Mở đầu
Trong thời đại số hóa, việc sử dụng điện thoại di động và tài khoản ngân hàng trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, đi kèm với đó là sự gia tăng của các cuộc gọi lừa đảo và SIM rác, gây phiền toái và thiệt hại không nhỏ cho người dân. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo triển khai chiến dịch tổng rà soát tài khoản ngân hàng và SIM điện thoại nhằm tăng cường quản lý và phòng ngừa tội phạm trực tuyến.
Nội dung chính
Tổng rà soát tài khoản ngân hàng và SIM điện thoại
Tại phiên họp Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao nhiệm vụ cho Bộ Công an phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan, doanh nghiệp liên quan triển khai chiến dịch tổng rà soát tài khoản ngân hàng và SIM điện thoại. Mục tiêu của chiến dịch này là tăng cường quản lý nhà nước, ngăn chặn các hành vi lừa đảo trực tuyến.
Hiện nay, Việt Nam có gần 183 triệu tài khoản thanh toán cá nhân và khoảng 120 triệu thuê bao di động. Con số này đặt ra thách thức lớn trong việc kiểm soát và đối chiếu thông tin định danh, ngăn chặn các hành vi lừa đảo.
Người dân bị quấy rầy bởi cuộc gọi lừa đảo và tư vấn bán hàng
Thực trạng cuộc gọi lừa đảo
Anh Việt Khôi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội, chia sẻ: “Tôi sử dụng mạng xã hội Facebook và vô tình nhấp vào quảng cáo mua chung cư. Ngay sau đó, tôi nhận được rất nhiều cuộc gọi mời chào, tư vấn bán hàng từ các đầu số 024, 028. Điều này khiến tôi rất khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân.”
Không chỉ là những cuộc gọi mời chào mua hàng, chung cư hay làm thẻ tín dụng, nhiều người dân còn nhận được những cuộc gọi mạo danh, lừa đảo. Chị Cẩm Tiên, đang sống và làm việc tại TP.HCM, kể lại: “Tôi nhận được cuộc gọi của người tự xưng là nhân viên điện lực, yêu cầu tôi đóng tiền điện nước ở quê. Do cập nhật thông tin lừa đảo trên báo chí, tôi biết đây là cuộc gọi lừa đảo nên tắt máy ngay.”
Ngay cả phóng viên cũng liên tục nhận được những cuộc gọi không nói gì từ số “02486865743”, chỉ cần nhấc máy và nói “Alo!”, các đối tượng liền tắt. Mặc dù tình trạng lừa đảo qua các cuộc gọi mạo danh đã được báo chí và phương tiện truyền thông cảnh báo nhiều lần, nhưng không ít người dân vẫn trở thành nạn nhân của những chiêu trò này.
Vụ việc lừa đảo gần đây
Ngày 15/5, Công an TP Hà Nội cho biết cơ quan điều tra vừa tiếp nhận trình báo của một công dân về việc bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo cơ quan chức năng, chiều 7/5, chị L. (19 tuổi, sinh viên một trường đại học) nhận được cuộc điện thoại tự xưng là cán bộ Công an tỉnh Quảng Ninh. Đối tượng thông báo chị L. liên quan đến một đường dây rửa tiền, buôn ma túy và yêu cầu chị nộp tiền để chứng minh sự trong sạch. Do lo sợ, chị L. đã làm theo hướng dẫn và chuyển tổng cộng gần 3 tỷ đồng cho đối tượng lừa đảo.
Trách nhiệm của nhà mạng với SIM rác
Theo nhiều chuyên gia viễn thông, các SIM rác thường có số lượng tin nhắn và cuộc gọi lớn hơn rất nhiều lần so với SIM bình thường, có những SIM gửi hàng trăm tin nhắn và thực hiện hàng chục cuộc gọi mỗi ngày. Điều này mang lại doanh thu không nhỏ cho nhà mạng. Do đó, trách nhiệm với SIM rác, một trong những phương tiện chủ yếu được sử dụng trong các cuộc gọi tiếp thị, cuộc gọi lừa đảo và tin nhắn quảng cáo, trước hết thuộc về nhà mạng.
Mặc dù các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT Vinaphone đã triển khai nhiều biện pháp, sử dụng các hệ thống phát hiện tin nhắn rác, rà soát nghi ngờ thuê bao thực hiện cuộc gọi rác để đưa vào khảo sát và thực hiện khóa, nhưng tình trạng SIM rác, cuộc gọi rác trong thực tế vẫn còn rất phổ biến.
Ông Đỗ Văn Thịnh, Giám đốc Trung tâm Điều hành An ninh mạng CMC (Công ty CMC Cyber Security, Tập đoàn Công nghệ CMC), cho biết: “Đối với các cuộc gọi không nói gì, mục tiêu chính của các đối tượng này là xác nhận kho dữ liệu (data) mà chúng có được đang ở trạng thái và thuộc phân loại như thế nào. Việc người dùng nhận cuộc điện thoại lạ nhưng không nói gì là một cách để các đối tượng có thể lọc dữ liệu (data) người dùng, bán data hoặc lên những kịch bản lừa đảo phù hợp.”
Kết luận
SIM rác và cuộc gọi lừa đảo đang là thách thức lớn đối với người dân Việt Nam. Việc tổng rà soát tài khoản ngân hàng và SIM điện thoại là một bước đi quan trọng trong việc tăng cường quản lý và ngăn chặn tội phạm trực tuyến. Người dân cần nâng cao cảnh giác, không tiết lộ thông tin cá nhân và báo ngay cho cơ quan chức năng khi phát hiện các hành vi lừa đảo. Hãy cùng nhau xây dựng một môi trường số an toàn và bền vững.
