Thiếu nữ 16 tuổi thoát cơn động kinh nhờ kỹ thuật mới

Đặt điện cực sâu chữa ca động kinh kháng thuốc

Ngày 12/9, thông tin từ Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho hay, đơn vị này vừa thành công đặt điện cực não sâu ghi điện não đồ điều trị động kinh (SEGG) cho một nữ bệnh nhân 16 tuổi bị động kinh đã 8 năm nay.

Kỹ thuật SEEG được đánh giá là một trong những bước tiến quan trọng trong phẫu thuật động kinh, giúp xác định chính xác vùng sinh động kinh, nâng cao hiệu quả và độ an toàn cho người bệnh.

Theo TS.BS Phạm Anh Tuấn, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, đây cũng là lần đầu tiên kỹ thuật này được thực hiện trong hệ thống các bệnh viện công lập của cả nước.

Bệnh nhân là một nữ sinh lớp 10, bị động kinh từ 8 năm nay. Khi đến khám tại khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, bệnh nhân có 2-3 cơn động kinh mỗi tuần. Trước đó, em đã điều trị nhiều bệnh viện, sử dụng đến 3 loại thuốc chống động kinh nhưng dần bị kháng thuốc.

Tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, kết quả chụp cộng hưởng từ sọ não cho thấy bệnh nhân có bất thường cấu trúc vỏ não lớn vùng thái dương – chẩm trái. Điện não ngoài da đầu gợi ý cơn động kinh khởi phát từ thái dương trái nhưng không thể xác định được chính xác vùng phẫu thuật.

Do đó, các bác sĩ của khoa Ngoại thần kinh và Nội thần kinh đã quyết định thực hiện phẫu thuật đặt các điện cực sâu nhằm đảm bảo xác định được vùng sinh động kinh chính xác cũng như diện phẫu thuật an toàn.

“Ưu điểm của SEEG là kỹ thuật cao, ít xâm lấn, có thể giúp xác định chính xác vùng sinh động kinh cũng như lập bản đồ chức năng của các vùng não được khảo sát, giúp tiên lượng cho cuộc phẫu thuật”, ThS.BS Lê Thụy Minh An, khoa Nội Thần kinh cho biết.

Sau ca mổ, các bác sĩ phân tích điện não liên tục, xác định chính xác vùng sinh động kinh và vùng não chức năng liên quan vùng sinh động kinh. Đó là một vùng nhỏ hơn so với sang thương trên cộng hưởng từ, từ đó có thể can thiệp chính xác và giúp bảo tồn chức năng tối đa.

Từ đó, các bác sĩ tiếp tục phẫu thuật cắt bỏ vùng sinh động kinh sau 2 tuần. Hiện bệnh nhân đang trong giai đoạn theo dõi sau mổ, không ghi nhận các cơn động kinh sau mổ.

Căn bệnh chỉ 0,5-1% dân số mắc phải

Ước tính, tỷ lệ mắc bệnh động kinh tại Việt Nam chiếm khoảng 0,5-1% dân số, tương đương với khoảng 500.000-1.000.000 người đang phải sống chung với căn bệnh này. Trong số đó, khoảng 30% là các trường hợp động kinh kháng thuốc, tức là có hàng trăm nghìn bệnh nhân cần đến các phương pháp can thiệp chuyên sâu như phẫu thuật. 

Theo bác sĩ Tuấn, trong điều trị động kinh, mỗi năm, khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, tiếp nhận hàng trăm bệnh nhân động kinh từ nhiều nhóm tuổi khác nhau. Trong đó, nhiều người đã bị kháng thuốc và khám chữa bệnh tại nhiều bệnh viện nhưng vẫn chưa kiểm soát được bệnh. 

Các nghiên cứu cho thấy phẫu thuật cắt vùng sinh động kinh sau đặt điện cực não sâu đo điện não đồ giúp cải thiện tỷ lệ kiểm soát động kinh 40-60% so với phẫu thuật cắt sang thương đơn thuần.

“Đồng thời, qua các điện cực được đặt vào não, chúng tôi có thể tiến hành kích thích các vùng vỏ não để đánh giá, xác định vùng vỏ não chức năng, tiên lượng các khiếm khuyết thần kinh nếu bị cắt đi, giúp quyết định bảo tồn chức năng trước phẫu thuật, tăng tính an toàn cho cuộc mổ”, bác sĩ cho biết thêm.

So sánh thêm, bác sĩ Tuấn cho hay, nếu không đặt điện cực não sâu, bệnh nhân động kinh sẽ tiếp tục chung sống với bệnh động kinh kháng thuốc.

Còn nếu thực hiện “phẫu thuật mù” từ kết quả cộng hưởng từ như trước đây, các bác sĩ có thể không chắc chắn về kết quả kiểm soát động kinh. Việc này có thể dẫn đến tái phát bệnh. Hoặc nếu cắt bỏ vùng não quá rộng, người bệnh có thể có những thiếu hụt chức năng thần kinh vĩnh viễn không được lường trước.