Xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc sụt giảm nghiêm trọng

Ngày 8/5, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về thực trạng công tác quản lý mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc và giải pháp tăng cường hoạt động xuất khẩu sầu riêng.

Báo cáo tại cuộc họp cho thấy, những tháng đầu năm nay xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc ghi nhận mức sụt giảm nghiêm trọng. Cụ thể, 4 tháng qua chỉ đạt khoảng 120-130 triệu USD, với khối lượng xuất khẩu ước tính 35.000 tấn (đạt khoảng 20% kế hoạch đề ra).

Hệ quả đó không chỉ khiến chỉ tiêu chung của toàn ngành bị ảnh hưởng, mà còn kéo giá sầu riêng trong nước xuống thấp, chỉ bằng 1/4 so với giá xuất khẩu.

Nguyên nhân được Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định do thiếu cơ sở pháp lý và quy trình kiểm dịch rõ ràng. Công tác quản lý nhà nước về chất lượng và an toàn thực phẩm còn chậm chạp.

Hơn nữa, việc cấp mã số vùng trồng, phê duyệt cơ sở đóng gói và hệ thống phòng kiểm nghiệm vẫn chưa bắt kịp yêu cầu khắt khe từ phía Trung Quốc – thị trường tiêu thụ lớn nhưng cũng đầy rủi ro nếu thiếu sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Trước tình hình đó, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đưa ra hàng loạt giải pháp “nóng” mang tính đồng bộ, nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt và xây dựng nền tảng phát triển bền vững cho ngành hàng sầu riêng.

Về ngắn hạn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp chặt chẽ với Cục Hải quan Trung Quốc để xử lý các vướng mắc liên quan đến những yếu tố kỹ thuật đang cản trở đáng kể dòng chảy xuất khẩu. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ cấp mã số vùng trồng, phê duyệt cơ sở đóng gói và các phòng thí nghiệm phục vụ xuất khẩu.

Bên cạnh đó, quy trình kiểm dịch thực vật cho sầu riêng sẽ được khẩn trương ban hành, làm cơ sở đánh giá lại khả năng xuất khẩu và điều chỉnh kế hoạch phù hợp với thực tiễn.

Về dài hạn, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đề nghị hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến quản lý xuất khẩu nông sản, có quy định cụ thể hơn về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói và kiểm nghiệm, giám định…

Ông Duy yêu cầu xây dựng, chuẩn hóa hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật từ sản xuất, thu hoạch, chế biến đến xuất khẩu; xác định tái cơ cấu ngành sầu riêng theo hướng bền vững là yêu cầu cấp thiết.

Người đứng đầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng khuyến khích phát triển các dòng sản phẩm chế biến sâu, nhất là sầu riêng đông lạnh nhằm nâng cao giá trị và giảm lệ thuộc vào thị trường xuất khẩu sầu riêng tươi.

Việc giữ vững vị thế sầu riêng Việt Nam không thể chỉ dựa vào sự tăng trưởng nóng mà cần nền tảng pháp lý vững chắc, tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ và một hệ thống quản lý chủ động, minh bạch, theo yêu cầu của Bộ trưởng Duy.

Ông đề nghị các cơ quan chuyên môn nỗ lực hơn nữa cùng đồng hành cùng doanh nghiệp, sát cánh với địa phương, phối hợp cùng các cơ quan liên quan để bảo vệ thị trường, nâng cao giá trị và từng bước xây dựng thương hiệu sầu riêng Việt Nam trên bản đồ nông sản thế giới.