Gần đây, thông tin Bộ Công an triệt phá đường dây sản xuất gần 600 loại sữa giả đã gây chấn động dư luận Việt Nam. Công ty CP Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty CP Dược dinh dưỡng Hacofood Group đã đưa ra thị trường tới 573 nhãn sữa bột giả, nhắm đến các nhóm đối tượng như người suy thận, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người bị tiểu đường. Điều này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ sức khỏe từ việc sử dụng sản phẩm giả.
Nguy Cơ Sức Khỏe Từ Sữa Giả
Cho đến nay, chưa có thống kê cụ thể về trường hợp nhập viện do sử dụng sữa giả. Tuy nhiên, PGS.TS Trần Quang Trung, Chủ tịch Hiệp hội sữa Việt Nam, khẳng định rằng “sử dụng sữa giả có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng”. Những hậu quả tiềm ẩn bao gồm suy dinh dưỡng, chậm phát triển, và các vấn đề về hệ tiêu hóa.
Các Vụ Sữa Giả Gây Rúng Động Thế Giới
Trên thế giới, nhiều vụ việc liên quan đến sữa giả đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Tại tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) năm 2020, 5 trẻ em bị sụt cân nghiêm trọng, hộp sọ phình to bất thường và mắc bệnh chàm da sau khi uống sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh dị ứng đạm sữa bò. Loại sữa này có giá khoảng 298 NDT (gần 1 triệu đồng), cao gấp 2-3 lần so với sữa công thức thông thường.
Một phụ huynh họ Zhu chia sẻ: “Mặc dù sản phẩm này đắt hơn gấp đôi so với loại thông thường, tôi vẫn tiếp tục cho con sử dụng”. Con gái cô đã uống hết 89 lon sữa trong vòng 2 năm, thường xuyên bị ho, nổi chàm và tự vỗ đầu. Dù đã 3 tuổi, bé chỉ nặng chưa đến 15kg, tóc ngả vàng. Sau này, bé được chẩn đoán còi xương và thiếu vitamin A, B.
Một trường hợp khác, con trai của một phụ huynh khác bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển chiều cao, trí tuệ, vận động và tổn thương nội tạng sau thời gian dài sử dụng loại sữa này.
Năm 2008, Trung Quốc ghi nhận 6 trẻ sơ sinh tử vong và khoảng 300.000 trẻ phải nhập viện sau khi uống sữa bột có chứa melamin – hóa chất công nghiệp thường dùng để sản xuất nhựa, bị trộn vào sữa để tăng hàm lượng protein giả tạo.
Năm 2003, tại tỉnh An Huy (Trung Quốc), 13 trẻ sơ sinh tử vong và 171 trẻ khác phải nhập viện sau khi uống sữa không đạt tiêu chuẩn. Sản phẩm này được quảng cáo chứa axit amin, dành cho trẻ dị ứng với sữa công thức thông thường.
Tháng 2/2025, Ấn Độ phát hiện một hệ thống sản xuất sữa giả từ kali xút, bột đậu nành, và chất tạo ngọt hết hạn sử dụng từ 2 năm trước. Kali xút (KOH) là hóa chất nguy hiểm có thể gây bỏng miệng, cổ họng, dạ dày nếu nuốt phải, gây khó thở khi hít vào và tổn thương mắt vĩnh viễn nếu tiếp xúc trực tiếp.
Cách Nhận Biết Sữa Giả và Sữa Pha Trộn Tạp Chất Tại Nhà
Trước tình trạng sữa giả tràn lan, Cơ quan Tiêu chuẩn và An toàn Thực phẩm Ấn Độ (FSSAI) đã hướng dẫn một số cách đơn giản để kiểm tra sữa tại nhà:
Kiểm Tra Tinh Bột
Đun sôi 2-3ml sữa, để nguội rồi thêm 2-3 giọt dung dịch i-ốt. Sữa nguyên chất sẽ không đổi màu, còn sữa có tinh bột sẽ chuyển sang màu xanh lam.
Kiểm Tra Chất Tẩy Rửa
Trộn sữa và nước theo tỷ lệ 1:1, lắc đều. Sữa thật tạo ít hoặc không có bọt. Nếu có nhiều bọt hoặc bọt lâu tan, có thể đã bị pha chất tẩy.
Kiểm Tra Pha Nước
Nhỏ vài giọt sữa lên bề mặt sáng bóng rồi nghiêng. Sữa thật chảy chậm, để lại vệt trắng; sữa pha loãng chảy nhanh và không để lại vệt.
Kết Luận và Lời Khuyên
Sữa giả không chỉ là vấn đề của Việt Nam mà còn là mối đe dọa toàn cầu đối với sức khỏe cộng đồng. Người tiêu dùng nên mua sữa từ các thương hiệu uy tín, kiểm tra tem chống hàng giả, và tránh mua hàng “xách tay” hoặc “giá rẻ bất ngờ” trên mạng xã hội, livestream. Hãy bảo vệ sức khỏe gia đình bằng cách lựa chọn sản phẩm an toàn và chất lượng.
Nguồn: Dân Trí