Tiến sĩ Hồ Nhân, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen, vừa đột ngột qua đời ở tuổi 59 vì bệnh tim. Ông được biết đến là “cha đẻ” của vaccine Nanocovax, một trong những vaccine phòng Covid-19 tiên phong tại Việt Nam.
Tiên Phong Nghiên Cứu Vaccine Phòng Covid-19
Tiến sĩ Hồ Nhân đã dẫn dắt đội ngũ nghiên cứu vaccine Nanocovax từ giữa năm 2020, khi dịch Covid-19 đang lan rộng tại Việt Nam. Dự án này được thực hiện dưới sự phối hợp của Công ty Cổ phần Công nghệ Sinh học Dược phẩm Nanogen và Học viện Quân y. Vaccine Nanocovax sử dụng công nghệ tái tổ hợp, sử dụng những mảnh kháng nguyên vô hại (protein) của SARS-CoV-2 để kích thích tạo đáp ứng miễn dịch.
Ưu điểm nổi bật của vaccine protein tái tổ hợp là khả năng tạo đáp ứng miễn dịch tốt, độ an toàn cao, ít tác dụng phụ và điều kiện bảo quản thuận lợi hơn so với các loại vaccine khác (bảo quản ở nhiệt độ 2-8 độ C).
Từ cuối năm 2020 đến năm 2021, vaccine Nanocovax đã trải qua 3 giai đoạn thử nghiệm lâm sàng với kết quả khả quan. Giai đoạn 1 bắt đầu từ ngày 17/12/2020, với 60 tình nguyện viên khỏe mạnh, được tiêm theo ba mức liều khác nhau: 25mcg, 50mcg và 75mcg. Kết quả cho thấy vaccine được dung nạp tốt, không có phản ứng nghiêm trọng nào liên quan đến vaccine.
Giai đoạn 2 khởi động vào ngày 26/2/2021, với 560 người tham gia. Kết quả cho thấy cả ba mức liều đều tạo ra đáp ứng miễn dịch, trong đó liều 25mcg đạt hiệu quả tốt nhất và được lựa chọn cho giai đoạn tiếp theo.
Giai đoạn 3, giai đoạn quan trọng nhất, bắt đầu từ ngày 11/6/2021 và được chia thành hai phần. Giai đoạn 3a được triển khai trên 1.000 tình nguyện viên để đánh giá bước đầu về tính an toàn và đáp ứng miễn dịch. Sau khi thu được kết quả khả quan, giai đoạn 3b được mở rộng với 12.000 người tham gia, theo thiết kế ngẫu nhiên, mù đôi và có đối chứng giả dược.
Kết quả nghiên cứu qua giai đoạn 2 và 3 cho thấy vaccine Nanocovax giúp giảm nguy cơ mắc Covid-19, giảm nguy cơ diễn tiến nặng và tử vong khi mắc bệnh. Hiệu lực bảo vệ tử vong của vaccine Nanocovax đạt 100%. Tuy nhiên, hiệu lực bảo vệ của vaccine Nanocovax giảm dần theo thời gian, với hiệu lực bảo vệ chung của liều 25mcg đạt 52,1%, đạt tiêu chuẩn cấp phép lưu hành theo chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và FDA Hoa Kỳ.
Biểu Tượng Của Khát Vọng Tự Chủ Y Tế
Mặc dù đã vượt qua 3 giai đoạn thử nghiệm, vaccine Nanocovax vẫn chưa được cấp phép lưu hành chính thức tại Việt Nam. Ngày 24/2/2022, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo số 1027/PCP-KGVX gửi Bộ Y tế về việc cấp phép lưu hành vaccine Nanocovax, yêu cầu Bộ Y tế khẩn trương xem xét và báo cáo kết quả thực hiện lên Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có thông tin chính thức về việc cấp phép lưu hành vaccine Nanocovax. Quá trình xem xét và phê duyệt vaccine vẫn đang tiếp tục, mặc dù vaccine đã vượt qua 3 giai đoạn thử nghiệm lâm sàng.
Sự ra đi của doanh nhân Hồ Nhân khi “con đẻ” của ông – vaccine Nanocovax – vẫn chưa được cấp phép không khỏi khiến nhiều người tiếc nuối. Mặc dù chưa đạt được mục tiêu cuối cùng, Nanocovax vẫn là biểu tượng của khát vọng tự chủ y tế và khả năng đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
Kết Luận
Tiến sĩ Hồ Nhân đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lĩnh vực nghiên cứu vaccine phòng Covid-19 tại Việt Nam. Vaccine Nanocovax, dưới sự dẫn dắt của ông, đã chứng minh được hiệu quả và tiềm năng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Mặc dù chưa được cấp phép lưu hành, Nanocovax vẫn là biểu tượng của sự nỗ lực và khát vọng tự chủ y tế của Việt Nam. Hãy tiếp tục theo dõi các cập nhật về vaccine Nanocovax và đóng góp ý kiến của bạn vào quá trình phát triển y tế quốc gia.
Tài Liệu Tham Khảo
- Dân trí. (2025). Tiến sĩ Hồ Nhân và dấu ấn tiên phong nghiên cứu vaccine phòng Covid-19. Link
