Nhà văn hóa Hữu Ngọc, một trí thức lớn của Việt Nam, đã qua đời vào ngày 24/12/2024, hưởng thọ 107 tuổi. Nhà báo Nguyễn Như Mai đã chia sẻ trên trang cá nhân rằng khi đến chúc mừng sinh nhật cụ, cụ đã thiêm thiếp và không còn nghe nói được nữa. Lễ tang của cụ sẽ được cử hành vào lúc 13h ngày 5/5 tại Nhà tang lễ Bệnh viện 198 Trần Bình, Cầu Giấy, Hà Nội.
Cuộc Đời và Sự Nghiệp của Nhà Văn Hóa Hữu Ngọc
Hữu Ngọc sinh ngày 22/12/1918 tại Hà Nội, quê gốc ở Thuận Thành, Bắc Ninh. Ông là một trí thức hiếm có, người đã dành cả cuộc đời để giới thiệu, gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới. Ông được biết đến như một tấm gương sáng về tinh thần lao động chữ nghĩa miệt mài, bền bỉ, khiêm nhường mà sâu sắc.
Những Đóng Góp Văn Hóa và Học Thuật
Với vốn ngoại ngữ uyên thâm, tinh thông tiếng Pháp, Anh, Đức và đọc hiểu chữ Hán, Hữu Ngọc đã viết hàng chục đầu sách giá trị về văn hóa Việt Nam bằng tiếng Anh và tiếng Pháp. Những tác phẩm này đã góp phần đưa hình ảnh và chiều sâu văn hóa dân tộc ra thế giới. Ông cũng dịch nhiều tác phẩm văn học, văn hóa nước ngoài sang tiếng Việt, làm giàu thêm đời sống tinh thần trong nước.
Vai Trò và Chức Vụ
Hữu Ngọc từng đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như tổng biên tập các tờ báo tiếng nước ngoài do Việt Nam xuất bản, bao gồm Tia lửa (tiếng Pháp), Việt Nam tiến bước (tiếng Anh, Pháp, Quốc tế ngữ), Nghiên cứu Việt Nam (tiếng Anh, tiếng Pháp) và Giám đốc Nhà xuất bản Ngoại văn của Việt Nam trong nhiều năm.
Giải Thưởng và Vinh Danh
Những cống hiến không mệt mỏi của ông đã được ghi nhận và tôn vinh qua nhiều giải thưởng trong và ngoài nước như Huân chương Độc lập, Huân chương Chiến công, Huân chương Cành cọ Hàn lâm (Pháp), Huân chương Bắc Đẩu (Thụy Điển), Giải thưởng Lớn Bùi Xuân Phái – vì tình yêu Hà Nội năm 2017, và Giải thưởng Sách Quốc gia Việt Nam.
Tác Phẩm Nổi Bật
Hữu Ngọc đã viết và biên soạn trên 30 cuốn sách, trong đó có nhiều tác phẩm về văn hóa Việt Nam và các nước. Một số tác phẩm nổi bật bao gồm:
- Di sản Văn hóa Việt Nam (tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức)
- Phác thảo chân dung văn hóa Hà Nội (tiếng Anh, tiếng Pháp), 1997
- Lãng du trong văn hóa Việt Nam (tiếng Việt, tiếng Anh), 2006
- Vietnam: Tradition and Change (tiếng Anh), 2017
Cống Hiến Đến Những Năm Cuối Đời
Ngay cả khi đã bước qua tuổi 100, Hữu Ngọc vẫn không ngừng viết và suy ngẫm. Năm 2020, ở tuổi 102, ông cho ra mắt bộ sách Cảo thơm lần giở gồm 2 cuốn, dày gần 1.000 trang. Đây là một công trình đồ sộ về mặt học thuật và là thành quả kết tinh của cả đời lao động chữ nghĩa và “xuất – nhập khẩu” văn hóa.
Cảo thơm lần giở giới thiệu cuộc đời và tư duy của 180 danh nhân thế giới, trải rộng trên nhiều lĩnh vực như tôn giáo, triết học, văn hóa, khoa học, văn học nghệ thuật, xã hội học, lịch sử, chính trị học. Đây không chỉ là một cuộc hành hương tâm tưởng của tác giả mà còn là một di sản trí tuệ đáng quý cho các thế hệ sau.
Kết Luận
Nhà văn hóa Hữu Ngọc đã để lại một di sản văn hóa và học thuật vô cùng quý giá cho đất nước và thế giới. Sự ra đi của ông là một mất mát lớn, nhưng những đóng góp của ông sẽ mãi mãi được ghi nhớ và trân trọng. Hãy cùng nhau tưởng nhớ và tiếp tục lan tỏa những giá trị mà ông đã dành cả cuộc đời để xây dựng.
Tài Liệu Tham Khảo
- Nguyễn Như Mai. (2025). Trang cá nhân trên Facebook.
- Dân Trí. (2025). Nhà văn hóa lỗi lạc Hữu Ngọc qua đời, thọ 107 tuổi. Source link.