Trong thời gian gần đây, Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã ghi nhận một số trường hợp đột quỵ ở phụ nữ trẻ có liên quan đến việc sử dụng thuốc tránh thai. Các trường hợp này đã gây ra mối lo ngại về tác dụng phụ nghiêm trọng của loại thuốc này. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết hai trường hợp điển hình và cung cấp thông tin về nguy cơ huyết khối tĩnh mạch não liên quan đến thuốc tránh thai.
Hai Trường Hợp Đột Quỵ Liên Quan Đến Thuốc Tránh Thai
Trường hợp đầu tiên là một nữ bệnh nhân 33 tuổi được đưa đến Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng đau đầu dữ dội kèm co giật. Qua khai thác bệnh sử, được biết cô đã sử dụng thuốc tránh thai khoảng 3 tháng. Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy bệnh nhân bị huyết khối xoang tĩnh mạch não kèm xuất huyết. Dù được điều trị tích cực bằng thuốc chống đông và chống co giật, bệnh nhân vẫn để lại di chứng tê nhẹ nửa người và cần thời gian dài để phục hồi.
Huyết khối xoang tĩnh mạch não do thuốc tránh thai
Trường hợp thứ hai là một nữ bệnh nhân 34 tuổi, cũng có tiền sử dùng thuốc tránh thai. Bệnh nhân nhập viện vì đau đầu kéo dài và được phát hiện huyết khối tĩnh mạch não. Rất may mắn, tổn thương không ảnh hưởng đến nhu mô não và bệnh nhân hồi phục hoàn toàn sau một tuần điều trị.
Nguy Cơ Huyết Khối Tĩnh Mạch Não Do Thuốc Tránh Thai
Theo ThS.BS Đinh Trung Hiếu từ Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, một nghiên cứu năm 2024 tại Iran cho thấy hơn 50% phụ nữ bị huyết khối tĩnh mạch não có tiền sử sử dụng thuốc tránh thai, trong đó 70% dùng thuốc thế hệ 2. Một phân tích tổng hợp năm 2015 cũng chỉ ra rằng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch não ở người dùng thuốc tránh thai cao gấp 7,59 lần so với người không sử dụng.
Thành phần estrogen trong thuốc tránh thai có thể kích hoạt quá trình đông máu thông qua việc tăng nồng độ fibrinogen và prothrombin – những yếu tố thúc đẩy hình thành cục máu đông. Đồng thời, estrogen cũng làm giảm protein S, một chất ức chế đông máu tự nhiên của cơ thể. Đối với những người mang đột biến gen Factor V Leiden, nguy cơ huyết khối khi dùng thuốc tránh thai có thể tăng gấp 20-30 lần.
Lời Khuyên Cho Người Sử Dụng Thuốc Tránh Thai
Thuốc tránh thai là một phương pháp phòng tránh mang thai ngoài ý muốn hiệu quả, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ huyết khối. Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ dưới 35 tuổi, hút thuốc lá, thừa cân hoặc có tiền sử huyết khối, đột quỵ cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng thuốc tránh thai.
Chị em phụ nữ nên tư vấn bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ. Tầm soát đột biến gen nếu gia đình có tiền sử rối loạn đông máu. Duy trì lối sống lành mạnh, uống đủ nước và tránh nhịn ăn khi sử dụng thuốc tránh thai. Ngoài ra, cần thực hiện khám sức khỏe định kỳ và nếu thấy có biểu hiện bất thường như đau đầu với mức độ tăng dần, đau tăng về đêm, uống thuốc giảm đau không đỡ, đặc biệt nếu xuất hiện các cơn giật cơ bất thường hoặc ý thức không tỉnh táo thì cần đi khám ngay.
Kết Luận
Việc sử dụng thuốc tránh thai có thể mang lại hiệu quả cao trong việc phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ huyết khối tĩnh mạch não. Những trường hợp đột quỵ ở phụ nữ trẻ có liên quan đến thuốc tránh thai là lời cảnh báo về tác dụng phụ nghiêm trọng của loại thuốc này. Chị em phụ nữ cần thận trọng, tư vấn bác sĩ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe của mình.
Tài Liệu Tham Khảo
- Dân Trí. (2025). Thêm hai bệnh nhân trẻ đau đầu dữ dội, đột quỵ, có sử dụng thuốc tránh thai. Truy cập từ: https://dantri.com.vn/suc-khoe/them-hai-benh-nhan-tre-dau-dau-du-doi-dot-quy-co-su-dung-thuoc-tranh-thai-20250414204512925.htm