Lỗ hổng quản lý và pháp lý trong vụ hàng trăm nhãn hiệu sữa bột giả

Chiều 16/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét báo cáo tổng hợp kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực phụ trách của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội năm 2024.

Về việc triển khai hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động giám sát của một số cơ quan vẫn còn chủ yếu dựa trên báo cáo của Chính phủ, các bộ ngành, phản ánh của địa phương, doanh nghiệp.

Các cơ quan chưa chủ động phát hiện, kịp thời kiến nghị ban hành văn bản xử lý đối với nội dung chưa phù hợp và báo cáo kết quả xử lý đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định.

Báo cáo kết quả giám sát của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội cũng chưa thống kê đầy đủ số lượng nội dung được giao quy định chi tiết, số lượng đã ban hành hoặc chưa ban hành; nội dung nhận xét, đánh giá tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của văn bản trong hệ thống pháp luật có trường hợp còn chưa thật rõ ràng, cụ thể.

Báo cáo kết quả thực hiện các kiến nghị giám sát, ông Bình cho biết Chính phủ và các bộ, ngành đã có nhiều cố gắng trong việc thực hiện kiến nghị của các cơ quan của Quốc hội tại kỳ giám sát năm 2023.

Các cơ quan đã ban hành thêm 52 văn bản quy định chi tiết còn “nợ đọng” từ trước. Tuy nhiên, vẫn còn 35 nội dung quy định chi tiết thi hành của 14 luật, 2 pháp lệnh chưa được ban hành, trong đó có nội dung đã “nợ đọng” hơn 10 năm và đã nhiều lần kiến nghị.

Nêu ý kiến về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nhắc lại việc 10 năm chưa ban hành văn bản quy định chi tiết khoản 7 Điều 50 của Luật Người khuyết tật.

Theo bà, nếu sự chậm trễ này ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều người khuyết tật, phải đề xuất các hình thức xử lý mạnh hơn.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cũng đề cập vụ việc đang rất thời sự là việc lực lượng công an triệt phá đường dây sản xuất, tiêu thụ sữa bột giả với quy mô lên tới hàng trăm nhãn hiệu.

Bà Hải dẫn ý kiến cử tri, cho rằng việc này không chỉ có lỗ hổng quản lý mà còn có lỗ hổng văn bản pháp lý.

“Qua báo chí thì thấy Bộ Công Thương nói không thuộc đối tượng quản lý của Bộ này, sữa có vi chất dinh dưỡng là do Bộ Y tế quản lý. Bộ Y tế lại nói việc này liên quan đến hậu kiểm”, bà Hải nêu băn khoăn.

Bà cũng chia sẻ ý kiến cử tri về việc người bán ghi hẳn trên nhãn mác các thành phần của sữa nhưng người mua không thể kiểm chứng, đặc biệt, đây lại là những loại sữa dùng cho trẻ em, người già, phụ nữ mang thai…

“Sữa giả được bày bán công khai có lỗ hổng pháp lý hay không cần rà soát, nếu có, phải bổ sung thông tin để báo cáo cử tri”, bà Hải nêu quan điểm.

Nêu kiến nghị trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo các cơ quan tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy trong công tác lập pháp, bảo đảm các luật, pháp lệnh, nghị quyết được ban hành có tính ổn định, lâu dài, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, khơi dậy mọi tiềm năng và các nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

Về phía Chính phủ và các bộ, ngành, cơ quan này đề nghị khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế được chỉ ra.

Theo Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, trong năm 2025, cùng với việc xem xét sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013, Quốc hội sẽ xem xét, ban hành nhiều luật quan trọng về tổ chức và hoạt động của bộ máy Nhà nước, về thủ tục tố tụng tư pháp… với tinh thần đổi mới tư duy lập pháp, luật chỉ quy định những vấn đề khung, những vấn đề có tính nguyên tắc, giao Chính phủ, các bộ, ngành quy định chi tiết.

Vì thế, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành chủ động nghiên cứu các nội dung cần quy định chi tiết ngay từ quá trình dự thảo luật để bảo đảm tiến độ, chất lượng.