Tóm tắt: Ngày 28/3, đoàn công tác Bộ Y tế đã kiểm tra công tác thu dung và phòng chống dịch sởi tại Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM. Thành phố đã đạt được những kết quả đáng mừng trong việc kiểm soát dịch sởi, với 22 phường, xã đã công bố hết dịch. Tuy nhiên, những bài học kinh nghiệm được rút ra và các đề nghị của Thứ trưởng Bộ Y tế cho thấy vẫn còn những thách thức cần giải quyết trong phòng chống dịch bệnh.
Thứ trưởng Bộ Y tế: 11 năm mới cập nhật hướng dẫn điều trị sởi là quá chậm – 1
Mở đầu: Dịch sởi đang diễn biến phức tạp trên cả nước, đặc biệt là tại các khu vực phía Bắc và Bắc Trung Bộ. Trong khi TPHCM đã đạt được bước tiến đáng kể trong việc kiểm soát dịch bệnh, thì những bài học kinh nghiệm được rút ra từ đợt dịch này là rất cần thiết để áp dụng cho các khu vực khác và ngăn ngừa sự bùng phát dịch trở lại.
Tổng quan về tình hình dịch sởi tại TPHCM:
Trong 3 tháng đầu năm 2025, Bệnh viện Nhi đồng 1 ghi nhận hơn 1.500 ca nhiễm sởi điều trị, có xu hướng giảm so với giai đoạn trước. Sau các chiến dịch tiêm chủng vaccine sởi, tỷ lệ bệnh nhân ở TPHCM đã giảm sâu, chủ yếu tập trung ở các trẻ chưa được tiêm chủng đầy đủ. Độ tuổi mắc bệnh chủ yếu là trẻ dưới 9 tháng, tiếp đến là 9-24 tháng và trên 60 tháng. Mặc dù đã không có ca tử vong trong 3 tháng đầu năm, nhưng vẫn có 1 trường hợp tử vong do bệnh nền vào năm 2024.
Bệnh viện Nhi đồng 1 đã triển khai các biện pháp phòng chống lây nhiễm hiệu quả, bao gồm khu vực sàng lọc và cách ly riêng biệt, đảm bảo thông khí tốt, cùng với việc chuẩn bị đầy đủ thuốc, vật tư y tế. Thành phố cũng tập trung vào việc tiêm chủng vaccine sởi cho trẻ em và nhân viên y tế.
Kết quả đạt được và những bài học rút ra:
Ngày 27/3, 22 phường, xã trên địa bàn quận 1, quận 4 và huyện Củ Chi của TP.HCM đã được UBND TP công bố hết dịch sởi. Đây là kết quả tích cực, phản ánh sự nỗ lực của ngành y tế thành phố. Qua đợt dịch, TP.HCM đã rút ra những bài học quan trọng về:
- Công bố dịch kịp thời: Công bố dịch kịp thời là cơ sở pháp lý để triển khai các kế hoạch phòng chống dịch.
- Bảo vệ trẻ nguy cơ cao: Chủ động bảo vệ trẻ em thuộc nhóm nguy cơ cao để giảm các ca nặng và tử vong.
- Quản lý đối tượng tiêm chủng: Sự phối hợp giữa hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia và cập nhật từ địa phương.
- Xử lý trường hợp chưa có chứng minh tiêm đủ mũi: Hỗ trợ phù hợp cho những trường hợp cha mẹ cho rằng trẻ đã tiêm đủ mũi nhưng không có tài liệu chứng minh.
Những thách thức và đề xuất:
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những thách thức như:
- Sự chủ quan của một số địa phương: Một số địa phương thiếu sự vào cuộc tích cực trong việc phòng chống dịch, dẫn đến việc không đăng ký đủ vaccine để tiêm chủng.
- Tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ sơ sinh và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cao: Đây là nhóm đối tượng cần được chú trọng hơn trong việc tiêm chủng.
- Cập nhật thông tin về tiêm chủng: Sự thiếu đồng bộ trong việc triển khai chiến dịch tiêm chủng giữa các địa phương.
- Sự thiếu cập nhật trong hướng dẫn điều trị: Hướng dẫn điều trị sởi cập nhật lần gần nhất vào năm 2014, cần được cập nhật thường xuyên hơn để đáp ứng kịp thời các tình huống dịch bệnh.
Các đề nghị của Thứ trưởng Bộ Y tế:
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã nêu ra 9 đề nghị quan trọng cho các địa phương, bao gồm:
- Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Y tế: Tập trung vào việc tiêm chủng vaccine.
- Xây dựng kế hoạch ứng phó dịch bệnh: Chuẩn bị đầy đủ thuốc, thiết bị y tế và kế hoạch ứng phó với các tình huống dịch bệnh khác.
- Sàng lọc, phân luồng và phòng chống lây nhiễm chéo: Nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác sàng lọc, phân luồng và phòng chống lây nhiễm.
- Trang bị thuốc và thiết bị y tế: Đảm bảo đủ thuốc và thiết bị y tế tại các bệnh viện.
- Tăng cường truyền thông: Giáo dục cộng đồng về các dấu hiệu bệnh và cách chăm sóc sức khỏe phù hợp.
- Tập huấn và đào tạo: Tăng cường tập huấn, đào tạo cho nhân viên y tế các cấp.
- Cập nhật hướng dẫn chẩn đoán, điều trị: Cập nhật thường xuyên hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh truyền nhiễm.
- Số liệu sát thực tế: Báo cáo số liệu chính xác, nhanh chóng để có sự dự báo và điều chỉnh kịp thời.
- Chiến dịch tiêm chủng đón đầu: Rà soát và tiêm chủng cho các đối tượng chưa được tiêm, đặc biệt là trong các đợt dịch tái phát.
Kết luận: Thành công trong việc kiểm soát dịch sởi tại TPHCM là một bài học quý báu cho các địa phương khác. Tuy nhiên, những thách thức vẫn còn đó. Việc thực hiện đầy đủ các đề nghị của Thứ trưởng Bộ Y tế là rất quan trọng để phòng chống dịch sởi và các loại dịch bệnh khác trên toàn quốc.
Tài liệu tham khảo:
