Chiều ngày 6/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức phiên họp để thảo luận và cho ý kiến về một số vấn đề lớn liên quan đến dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội. Đặc biệt, nội dung đáng chú ý là việc sắp xếp lại cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn của Quốc hội, trong đó có sự giảm bớt số lượng ủy ban và thay đổi tên gọi của nhiều đơn vị.
Sắp Xếp Lại Cơ Cấu Tổ Chức Quốc Hội
Theo báo cáo của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, sau quá trình rà soát và sắp xếp, số lượng các cơ quan chuyên môn trực thuộc Quốc hội sẽ bao gồm Hội đồng Dân tộc và 7 ủy ban, thay vì 9 ủy ban như hiện tại.
Những Thay Đổi Cụ Thể
- Giảm 2 Ủy Ban:
- Ủy ban Đối ngoại sẽ kết thúc hoạt động, với các nhiệm vụ được chuyển giao về Ủy ban Quốc phòng, An ninh, Văn phòng Quốc hội và Bộ Ngoại giao.
- Ủy ban Quốc phòng – An ninh được đổi tên thành Ủy ban Quốc phòng, An ninh – Đối ngoại.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng (Ảnh: Phạm Thắng).
Sáp Nhập Các Ủy Ban:
- Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Tư pháp sáp nhập thành Ủy ban Pháp luật – Tư pháp.
- Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính, Ngân sách sáp nhập thành Ủy ban Kinh tế – Tài chính.
- Ủy ban Xã hội và Ủy ban Văn hóa – Giáo dục sáp nhập thành Ủy ban Văn hóa và Xã hội.
Nâng Cấp Hai Cơ Quan Trực Thuộc:
- Ban Dân nguyện được nâng cấp thành Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội.
- Ban Công tác đại biểu được nâng cấp thành Ủy ban Công tác đại biểu.
Hội đồng Dân tộc và Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường giữ nguyên tên gọi.
Phiên họp thứ 42 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 6/2 (Ảnh: Phạm Thắng).
Quy Định Về Nhân Sự Và Vai Trò Của Các Cơ Quan
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội nêu rõ:
Quyền Bầu Cử:
- Chủ tịch Hội đồng Dân tộc và Chủ nhiệm các Ủy ban do Quốc hội bầu chọn.
- Phó chủ tịch và ủy viên của Hội đồng Dân tộc; phó chủ nhiệm và ủy viên của Ủy ban do Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê chuẩn.
Vai Trò Của Văn Phòng Quốc Hội:
- Văn phòng Quốc hội đóng vai trò là cơ quan hành chính, tham mưu tổng hợp, phục vụ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội và phối hợp phục vụ các hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
- Tổng thư ký Quốc hội – Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội là người đứng đầu Văn phòng Quốc hội, chịu trách nhiệm trước Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận nội dung phiên họp (Ảnh: Phạm Thắng).
Ý Kiến Về Cách Gọi “Cơ Quan Chuyên Môn”
Trong quá trình thảo luận, có ý kiến đề xuất tiếp tục quy định rõ trong Luật Tổ chức Quốc hội về số lượng và tên gọi các ủy ban để bảo đảm địa vị pháp lý của các cơ quan. Một số ý kiến khác cho rằng nên sử dụng cụm từ “cơ quan của Quốc hội” thay vì “cơ quan chuyên môn của Quốc hội”.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh rằng không nên dùng từ “chuyên môn” vì các cơ quan này đương nhiên phải có chuyên môn mới thực hiện được nhiệm vụ. Kết luận cuối cùng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý giữ nguyên cách gọi “cơ quan của Quốc hội” như luật hiện hành.
Kết Luận
Việc tinh gọn bộ máy và tái cấu trúc các cơ quan của Quốc hội nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng yêu cầu đổi mới tư duy lập pháp. Đây là bước đi quan trọng trong việc xây dựng một Quốc hội chuyên nghiệp, minh bạch và hiệu quả hơn. Độc giả có thể tìm hiểu thêm thông tin chi tiết qua các tài liệu tham khảo dưới đây.
Tài liệu tham khảo: