Ngày 21/4, Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) đã thông tin về trường hợp suy thận cấp do uống nước cây me đất mọc ở vườn nhà. Một người phụ nữ 62 tuổi ở Hà Nội đã phải nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, ăn không ngon miệng và được chẩn đoán suy thận cấp sau khi sử dụng nước cây me đất.
Nguyên Nhân và Triệu Chứng
Người phụ nữ này cho biết, sau khi xem thông tin trên mạng xã hội về tác dụng thanh mát, giải độc của cây me đất, bà quyết định dùng thử. Bà có cô ruột thường xuyên uống nước me đất để chữa sỏi thận và tiểu đường, nên bà tin tưởng vào công dụng của loại cây này.
Khi dọn vườn, bà nhổ được khoảng nửa cân me đất, bao gồm cả rễ trắng và củ to bằng ngón tay út. Bà rửa sạch và đun sôi với 1,5 lít nước, sau đó lấy được khoảng 600ml nước sắc. Bà chia thành 3 cốc, uống 2 cốc và cho mẹ 85 tuổi uống một cốc. Nước me đất có vị chát, chua, mặn dù bà không cho bất cứ thứ gì vào nấu cùng.
Sau khi uống, bà cảm thấy khó chịu, buồn nôn và nôn ra dịch. Dù sáng hôm sau vẫn dậy sinh hoạt bình thường, bà vẫn cảm thấy mệt, đau đầu và choáng. Sau 2 ngày, tình trạng mệt mỏi không thuyên giảm, bà quyết định đi khám.
Mẫu me đất bệnh nhân mang đến viện
Chẩn Đoán và Kết Quả Xét Nghiệm
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm chống độc, cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng tỉnh táo, không sốt, không yếu liệt, không buồn nôn, không đau bụng, chỉ kêu đau đầu âm ỉ. Kết quả xét nghiệm nước tiểu và máu cho thấy chỉ số creatinine cao gấp nhiều lần bình thường, dấu hiệu của tổn thương thận và suy thận cấp.
Bệnh nhân mang theo cây me đất và được Trung tâm Chống độc gửi chuyên gia xác định là cây me đất hoa đỏ, tên khoa học là Oxalis corymbosa DC. Kết quả xét nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia cho thấy cây me đất chứa axít oxalic, nguyên nhân gây ra tình trạng suy thận khi uống quá nhiều.
Tác Hại Của Axít Oxalic
Axít oxalic là một tác nhân gây tổn thương thận và suy thận nếu dung nạp vào cơ thể với lượng lớn. Ở liều cao, axít oxalic có thể kích thích niêm mạc ruột và liều nguyên chất với hàm lượng 4-5g có thể gây ngộ độc cấp tính, thậm chí dẫn đến tử vong.
Trung tâm từng tiếp nhận bệnh nhân ngộ độc axít oxalic và suy thận do uống trực tiếp hóa chất này. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên ghi nhận bệnh nhân ngộ độc và suy thận cấp khi uống nước đun từ cây me đất có chứa axít oxalic.
TS Nguyên cho biết, tìm kiếm trong y văn trên thế giới chưa thấy có báo cáo hay nghiên cứu nào ghi nhận người bị ngộ độc loại cây này.
Axít Oxalic trong Thực Phẩm Hàng Ngày
Axít oxalic có thể tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm hàng ngày như khế, chanh, nho, me, củ cải đường, ca cao, cải bó xôi, lá chè, cải thìa, cần tây… Cách dễ nhận biết khi ăn thực phẩm chứa axít oxalic là có vị chua, chát. Tuy nhiên, lượng axít oxalic đưa vào cơ thể qua ăn uống hàng ngày thường không ảnh hưởng đến sức khỏe.
Với cây me đất, hàm lượng axít oxalic cao hơn so với nhiều loại cây khác, và việc sử dụng bừa bãi, với hàm lượng lớn có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Khuyến Cáo Từ Chuyên Gia
TS Nguyên khuyến cáo, việc sử dụng cây cỏ để chữa bệnh, dù là cây có vẻ lành tính, cũng có thể gây hậu quả nếu sử dụng bừa bãi và với hàm lượng lớn. Khi có vấn đề về sức khỏe, người dân nên đi khám hoặc tư vấn từ nhân viên y tế, kể cả người hành nghề y học cổ truyền được các cơ quan quản lý và chuyên môn công nhận, để được chẩn bệnh và kê đơn thuốc phù hợp.
Người dân tuyệt đối không nên tin và làm theo những thông tin trên mạng hoặc truyền miệng, để tránh những hậu quả đáng tiếc.
Kết Luận
Suy thận do uống nước me đất là một trường hợp đáng lưu ý, cảnh báo về tác hại của việc sử dụng cây cỏ bừa bãi. Hãy luôn tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại cây cỏ nào để chữa bệnh, để bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân.
Tài Liệu Tham Khảo
- Bệnh viện Bạch Mai
- Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia
