Đầu năm mới, anh Du Na, người dân tộc K’Ho Cil (35 tuổi), cư trú tại xã Đạ Chais, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng đã cùng lực lượng kiểm lâm Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà thực hiện một chuyến tuần tra đặc biệt để bảo vệ rừng. Hành trình này không chỉ là nhiệm vụ công việc mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với cộng đồng người K’Ho.
Sự Kết Hợp Giữa Tín Ngưỡng và Bảo Vệ Rừng
Khi đến khu vực rừng giáp ranh giữa tỉnh Lâm Đồng và Khánh Hòa, anh Du Na tiến đến một gốc cây cổ thụ lớn. Với sự tôn kính, anh ôm chặt gốc cây được gọi là “cây thần linh”, áp đầu vào thân cây và nhắm mắt cầu nguyện. Anh tin rằng những lời khấn nguyện chân thành sẽ nhận được sự phù hộ từ các vị thần ngự trị trong cây.
Một gốc thông 2 lá dẹt hơn 1.000 năm tuổi, được đồng bào K’Ho Cil xem như “cây thần linh”. Cây cao khoảng 30m, đường kính thân gần 3m.
Anh Du Na chia sẻ: “Người già trong làng kể rằng những gốc thông 2 lá dẹt nghìn năm tuổi là nơi cư ngụ của các vị thần linh. Ai có ý định xấu hoặc xâm phạm đến nơi này sẽ bị trừng phạt. Ngược lại, những ai biết tôn trọng và bảo vệ cây sẽ nhận được phước lành.”
Giá Trị Sinh Học và Văn Hóa Đặc Biệt
Ông Păng Tiang Min, kiểm lâm viên Trạm kiểm lâm Hòn Giao thuộc Hạt kiểm lâm Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà, cho biết quần thể thông 2 lá dẹt phân bố trên diện tích rộng lớn với hàng nghìn gốc cây. Một số cây có tuổi thọ lên tới hơn 1.000 năm.
“Toàn bộ thông cổ thụ đã được chúng tôi đánh số để theo dõi và quản lý chặt chẽ. Đối với người bản địa, đây không chỉ là loài cây quý hiếm mà còn được coi như biểu tượng thiêng liêng, không ai dám xâm phạm,” ông Păng Tiang Min nhấn mạnh.
Anh Du Na cầu nguyện dưới gốc “cây thần linh”, mong muốn nhận được sự ban phước từ thần linh.
Thông 2 lá dẹt (Pinus Krempfii) là một loài thực vật đặc hữu, hiện rất hiếm trên thế giới. Tại Việt Nam, loài cây này chủ yếu xuất hiện ở các vườn quốc gia như Chư Yang Sin (Đắk Lắk), Phước Bình (Ninh Thuận), nhưng tập trung nhiều nhất tại Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà. Hai quần thể lớn nhất nằm ở khu vực rừng cổng trời (huyện Đam Rông) và khu vực do Trạm kiểm lâm Hòn Giao quản lý.
Điều Kiện Sinh Thái Đặc Trưng
Quần thể “cây thần linh” sinh trưởng ở độ cao trên 2.000m so với mực nước biển, nơi thường xuyên xuất hiện sương mù dày đặc. Độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho rêu và phong lan phát triển bao phủ thân cây. Phần đất dưới gốc cây cũng hình thành lớp mùn dày khoảng 1m, giúp giữ ẩm và cung cấp dinh dưỡng cho cây.
Ông Nguyễn Lương Minh, Phó giám đốc Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà, khẳng định rằng nhờ ứng dụng các phương pháp khoa học hiện đại, nhiều gốc thông 2 lá dẹt tại đây được xác định có tuổi thọ từ 700 đến 1.100 năm. Đây là minh chứng sống động về sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa tín ngưỡng và nỗ lực bảo tồn thiên nhiên.
Khai Thác Giá Trị Du Lịch Bền Vững
Hiện nay, Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà đang tổ chức các tuyến du lịch sinh thái nhằm đưa du khách đến khám phá hai quần thể “cây thần linh.” Hoạt động này không chỉ góp phần quảng bá giá trị văn hóa độc đáo của người K’Ho mà còn nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng.
Một góc rừng với thông 2 lá dẹt tại Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà.
Kết Luận
Những “cây thần linh” nghìn năm tuổi không chỉ là di sản tự nhiên quý giá mà còn là biểu tượng văn hóa tinh thần của người K’Ho Cil. Việc bảo vệ và phát huy giá trị của quần thể cây này chính là cách để gìn giữ bản sắc dân tộc và xây dựng tương lai bền vững cho thế hệ mai sau.
Hãy tìm hiểu thêm về các hoạt động bảo tồn và chương trình du lịch sinh thái tại Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà để góp phần lan tỏa thông điệp bảo vệ môi trường!
Tài Liệu Tham Khảo
- Báo điện tử Dân Trí: Link bài viết gốc
