, tạo cơ hội cho nhiều người lao động tiếp cận chế độ hưu trí.
7. Khuyến Khích Bảo Lưu Thời Gian Đóng BHXH
Người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH thay vì nhận một lần sẽ được hưởng thêm 3 quyền lợi mới, khuyến khích họ duy trì sự tham gia lâu dài.
8. Quy Định Về Lương Hưu Quốc Tế
Luật bổ sung quy định tính lương hưu cho người lao động Việt Nam tham gia BHXH ở nước ngoài và lao động nước ngoài tại Việt Nam.
9. Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý Quỹ
Luật tăng cường giám sát chi tiêu và nâng cao trách nhiệm của Hội đồng quản lý BHXH, đảm bảo sử dụng quỹ hiệu quả và minh bạch.
10. Mở Rộng Phương Thức Đầu Tư Quỹ
Luật mở rộng danh mục và phương thức đầu tư quỹ BHXH, tạo điều kiện tăng trưởng bền vững cho nguồn tài chính này.
Luật BHXH 2024 mở rộng lưới an sinh, đảm bảo người cao tuổi có cơ hội hưởng lương hưu hoặc trợ cấp hàng tháng (Ảnh minh họa: Toàn Vũ).
11. Quy Định Về Bảo Hiểm Hưu Trí Bổ Sung
Luật bổ sung các quy định về đối tượng, nguyên tắc và chính sách của nhà nước đối với bảo hiểm hưu trí bổ sung.
12. Thay Đổi “Mức Lương Cơ Sở”
Thuật ngữ “mức lương cơ sở” được thay thế bằng “mức tham chiếu”, phù hợp với xu hướng quốc tế.
13. Tăng Cường Bảo Vệ Quyền Lợi Người Lao Động
Luật bổ sung trách nhiệm của cơ quan BHXH và các biện pháp xử lý hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH, trong đó có thể truy cứu trách nhiệm hình sự.
14. Đơn Giản Hóa Thủ Tục
Luật tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHXH thông qua giao dịch điện tử và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Đánh Giá Từ Chuyên Gia
Ông Nguyễn Trung Ngạn, Trưởng ban Chính sách pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, đánh giá cao những thay đổi trong Luật BHXH 2024. Ông nhấn mạnh rằng việc giảm thời gian đóng BHXH từ 20 năm xuống 15 năm là một bước đột phá, giúp nhiều người lao động có cơ hội hưởng chế độ hưu trí.
Ông Nguyễn Trung Ngạn, Trưởng ban Chính sách pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (Ảnh: NVCC).
Ông Vũ Ngọc Hà, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh Đồng Nai, cũng bày tỏ sự ủng hộ khi Luật giải quyết các vấn đề gây tranh cãi như rút BHXH một lần và mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Ông Vũ Ngọc Hà, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh Đồng Nai (Ảnh: Tùng Nguyên).
Kết Luận
Luật BHXH 2024 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống an sinh xã hội tại Việt Nam. Với những thay đổi toàn diện, luật không chỉ mở rộng diện bao phủ mà còn tăng cường bảo vệ quyền lợi của người lao động. Đây là nền tảng vững chắc để xây dựng một xã hội công bằng và phát triển bền vững. Hãy tìm hiểu kỹ các quy định mới để tận dụng tối đa quyền lợi của mình!
Luật BHXH 2024 với nhiều quy định chặt chẽ nhằm bảo vệ người lao động tốt hơn (Ảnh minh họa: Nguyễn Sơn).