Liên quan đề xuất cấm xe khách giường nằm trong thời gian tới của một số doanh nghiệp vận tải, trao đổi với phóng viên Dân trí, luật sư Lê Hồng Hiển – Giám đốc Hãng luật Lê Hồng Hiển và Cộng sự – cho rằng việc loại bỏ loại hình vận tải này là cần thiết, nhưng phải có lộ trình cụ thể và đánh giá toàn diện nhiều yếu tố.
Đề xuất cấm xe khách giường nằm theo lộ trình ba giai đoạn
Theo ông Hiển, xe giường nằm tiềm ẩn rủi ro cao do đặc điểm thiết kế: trọng tâm cao, thân dài, quán tính lớn, dễ mất ổn định khi phanh gấp hoặc vào cua, đặc biệt trên đường đèo dốc. Nội thất xe có nhiều chi tiết cứng, khung giường gây chấn thương nặng khi va chạm. Ngoài ra, tư thế nằm khiến việc thắt dây an toàn gặp khó khăn, làm giảm khả năng bảo vệ hành khách.
Luật sư Lê Hồng Hiển – Giám đốc Hãng luật Lê Hồng Hiển và Cộng sự (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Thống kê cho thấy nhiều tai nạn nghiêm trọng liên quan đến xe giường nằm xảy ra vào rạng sáng – thời điểm lái xe dễ buồn ngủ.
Về mặt kinh tế – xã hội, luật sư nhận định loại hình này đang phục vụ nhu cầu thực tế, đặc biệt trên các tuyến đường dài qua đêm với chi phí hợp lý. Nếu cấm đột ngột sẽ gây xáo trộn lớn, ảnh hưởng đến hành khách, doanh nghiệp và người lao động. Nhiều doanh nghiệp đã đầu tư lớn, việc dừng ngay có thể dẫn đến phá sản, phát sinh nợ xấu.
Ông Hiển nhấn mạnh, nguyên nhân tai nạn không chỉ đến từ phương tiện mà còn do con người và công tác quản lý. Do đó, cần siết chặt tiêu chuẩn kỹ thuật, tăng kiểm định, giới hạn thời gian lái xe, giám sát GPS, camera và xử lý nghiêm vi phạm.
Nhiều người dân lựa chọn loại hình xe khách giường nằm do giá vé rẻ, thuận lợi khi di chuyển xa (Ảnh: Xehanoisapa).
Luật sư đề xuất lộ trình loại bỏ xe giường nằm nên kéo dài tối thiểu 5 năm, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và phát triển các phương tiện thay thế. Giải pháp tổng thể gồm 3 giai đoạn:
Ngắn hạn: Giới hạn giờ hoạt động xe giường nằm trên các tuyến có nguy cơ cao, tăng kiểm tra, phân làn nghiêm ngặt trên cao tốc, bắt buộc hành khách thắt dây an toàn.
Trung hạn: Nâng chuẩn kỹ thuật nội thất và an toàn chủ động, quản lý nghiêm giờ lái, công khai danh sách xe đạt chuẩn.
Dài hạn: Ngừng cấp phép xe mới, cho xe hiện hữu vận hành hết vòng đời nếu đạt chuẩn, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện, phát triển các loại hình thay thế như tàu đêm, xe ghế ngả chất lượng cao.
“Việc loại bỏ xe giường nằm chỉ nên thực hiện khi có lộ trình phù hợp, quản lý chặt chẽ và giải pháp thay thế đầy đủ để đảm bảo an toàn nhưng không gây đứt gãy hệ thống vận tải và ảnh hưởng kinh tế – xã hội”, ông Hiển nhấn mạnh.
“Không nên cấm toàn diện”
Trao đổi với phóng viên Dân trí, Tiến sĩ Phan Lê Bình – chuyên gia giao thông, giảng viên Chương trình Kỹ thuật xây dựng (Trường Đại học Việt Nhật) – cho rằng, không nên áp dụng biện pháp cấm toàn diện đối với loại hình phương tiện này.
Tiến sĩ Phan Lê Bình (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Theo ông Bình, thay vì cấm, cơ quan chức năng có thể yêu cầu điều chỉnh thiết kế xe, cụ thể là thiết kế giường nằm 2 tầng sao cho không làm trọng tâm xe bị nâng cao, nhằm hạn chế nguy cơ nghiêng, lật khi xe di chuyển tốc độ cao hoặc đi trên các cung đường đồi núi quanh co.
“Xe khách giường nằm đáp ứng nhu cầu di chuyển hợp lý của người dân nhờ chi phí rẻ, tiện lợi, đặc biệt phù hợp với các chuyến đi dài – nơi hành khách ưu tiên tư thế nằm để nghỉ ngơi thay vì ngồi”, ông nói.
Ông cũng lưu ý rằng, việc cấm xe khách giường nằm có thể ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp vận tải. “Doanh nghiệp đã đầu tư hàng chục tỷ đồng vào loại hình này, cần nhiều năm mới thu hồi vốn. Nếu đột ngột cấm, xe sẽ thành phế liệu, ai chịu thiệt hại đó?”, ông Bình đặt câu hỏi.
Tiến sĩ Bình cho rằng, nếu lý do cấm là vì xe giường nằm có trọng tâm cao, dễ mất an toàn, thì xe ghế ngồi cũng tiềm ẩn rủi ro tương tự nếu chạy tốc độ cao, chở quá tải và không đảm bảo các quy chuẩn an toàn.
“Tai nạn với xe khách ghế ngồi trên các tuyến đường dài vẫn có thể gây thương vong cao. Do đó, cần cân nhắc kỹ tính hiệu quả thực sự của việc cấm xe giường nằm”, ông nhấn mạnh.
Thay vào đó, ông Bình đề xuất các biện pháp thay thế như: quy định lại tiêu chuẩn thiết kế xe để đảm bảo trọng tâm an toàn, hoặc chỉ nên hạn chế xe giường nằm lưu thông ở các tuyến đường đèo dốc nguy hiểm, trong khi vẫn cho phép hoạt động trên các tuyến đường bằng phẳng.
“Khi ban hành quy định, không chỉ xét đến yếu tố kỹ thuật mà còn cần đánh giá nhu cầu đi lại của người dân và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp”, chuyên gia này kết luận.
Trước đó, trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, Bộ Xây dựng, đã có những chia sẻ về loại hình xe khách giường nằm, và nêu quan điểm với đề xuất “cấm loại hình vận tải này trong thời gian tới”.
Ông An đồng tình với đề xuất cấm xe khách giường nằm nhưng phải có lộ trình cụ thể, thực hiện một cách có khoa học và phù hợp với thực tiễn để tránh gây bức xúc cho người dân, tránh gây thiệt hại cho các doanh nghiệp vận tải.
Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam (Ảnh: Ngọc Tân).
Ông An đề xuất ba bước để tiến tới loại bỏ phương tiện này: Thứ nhất là dừng sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và cải tạo xe giường nằm; thứ hai là dừng đăng ký xe mới; cuối cùng là dừng hoàn toàn việc lưu hành.
“Tổng thời gian cần thiết để thực hiện quá trình này là ít nhất 5 năm. Trung Quốc từng mất 7 năm để làm việc này”, lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam chia sẻ.
Source link: https://dantri.com.vn/xa-hoi/muon-cam-xe-giuong-nam-can-lo-trinh-tranh-anh-huong-toi-doanh-nghiep-20250808155236140.htm
