Mở đầu
Tại thôn An Châu, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, người dân đang phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng từ việc khai thác đất sét của Công ty TNHH Hiệp Đại Hưng. Sau khi kết thúc hoạt động khai thác, công ty đã để lại những vùng đất hoang tàn, sạt lở, gây ảnh hưởng lớn đến đời sống và sinh hoạt của người dân địa phương.
Nội dung chính
Tình trạng sạt lở và hoang hóa đất đai
Ghi nhận vào ngày 13/5, khu vực từng là cánh đồng lúa xanh tốt ở thôn An Châu hiện nay đã trở nên hoang tàn, với ít nhất 1ha đất bị xé toạc thành từng mảng lớn sau nhiều đợt mưa. Nhiều điểm xuất hiện các hố sâu quá đầu người, miệng hố rộng hàng chục mét, khiến mặt ruộng bị cắt xé tạo thành hàm ếch. Đất màu bị rửa trôi, lộ ra tầng đất đá cằn cỗi phía dưới, và các tuyến dẫn nước phục vụ sản xuất trước đây cũng bị sạt đứt, khiến ruộng đồng không thể canh tác.
Ảnh hưởng đến người dân
Ông Nguyễn Phan Bốn, Trưởng thôn An Châu, cho biết có gần 20 hộ dân địa phương bị ảnh hưởng bởi tình trạng này. Người dân đã nhiều lần phản ánh đến các cơ quan chức năng nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Khu vực xảy ra sạt lở trước đây từng được cấp phép cho Công ty TNHH Hiệp Đại Hưng khai thác đất sét. Trong thời gian đầu, doanh nghiệp có hỗ trợ vụ mùa cho các hộ bị ảnh hưởng, nhưng đến năm 2022, công ty đã “cắt” khoản hỗ trợ này. Năm 2023, công ty rút toàn bộ máy móc, dừng hoạt động nhưng chưa hoàn thổ, chưa hoàn trả đường dân sinh, cũng không có biện pháp hỗ trợ vụ mùa hoặc khắc phục hiện trạng để người dân có đất canh tác.
Lo ngại về nguy cơ sạt lở lan rộng
Không chỉ có ruộng đất bị bỏ hoang, ông Bốn còn lo ngại về nguy cơ sạt lở đang lan rộng, có thể ảnh hưởng đến đường dây 500kV gần đó. Điều này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn đe dọa an toàn của cộng đồng.
Phản ứng của chính quyền và doanh nghiệp
Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng, Công ty TNHH Hiệp Đại Hưng đã có hồ sơ đề nghị phê duyệt đóng cửa mỏ khoáng sản đất sét tại thôn An Châu. Tuy nhiên, sau khi tổ chức họp thẩm định ngày 17/9/2024, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã yêu cầu công ty chỉnh sửa, bổ sung đề án. Đến ngày 2/12/2024, công ty gửi văn bản phúc đáp cho biết đã phá sản và đang làm thủ tục phá sản. Trong khi đó, công ty vẫn chưa thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về hoàn thổ, phục hồi môi trường và đất đai theo quy định.
Tại buổi tiếp xúc cử tri ngày 24/4, ông Trần Chí Cường, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, cho biết mỏ đất sét tại thôn An Châu được UBND thành phố cấp phép (gia hạn) cho Công ty TNHH Hiệp Đại Hưng vào tháng 6/2022, với thời hạn khai thác đến tháng 6/2023. Qua kiểm tra, khi kết thúc khai thác, công ty chưa đảm bảo được các yêu cầu bồi hoàn, tái tạo mặt bằng và hỗ trợ các chính sách cho người dân. Thành phố đã chỉ đạo các cấp có thẩm quyền không chấp thuận giải thể doanh nghiệp khi chưa hoàn thành trách nhiệm.
Phó Chủ tịch thành phố Đà Nẵng yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường làm việc với công ty này, bắt buộc thực hiện các nghĩa vụ để sớm đảm bảo quyền lợi của người dân. Ông Cường nhấn mạnh rằng nếu doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ phục hồi môi trường, thành phố sẽ không cho phép tham gia bất kỳ hoạt động khai thác khoáng sản nào trong tương lai trên địa bàn thành phố.
Kết luận
Tình trạng sạt lở và hoang hóa đất đai sau khi khai thác đất sét tại thôn An Châu là một ví dụ điển hình cho những hậu quả nghiêm trọng mà các doanh nghiệp khai thác khoáng sản có thể để lại nếu không tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ phục hồi môi trường. Chính quyền thành phố Đà Nẵng đang nỗ lực để đảm bảo quyền lợi của người dân và buộc doanh nghiệp phải hoàn thành trách nhiệm của mình. Người dân cần tiếp tục phản ánh và theo dõi sát sao để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Tài liệu tham khảo
- Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng
- UBND thành phố Đà Nẵng
- Báo Dân trí, ngày 13/5/2025
