Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs), bao gồm cả HIV, đang là mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng trên toàn cầu. Mỗi ngày, hàng triệu người trên thế giới nhiễm các bệnh lây truyền này, trong đó nhiều trường hợp do virus gây ra. Hiểu rõ về các virus này, cách lây truyền và các biện pháp phòng tránh là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
Sự Khủng Hoảng Y Tế Toàn Cầu: Các Virus Lây Qua Đường Tình Dục
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi ngày có hơn một triệu người nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs), trong đó nhiều bệnh do virus gây ra. Các virus này không chỉ lây lan qua quan hệ tình dục không an toàn mà còn qua tiếp xúc da-niêm mạc, dịch tiết cơ thể, thậm chí từ mẹ sang con. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ và phòng ngừa hiệu quả các bệnh này.
Nguy cơ lây nhiễm STIs
Những Virus Nguy Hiểm: Bài viết này sẽ giới thiệu 5 loại virus lây truyền qua đường tình dục phổ biến và nguy hiểm, bao gồm: HIV, HPV, Virus Herpes, Viêm gan B và Cytomegalovirus (CMV).
1. HIV: Hội Chứng Suy Giảm Miễn Dịch Mắc Phải (AIDS)
HIV là virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS). Virus này tấn công hệ miễn dịch, khiến cơ thể không thể chống lại các bệnh nhiễm trùng và ung thư. Theo UNAIDS, tính đến năm 2023, toàn cầu có khoảng 39 triệu người sống chung với HIV, với 1,3 triệu ca nhiễm mới trong một năm.
Cách lây truyền: Quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung kim tiêm, dụng cụ xăm trổ, truyền máu nhiễm HIV, và từ mẹ sang con.
Điều trị: Hiện chưa có thuốc chữa khỏi HIV, nhưng các liệu pháp điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV) giúp người bệnh sống khỏe mạnh và ngăn ngừa lây truyền nếu tuân thủ đúng phác đồ.
2. HPV: Virus Papilloma Nhân Loại
HPV là loại virus lây qua đường tình dục phổ biến nhất, với hơn 600 triệu người nhiễm trên toàn cầu. Hơn 100 chủng HPV, trong đó khoảng 14 chủng có nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung, hậu môn, dương vật, hầu họng.
Triệu chứng: Phần lớn người nhiễm HPV không có triệu chứng và tự khỏi sau vài tháng đến vài năm. Tuy nhiên, nhiễm chủng nguy cơ cao kéo dài có thể dẫn đến ung thư.
Phòng tránh: Vaccine phòng HPV được WHO khuyến cáo tiêm cho trẻ em và thanh thiếu niên. Việc tầm soát định kỳ và tiêm phòng đúng thời điểm giảm đáng kể nguy cơ ung thư cổ tử cung.
3. Virus Herpes (HSV): Mụn Rộp Sinh Dục
HSV gồm 2 type: HSV-1 (gây mụn rộp môi) và HSV-2 (gây mụn rộp sinh dục). Cả hai đều lây qua đường tình dục hoặc tiếp xúc trực tiếp với vùng da, niêm mạc bị nhiễm virus.
Triệu chứng: Nốt mụn nhỏ, đau rát ở bộ phận sinh dục, hậu môn, miệng hoặc môi.
Đặc điểm: Virus không thể loại bỏ hoàn toàn, dễ tái phát và gây khó chịu, ảnh hưởng tâm lý.
4. Viêm gan B (HBV): Nguy cơ xơ gan và ung thư gan
Virus viêm gan B (HBV) lây truyền qua đường máu, tình dục và từ mẹ sang con. Đây là nguyên nhân chính gây xơ gan và ung thư gan trên toàn thế giới.
Đặc điểm: Diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu, có thể dẫn đến tổn thương gan không thể hồi phục nếu không điều trị.
Phòng tránh: Vaccine phòng viêm gan B rất hiệu quả và được khuyến cáo tiêm ngay sau sinh.
5. Cytomegalovirus (CMV): Nguy Cơ Cho Phụ Nữ Mang Thai
CMV là một loại herpes virus có thể gây biến chứng nghiêm trọng cho phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh. Virus lây qua nước bọt, máu, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con.
- Đặc điểm: Hầu hết người nhiễm CMV không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nếu phụ nữ nhiễm CMV lần đầu trong khi mang thai, virus có thể lây sang thai nhi, gây dị tật bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ, khiếm thính, thậm chí tử vong.
Biện pháp Phòng Tránh
Việc sử dụng bao cao su có thể giảm nguy cơ lây nhiễm, nhưng không bảo vệ tuyệt đối. Điều quan trọng nhất là duy trì lối sống lành mạnh, phòng ngừa bằng biện pháp hiệu quả như tiêm phòng vaccine, tầm soát sức khỏe định kỳ, và quan hệ tình dục an toàn. Nên chủ động tìm kiếm tư vấn y tế khi có bất kỳ dấu hiệu hoặc nghi ngờ về các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Tài liệu tham khảo:
- https://dantri.com.vn/suc-khoe/nhung-loai-virus-lay-qua-duong-tinh-duc-nguy-hiem-bac-nhat-20250324055621932.htm
- (Thêm tài liệu tham khảo uy tín khác nếu có)
