Bộ Tư pháp đang tích cực triển khai thử nghiệm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để rà soát văn bản quy phạm pháp luật, hướng đến mục tiêu xây dựng trợ lý ảo phục vụ công tác xây dựng và kiểm tra pháp luật. Việc này hứa hẹn mang lại nhiều hiệu quả, nhưng vẫn cần giải quyết một số thách thức trong quá trình triển khai.
Giới thiệu về dự án thử nghiệm
Cục Công nghệ thông tin (Bộ Tư pháp) đang phối hợp với các doanh nghiệp để nghiên cứu và phát triển ứng dụng AI hỗ trợ rà soát văn bản quy phạm pháp luật. Theo Cục trưởng Nguyễn Quang Hiếu, dự án tập trung vào 3 nhóm vấn đề chính:
- Rà soát mâu thuẫn thẩm quyền: Hệ thống AI sẽ giúp phát hiện các mâu thuẫn về thẩm quyền trong các văn bản pháp luật, nâng cao tính chính xác và hiệu quả.
- Kiểm tra hiệu lực văn bản: AI sẽ kiểm tra hiệu lực của các văn bản pháp luật và các văn bản tham chiếu, đảm bảo tính thống nhất và chính xác.
- Tìm kiếm văn bản liên quan: AI có khả năng tìm kiếm, xác định các điều khoản, điểm, và văn bản pháp luật liên quan đến quy định cần rà soát, tiết kiệm thời gian và công sức cho người dùng.
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục, bao gồm vấn đề về dữ liệu, chức năng, kỹ thuật, trải nghiệm người dùng và thời gian triển khai.
Yêu cầu và định hướng phát triển
Tại cuộc họp mới đây, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã đánh giá cao ý nghĩa của dự án và yêu cầu các đơn vị có kế hoạch cụ thể, xác định rõ mục tiêu và yêu cầu về sản phẩm đầu ra. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc đặt tên dự án “Phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) phục vụ công tác xây dựng và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật” để mở rộng phạm vi ứng dụng AI.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh yêu cầu làm rõ các yêu cầu về AI, bao gồm hỗ trợ thẩm định văn bản, xác định tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của hệ thống pháp luật, phát hiện mâu thuẫn, chồng chéo; kiểm tra văn bản, đánh giá thẩm quyền ban hành, hiệu lực pháp lý, sự phù hợp với điều ước quốc tế và quy định quốc tế.
Vai trò của các đơn vị liên quan
Cục Kiểm tra văn bản và Quản lý xử lý vi phạm hành chính được giao làm đầu mối, phối hợp với Cục Công nghệ thông tin và các đơn vị xây dựng pháp luật để triển khai dự án. Việc triển khai cần được thực hiện từng bước, có lộ trình rõ ràng và hiệu quả.
Kết luận và triển vọng
Dự án thử nghiệm ứng dụng AI rà soát văn bản pháp luật tại Bộ Tư pháp là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa công tác xây dựng và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật. Tuy còn một số thách thức, nhưng với sự phối hợp chặt chẽ và quyết tâm của các đơn vị liên quan, dự án sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, kiểm tra văn bản, tạo ra một hệ thống pháp luật minh bạch và hiệu quả hơn.
