Thuốc Nam gia truyền từ lâu đã được xem là một phần không thể thiếu trong nền y học cổ truyền Việt Nam. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc Nam gia truyền không đúng cách có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng. Vậy làm thế nào để hiểu đúng và sử dụng an toàn loại thuốc này?
Những hệ lụy từ việc lạm dụng thuốc Nam gia truyền
Ông Tuấn, 80 tuổi, đã phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau khi sử dụng thuốc Nam gia truyền để điều trị đau khớp và mất ngủ kéo dài. Loại thuốc mà ông sử dụng được quảng cáo với công dụng chữa nhức mỏi, đau lưng, tê bì, thấp khớp, thần kinh tọa, đau thận, ăn được, ngủ được. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau khi uống, ông bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như run chân tay, nôn mửa, choáng váng, mệt mỏi, toát mồ hôi, tiểu ít, huyết áp tụt.
Gói thuốc gia truyền và kết quả xét nghiệm độc chất của bệnh nhân Tuấn.
Khi vào viện, ông Tuấn rơi vào tình trạng mạch rất chậm (20 lần/phút), huyết áp khó đo được, nguy cơ ngừng tim, suy gan, suy thận tăng. Các bác sĩ phải đặt máy tạo nhịp tim tạm thời và lọc máu cấp cứu ngay lập tức. Kết quả xét nghiệm gói thuốc mà ông Tuấn sử dụng cho thấy có chứa paracetamol với hàm lượng cao – nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng suy gan thận của ông.
Nguy cơ từ các loại thuốc không rõ nguồn gốc
Bà Phương, 65 tuổi ở Hà Nội, cũng là một trường hợp điển hình khác. Bà có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường, suy tim, suy thận mạn và gút mạn. Trong hai năm qua, bà tự ý mua và sử dụng thuốc “Bách bệnh” để chữa đau xương khớp. Khi nhập viện do không được dùng thuốc “Bách bệnh”, bà xuất hiện các biểu hiện của hội chứng cai thuốc. Qua kiểm tra, các bác sĩ phát hiện gói thuốc này chứa nhiều thành phần corticoid với hàm lượng cao.
Thuốc đông y quảng cáo làm từ cây “Bách bệnh”, nhưng thực tế chứa nhiều thành phần thuốc tây.
Những trường hợp như ông Tuấn và bà Phương không phải là hiếm. Nhiều bệnh nhân sử dụng thuốc Nam gia truyền trôi nổi, không được kiểm định, dẫn đến các biến chứng nặng nề về tim, gan, thận. Điều đáng lo ngại là các loại thuốc này thường được quảng cáo rầm rộ trên mạng internet, đặc biệt trong thời điểm đại dịch Covid-19, khi việc khám chữa bệnh trực tiếp gặp nhiều khó khăn.
Khuyến cáo từ chuyên gia y tế
Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, thuốc Nam gia truyền là những bài thuốc lành tính và hiệu quả nếu được sử dụng đúng liều lượng, phù hợp với thể trạng từng người và được kiểm định bởi các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Tuy nhiên, hiện nay thị trường tràn lan các loại thuốc được quảng cáo là “gia truyền”, “nhà tôi ba đời”, “chữa bách bệnh” mà không cần khám bệnh trực tiếp.
Rất dễ dàng tìm kiếm thông tin về các loại thuốc Đông y Bách bệnh, lương y ba đời trôi nổi trên mạng internet.
Đặc biệt, những loại thuốc này thường trộn thêm các thành phần thuốc tây thế hệ cũ, thậm chí là các chất bị cấm sử dụng, gây nguy cơ ngộ độc cho người dùng lâu dài. Người bệnh cần lưu ý rằng thuốc Nam gia truyền không phải lúc nào cũng an toàn. Việc sử dụng thuốc kéo dài mà không có sự kiểm soát của thầy thuốc có thể dẫn đến phụ thuộc thuốc, nghiện thuốc, tổn thương hệ nội tiết và các cơ quan khác một cách âm thầm.
Lời khuyên dành cho người bệnh
Các bác sĩ khuyến cáo rằng, người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám và kê đơn sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm định chất lượng. Không nên tự ý mua và sử dụng các loại thuốc Nam gia truyền không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các sản phẩm được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội hoặc qua các kênh bán hàng online.
Việc lựa chọn và sử dụng thuốc Nam gia truyền cần được thực hiện một cách khoa học, có sự tư vấn từ các chuyên gia y tế. Chỉ khi đó, người bệnh mới có thể tận dụng được những lợi ích mà thuốc Nam gia truyền mang lại mà không phải đối mặt với những rủi ro không đáng có.
Thực hiện: Ths. BSNT. Lưu Quang Minh, CN. Ngô Hoài Thu – Khoa Hồi sức tim mạch – Viện Tim mạch – Bệnh viện TWQĐ 108
Mai Chi – Truyền thông Bệnh viện TWQĐ 108