Ngày 30/4/1975 đã trở thành một dấu mốc lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam, khi Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng và thành phố Sài Gòn được giải phóng hoàn toàn. Bản tin chiến thắng ngày hôm đó được phát sóng trực tiếp trên Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) bởi phát thanh viên Tuyết Mai, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng hàng triệu thính giả.
Bản tin chiến thắng và sự kiện lịch sử
Bản tin chiến thắng ngày 30/4/1975 được phát sóng trực tiếp mà không có bản thu âm gốc, theo chia sẻ của một đại diện VOV với phóng viên Dân trí. Sau này, Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Tuyết Mai đã đọc lại bản tin để làm tư liệu lưu trữ. Biên tập viên Đức Dụ của VOV cho biết, trưa ngày 30/4/1975, phát thanh viên Tuyết Mai đã đọc bản tin chiến thắng dựa trên nguồn tin từ Thông tấn xã Giải phóng. Bản tin này sau đó được các phát thanh viên khác đọc lại nhiều lần trong ngày ở các khung giờ khác nhau.
Do tính chất đặc biệt quan trọng của bản tin, nội dung được bảo mật nghiêm ngặt. Bản tin được gửi bằng xe giao thông, đặt trong phong bì có niêm phong bằng dấu đỏ. Trước khi chuyển về trụ sở số 39 Bà Triệu để phát sóng, nội dung bản tin đã được lãnh đạo Đài Tiếng nói Việt Nam thẩm định và duyệt rất kỹ lưỡng.
Nội dung bản tin chiến thắng ngày 30/4/1975 như sau: “Chiến dịch Hồ Chí Minh đã toàn thắng. Thành phố Sài Gòn đã hoàn toàn giải phóng. Cờ Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã tung bay trên nóc Phủ Tổng thống ngụy quyền…”
Theo Thông tấn xã Giải phóng, từ đầu tháng 3 năm 1975, quân và dân miền Nam đã đẩy mạnh tổng tiến công và nổi dậy, nhằm đập tan ngụy quyền tay sai cho Mỹ, giải phóng thành phố Sài Gòn và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Chiến dịch này được mang tên là Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Đúng 17h ngày 26/4/1975, chiến dịch bắt đầu với nhiều trận đánh hiệp đồng binh chủng, kết hợp chặt chẽ tiến công với nổi dậy, tác chiến với binh vận. Quân và dân ta đã đập tan tập đoàn phòng ngự phía Đông của địch ở Xuân Lộc, Long Thành, Biên Hòa; tuyến phòng ngự phía Nam của địch ở Tân An, Bình Chánh; tuyến phòng ngự phía Bắc và Tây Bắc của địch ở Tân Uyên, Đồng Dù, Củ Chi. Hình thành thế bao vây, cô lập hoàn toàn quân địch trong thành phố Sài Gòn.
Quân và dân ta đã tiêu diệt và làm tan rã hoàn toàn các sư đoàn ngụy số 5, 18, 25, nhiều lữ đoàn lính nhảy dù, lính thủy đánh bộ, kỵ binh thiết giáp, quân biệt động. Tiêu diệt và làm tan rã Quân đoàn 3 ngụy.
Thừa thắng, đêm 29, rạng ngày 30/4/1975, các binh đoàn chủ lực của quân giải phóng và các lực lượng vũ trang tại chỗ từ nhiều hướng đã đánh thẳng vào căn cứ của địch trong nội thành Sài Gòn, chiếm Sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng tham mưu ngụy, Trung tâm thông tin Phú Lâm và các mục tiêu quân sự khác.
Phối hợp chặt chẽ với mũi tiến công quân sự, đồng bào trong và ngoài thành phố Sài Gòn đã nổi dậy, đập tan bộ máy kìm kẹp của địch, giành quyền làm chủ ở nhiều khu vực quan trọng.
Trước sức tiến công và nổi dậy áp đảo của quân và dân ta, quân địch đã buộc phải hạ vũ khí đầu hàng không điều kiện. Quân giải phóng đã nhanh chóng chiếm lĩnh các sở chỉ huy, các căn cứ quân sự, các công sở và các vị trí quan trọng trong thành phố.
Đúng 11h30 phút ngày 30/4/1975, cờ Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã tung bay trên nóc Phủ Tổng thống ngụy quyền và ở khắp thành phố. Thành phố Sài Gòn mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại đã hoàn toàn giải phóng, quân ta tiến vào Dinh Độc Lập.
NSND Tuyết Mai cùng đồng nghiệp tại phòng thu
NSND Tuyết Mai: Giọng đọc huyền thoại
NSND Tuyết Mai, tên thật là Bùi Thị Thái, sinh năm 1925 tại Cát Hải, Hải Phòng, là một trong những giọng đọc huyền thoại của Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV). Sau Cách mạng Tháng Tám, bà tham gia phong trào phụ nữ cứu quốc và hoạt động cách mạng sôi nổi. Ban đầu là ca sĩ cổ động, bà chuyển sang làm phát thanh viên vào năm 1955 với nghệ danh Tuyết Mai.
Bà không qua đào tạo chính quy về phát thanh mà tự học và rèn luyện để trở thành một giọng đọc mẫu mực, được nhà văn Tô Hoài khen ngợi là “đạt đến mức chuẩn mực” về cách phát âm. Bà nổi tiếng với giọng đọc trầm ấm, truyền cảm và chuẩn mực, góp phần tạo nên thương hiệu cho nhiều chương trình phát thanh như “Đọc truyện đêm khuya”, “Tiếng thơ”, “Sân khấu truyền thanh” và đặc biệt là các bản tin thời sự chính luận trong thời kỳ chiến tranh.
Trong suốt sự nghiệp, bà đảm nhiệm nhiều chương trình quan trọng, từ văn nghệ đến thời sự, và được giao phó đọc những bản tin có ý nghĩa lịch sử như tin Bác Hồ mất và các bản tin chiến thắng. Vào ngày 30/4/1975, NSND Tuyết Mai đọc bản tin chiến thắng, thông báo miền Nam hoàn toàn giải phóng. Giọng đọc của bà trong thời khắc lịch sử này để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng hàng triệu thính giả Việt Nam.
Bản tin này được xem là một trong những dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp phát thanh của bà. Bản tin 30/4/1975 không chỉ là dấu mốc trọng đại của dân tộc, mà còn là khoảnh khắc đỉnh cao trong sự nghiệp phát thanh của NSND Tuyết Mai, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân cả nước.
Với những cống hiến không ngừng nghỉ, bà là phát thanh viên đầu tiên của Đài được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú vào năm 1984 và Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 1993. Bà qua đời vào ngày 5/3/2022, thọ 98 tuổi. Dù đã đi xa, giọng đọc của NSND Tuyết Mai vẫn còn vang mãi trong ký ức thính giả.
Kết luận
Bản tin chiến thắng ngày 30/4/1975 không chỉ là một dấu mốc lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam mà còn là biểu tượng của sự kiên cường và tinh thần chiến đấu không ngừng nghỉ. NSND Tuyết Mai, với giọng đọc huyền thoại của mình, đã góp phần không nhỏ vào việc truyền tải thông điệp chiến thắng đến toàn thể nhân dân. Hãy cùng nhau ôn lại khoảnh khắc lịch sử này và tôn vinh những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
