Hồ Trị An, hồ nước nhân tạo lớn nhất miền Nam Việt Nam, nằm trên sông Đồng Nai, trải dài qua các huyện Vĩnh Cửu, Định Quán, Thống Nhất và Trảng Bom của tỉnh Đồng Nai. Cách TP.HCM khoảng 70km, hồ Trị An không chỉ là nguồn nước quan trọng cho Nhà máy thủy điện Trị An mà còn cung cấp nước sinh hoạt cho hơn 16 triệu dân ở TP.HCM, Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu.
Lịch Sử và Quy Mô của Hồ Trị An
Hồ Trị An được khởi công xây dựng vào năm 1984 và hoàn thành vào năm 1987. Với diện tích mặt hồ 323km² và dung tích hơn 2,7 tỷ m³, hồ Trị An ban đầu chủ yếu cung cấp nước cho Nhà máy thủy điện Trị An với công suất 400MW, sản lượng điện hàng năm đạt 1,7 tỷ kWh.
Vai Trò và Giá Trị Kinh Tế của Hồ Trị An
Hồ Trị An không chỉ cung cấp nước cho thủy điện mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước sinh hoạt, điều tiết lũ, đẩy mặn và tưới tiêu. Hiện tại, hồ cung cấp hơn 70% lượng nước thô cho các nhà máy nước sạch, phục vụ nhu cầu sinh hoạt của hơn 16 triệu dân.
Các tuyến đập dài hàng chục kilomet của hồ Trị An còn được tận dụng làm đường giao thông, kết nối các địa phương quanh hồ, tạo ra chuỗi giá trị kinh tế đáng kể.
Du Lịch và Thủy Sản tại Hồ Trị An
Trên hồ Trị An có hơn 70 hòn đảo lớn nhỏ, một số trong đó đã được khai thác du lịch. Tuy nhiên, UBND tỉnh Đồng Nai vẫn chưa đẩy mạnh phát triển du lịch để đảm bảo an ninh nguồn nước.
Hồ Trị An cũng là nguồn cung cấp thủy sản phong phú, là nơi mưu sinh của nhiều người dân quanh hồ. Theo ông Võ Tấn Nhẫn, Giám đốc Công ty thủy điện Trị An, hồ luôn đảm bảo cung cấp nước cho thủy điện và sinh hoạt, sản xuất.
Quản Lý và Điều Tiết Nước tại Hồ Trị An
Vào mùa mưa, Công ty thủy điện Trị An phải xả lũ để đảm bảo an toàn đập tràn. Kỹ sư tại đây luôn túc trực để điều tiết lượng nước xả về hạ nguồn, đảm bảo nước thô cho các công ty cấp thoát nước.
Hiện tại, Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn cung cấp nước sạch khoảng 2 triệu m³/ngày đêm, trong đó nước từ hồ Trị An chiếm hơn 62% tổng công suất. Hồ Trị An đã góp phần tối ưu hóa nguồn tài nguyên nước trên lưu vực sông Đồng Nai.
Chuyển Đổi Trọng Tâm của Hồ Trị An
Ông Võ Tấn Nhẫn cho biết, từ năm 2010, hồ Trị An đã chuyển trọng tâm từ sản xuất điện sang cung cấp nước sinh hoạt cho TP.HCM và các tỉnh Đông Nam Bộ.
Để xây dựng hồ Trị An, gần 1 triệu lượt người đã tham gia với 6 triệu ngày công để làm sạch hơn 30.000ha lòng hồ và di dời 19.000 người. Tuyến năng lượng do Tổng Công ty Xây dựng số 1 thực hiện với sự tham gia của 10.000 công nhân.
Kết Luận
Hồ Trị An không chỉ là hồ nước nhân tạo lớn nhất miền Nam mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước sinh hoạt, điều tiết lũ và phát triển kinh tế. Với sự quản lý và điều tiết hiệu quả, hồ Trị An đã và đang góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của vùng Đông Nam Bộ. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về các công trình và nguồn tài nguyên nước tại Việt Nam.
Tài Liệu Tham Khảo
- Dân Trí. (2025). Ngắm hồ lớn nhất miền Nam, cung cấp 70% nước sinh hoạt vùng Đông Nam Bộ. Link