Theo thống kê, tuổi thọ trung bình của người dân TPHCM trong năm 2024 đạt 76,6 tuổi, cao hơn mức trung bình toàn quốc là 74,7 tuổi và tăng hơn 10 tuổi so với 45 năm trước. Không chỉ tuổi thọ, chiều cao trung bình của dân số TPHCM cũng đã cải thiện đáng kể trong hơn 4 thập kỷ qua. Đây là kết quả của hành trình 50 năm nỗ lực không ngừng của ngành y tế TPHCM trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Ngành Y Tế TPHCM và Những Bước Tiến Vượt Bậc
Suốt 50 năm kể từ Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, ngành y tế TPHCM đã vượt qua nhiều khó khăn, triển khai nhiều giải pháp đột phá để nâng cao khả năng chăm sóc sức khỏe người dân. Lãnh đạo Sở Y tế TPHCM nhấn mạnh rằng, trong suốt thời gian hình thành và phát triển, nâng cao năng lực phòng chống dịch bệnh, củng cố y tế cơ sở và phát triển y tế cộng đồng luôn là những nhiệm vụ trọng tâm được ưu tiên tập trung nguồn lực.
Những nỗ lực này không chỉ giúp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân mà còn tạo nền tảng để TPHCM triển khai các kỹ thuật chuyên sâu, hướng tới mục tiêu trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe của khu vực Đông Nam Á.
Những Thành Tựu Trong Phòng Chống Dịch Bệnh
Sau giai đoạn 30/4/1975, TPHCM cùng cả nước bước vào giai đoạn “tái thiết” trong bối cảnh thiết bị y tế và nguồn dự trữ thuốc men cạn kiệt. Ngành y tế đã thành lập Trạm vệ sinh phòng dịch Thành phố và các đội vệ sinh phòng dịch ở quận huyện, cùng các trạm y tế phường, xã để triển khai phong trào “5 dứt điểm” và xây dựng “3 công trình vệ sinh”, sau đó là 10 điểm trong chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu tại các trạm y tế.
Nhờ đó, TPHCM đã từng bước giảm và khống chế được các dịch bệnh như sốt rét, dịch tả, dịch hạch, thương hàn, sốt xuất huyết, đồng thời giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng và mù lòa. TPHCM cũng linh động sử dụng các bài thuốc y học cổ truyền để khắc phục tình trạng khan hiếm thuốc men sau giải phóng.
Chương Trình Tiêm Chủng và Kiểm Soát Bệnh Truyền Nhiễm
Năm 1981, chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) quốc gia được Bộ Y tế thí điểm và 5 năm sau triển khai toàn quốc. Những giải pháp đột phá và sáng tạo của ngành y tế TPHCM đã giúp kiểm soát dịch bệnh truyền nhiễm tại địa phương. Từ năm 2000 đến năm 2023, TPHCM cùng cả nước đã thanh toán bệnh bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh, sốt rét và bệnh phong. Các bệnh truyền nhiễm có thể dự phòng bằng vaccine như ho gà, bạch hầu, uốn ván, sởi đều giảm đáng kể. Hiện nay, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ dưới 1 tuổi tại TPHCM luôn đạt trên 95%.
Kiểm Soát Dịch HIV/AIDS
Năm 1990, TPHCM phát hiện trường hợp nhiễm HIV đầu tiên của cả nước và là địa phương chịu gánh nặng bệnh HIV/AIDS lớn nhất trong 35 năm qua. Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị và sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, tình hình dịch HIV/AIDS đã được kiểm soát hiệu quả. TPHCM đã áp dụng nhiều mô hình can thiệp theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) như điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP), điều trị kháng virus trong ngày khi phát hiện nhiễm HIV.
TPHCM đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ hoàn thành “mục tiêu 95”, bao gồm: 95% số người nhiễm HIV biết được tình trạng của mình, 95% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV, và 95% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng virus ở mức thấp để sống khỏe mạnh và làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác. Sau đó, hướng tới mục tiêu chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030.
Củng Cố Hệ Thống Giám Sát Dịch Bệnh
Từ bài học kinh nghiệm phòng chống dịch bệnh trong hàng chục năm qua và đặc biệt từ đại dịch Covid-19, ngành y tế đã tham mưu UBND TPHCM ban hành Đề án “Củng cố tổ chức, bộ máy và nâng cao năng lực Trung tâm kiểm soát bệnh tật Thành phố (HCDC)”. Đề án này tập trung vào việc củng cố hệ thống giám sát dịch bệnh triển khai rộng khắp thành phố, kết nối từ các cơ sở khám chữa bệnh đến tận các trạm y tế, nhằm nâng cao khả năng chủ động giám sát, dự báo, phát hiện sớm và kiểm soát dịch.
Đặc biệt, TPHCM đã đẩy mạnh hợp tác quốc tế để nâng cao năng lực giám sát và cảnh báo dịch bệnh, như hợp tác với OUCRU (Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford – Anh) và CDC Hoa Kỳ trong việc hỗ trợ, chuyển giao kỹ thuật cho HCDC.
Kết Luận
Trong suốt 50 năm qua, ngành y tế TPHCM đã không ngừng nỗ lực để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân. Những thành tựu đạt được trong việc phòng chống dịch bệnh, cải thiện tuổi thọ và chiều cao trung bình là minh chứng rõ ràng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ này. Tuy nhiên, trước những thách thức mới như gánh nặng bệnh tật kép, già hóa dân số, biến đổi khí hậu và lối sống bất lợi cho sức khỏe, ngành y tế TPHCM cần tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.
Hãy cùng tiếp tục theo dõi và ủng hộ những nỗ lực của ngành y tế TPHCM trong hành trình nâng tầm sức khỏe người dân.
