Vĩnh Phúc – Hành trình 14 năm tích cực quản lý tăng huyết áp trong cộng đồng

Đặt nền tảng trong quản lý và kiểm soát tăng huyết áp

Tăng huyết áp (THA) hiện là một trong những vấn đề y tế cộng đồng lớn nhất trên thế giới. Theo thống kê, tỷ lệ người trưởng thành 30-79 tuổi mắc bệnh chiếm khoảng 30%, nhưng chỉ 13% trong số đó kiểm soát được huyết áp về ngưỡng mục tiêu. Tại Việt Nam, con số này tăng đều qua từng năm, kéo theo hệ lụy nặng nề về sức khỏe và kinh tế – xã hội. Điều tra của Bộ Y tế cho thấy 77% người dân hiểu sai về bệnh THA và yếu tố nguy cơ, trong khi hơn 70% không biết cách phát hiện sớm và dự phòng bệnh.

Tại tỉnh Vĩnh Phúc, dù chưa có thống kê đầy đủ cho toàn tỉnh, nhưng một số nghiên cứu thực hiện thời gian gần đây đã phần nào phản ánh thực trạng bệnh. Cụ thể, tại huyện Tam Đảo, theo nghiên cứu năm 2024, tỷ lệ người từ 45 tuổi trở lên mắc THA là 31,15%; trong đó, THA độ I chiếm 65,3%, còn lại là độ II và III.

Nhận thức rõ tính cấp thiết của vấn đề, ngay từ năm 2011, tỉnh Vĩnh Phúc đã chính thức triển khai Dự án phòng, chống THA cộng đồng, đặt mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng, tăng cường năng lực cho nhân viên y tế trong công tác phát hiện sớm và điều trị đúng bệnh theo phác đồ của Bộ Y tế.

Tính đến năm 2014, tỉnh đã quản lý được trên 2.000 bệnh nhân THA. Theo báo cáo mới nhất tính đến hết 2024, số bệnh nhân THA đang được theo dõi, quản lý tại Vĩnh Phúc đã đạt 37.434 người.

Song song với quản lý người bệnh, tỉnh cũng triển khai mô hình thí điểm quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm tại Trung tâm Y tế huyện và Trạm y tế xã, tăng cường khám sàng lọc tại cộng đồng, giúp người dân tiếp cận các dịch vụ y tế ngay từ tuyến cơ sở, từ đó góp phần giảm tải cho tuyến trên và kiểm soát bệnh sớm.

Từ nền tảng vững chắc đến chiến dịch cộng đồng quy mô toàn tỉnh

Tiếp nối thành quả sau hơn một thập kỷ, năm 2025, Sở Y tế Vĩnh Phúc tiếp tục hưởng ứng mạnh mẽ chiến dịch “Tháng 5 đo huyết áp” (May Measurement Month – MMM) – một sáng kiến toàn cầu, với mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường sàng lọc huyết áp định kỳ.

Chiến dịch được triển khai tại 13 đơn vị y tế trên toàn tỉnh, tổ chức đồng bộ các hoạt động: đào tạo cán bộ y tế, sàng lọc cộng đồng, sinh hoạt câu lạc bộ bệnh nhân và đặc biệt là chương trình đào tạo chuyên sâu – Hypertour.

Trong chuỗi hoạt động này, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc đã được Sở Y tế chỉ định là đơn vị nòng cốt, giữ vai trò hạt nhân trong việc triển khai và lan tỏa các hoạt động trên địa bàn toàn tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng y tế địa phương, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững của ngành y tế Vĩnh Phúc.

Phát biểu tại Lễ phát động chiến dịch Tháng năm đo huyết áp 2025 vào ngày 7/5/2025, BSCKII. Nguyễn Văn Huy, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc nhấn mạnh: “Tăng huyết áp là bệnh mãn tính phổ biến nhưng vẫn chưa được kiểm soát tốt. Việc triển khai chiến dịch Tháng 5 đo huyết áp là cơ hội để tăng cường năng lực tuyến cơ sở, chuẩn hóa kỹ năng đo huyết áp và đẩy mạnh truyền thông cho cộng đồng. Quan trọng hơn, qua đây chúng tôi đặt mục tiêu hình thành thói quen kiểm tra huyết áp định kỳ cho người dân”.

Chương trình đã tổ chức tập huấn cho 234 cán bộ y tế tuyến tỉnh, huyện, xã, cập nhật kiến thức thực hành và quy trình đo huyết áp đúng chuẩn, tư vấn dinh dưỡng và điều chỉnh lối sống cho người bệnh. Dự kiến chiến dịch sẽ thu thập được 4.000 phiếu khảo sát huyết áp, qua đó đánh giá thực trạng kiểm soát huyết áp tại Vĩnh Phúc và đưa ra các khuyến nghị phù hợp trong thời gian tới.

Ngoài hoạt động sàng lọc, các buổi sinh hoạt bệnh nhân THA tiếp tục được tổ chức tại các Trung tâm Y tế và Trạm y tế xã, với sự hướng dẫn trực tiếp của cán bộ y tế. Các buổi sinh hoạt này giúp người bệnh được tư vấn kỹ về chế độ ăn, luyện tập, sử dụng thuốc, cách tự đo huyết áp tại nhà.

Chương trình Hypertour – đào tạo chuyên sâu cho cán bộ y tế về cập nhật hướng dẫn mới trong điều trị và quản lý tăng huyết áp, cũng được triển khai, nâng cao năng lực cho lực lượng y tế tuyến đầu.

Chiến dịch MMM 2025 tại Vĩnh Phúc kỳ vọng sẽ tăng tỷ lệ phát hiện sớm người mắc THA trong cộng đồng, đồng thời cải thiện tỷ lệ người bệnh đạt chỉ số huyết áp mục tiêu, giảm biến chứng đột quỵ, suy tim, suy thận. Xa hơn, mục tiêu của tỉnh là xây dựng một cộng đồng chủ động phòng bệnh, kiểm soát tốt bệnh mãn tính, tạo nền tảng giảm gánh nặng bệnh tật lâu dài.

Đại diện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc cũng khẳng định, để đạt được điều này rất cần sự đồng hành của các ban ngành, đơn vị y tế, nhà thuốc và chính người dân. Các chương trình sàng lọc cộng đồng, chiến dịch truyền thông tại cơ sở và hoạt động quản lý người bệnh sẽ được duy trì và mở rộng, từng bước đưa tăng huyết áp ra khỏi “vùng âm thầm” trong cộng đồng.