Gan đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý độc tố và thực hiện hơn 500 chức năng sống còn trong cơ thể. Tuy nhiên, nhiều người thường chỉ chú ý đến gan khi các triệu chứng đã trở nên rõ ràng. Thực tế, bệnh gan có thể phát ra tín hiệu “cầu cứu” âm thầm, đặc biệt là vào ban đêm – thời điểm cơ thể nghỉ ngơi nhưng gan lại làm việc mạnh nhất. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện những dấu hiệu cảnh báo gan suy yếu vào buổi tối, từ đó có biện pháp kiểm tra và chăm sóc sức khỏe kịp thời.
1. Mất Cảm Giác Thèm Ăn Vào Buổi Tối
Một trong những dấu hiệu sớm của bệnh gan nhiễm mỡ là giảm cảm giác thèm ăn, đặc biệt rõ rệt vào buổi tối. Người bệnh thường không còn hứng thú với thức ăn, dẫn đến sụt cân và thiếu chất dinh dưỡng. Nghiên cứu đăng trên Journal of Hepatology cho thấy, 65% bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) có biểu hiện rối loạn ăn uống, đặc biệt là bữa tối kém đa dạng và thiếu đạm.
2. Ngứa Lòng Bàn Tay, Bàn Chân Về Đêm
Ngứa da ban đêm, nhất là ở lòng bàn tay và bàn chân, là dấu hiệu của bệnh gan khi gan không thể loại bỏ hiệu quả độc tố và muối mật ra khỏi máu. Sự tích tụ muối mật gây kích ứng các đầu dây thần kinh cảm giác dưới da. Nồng độ enzyme phosphatase kiềm (ALP) trong máu cao, thường thấy ở bệnh gan mật, cũng có thể là nguyên nhân gây ngứa. Mayo Clinic khuyến cáo rằng nếu ngứa kéo dài trên 2 tuần, đặc biệt trầm trọng về đêm, bạn nên làm xét nghiệm chức năng gan để loại trừ nguyên nhân gan mật.
Ngứa lòng bàn tay, bàn chân về đêm là dấu hiệu của bệnh gan
3. Vàng Da, Vàng Mắt Nổi Bật Khi Ánh Sáng Yếu
Vào buổi tối, dưới ánh đèn vàng hoặc ánh sáng yếu, hiện tượng vàng da do gan tổn thương thường lộ rõ hơn. Vàng da là hậu quả của việc tăng bilirubin huyết. Theo Hiệp hội Gan Hoa Kỳ, vàng da là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của các bệnh lý như xơ gan, viêm gan virus B và C.
4. Đau và Sưng Bụng Rõ Khi Nằm Xuống
Sưng bụng không rõ nguyên nhân, do hiện tượng tích tụ dịch trong khoang bụng (cổ trướng), là một dấu hiệu nghiêm trọng khác. Buổi tối khi nằm, cảm giác chướng bụng, khó thở hoặc nặng bụng dễ nhận thấy hơn. Nghiên cứu của World Journal of Gastroenterology cho thấy, cổ trướng là biến chứng phổ biến nhất ở người bị xơ gan mất bù, chiếm đến 60% số trường hợp trong 10 năm đầu phát hiện bệnh.
5. Phù Chân và Bàn Chân, Nặng Hơn Vào Cuối Ngày
Gan bị tổn thương làm giảm khả năng tổng hợp albumin, một loại protein duy trì áp lực keo trong lòng mạch. Khi đó, nước tràn ra mô kẽ gây phù nề, thường bắt đầu ở bàn chân và cổ chân. Hiện tượng phù thường rõ rệt hơn vào buổi tối do tư thế đứng, ngồi cả ngày khiến dịch dồn xuống chi dưới.
6. Mất Ngủ, Rối Loạn Nhịp Sinh Học
Mất ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ là một triệu chứng sớm nhưng dễ bị bỏ qua ở người mắc bệnh gan, đặc biệt là người từng sử dụng rượu. Nghiên cứu công bố trên Liver International cho thấy, rối loạn giấc ngủ xảy ra ở gần 47% bệnh nhân xơ gan, do gan mất khả năng điều tiết các chất liên quan đến chu kỳ ngày – đêm của cơ thể như melatonin và amoniac.
7. Đổ Mồ Hôi Đêm Bất Thường
Đổ mồ hôi vào ban đêm, dù phòng mát, có thể là biểu hiện sớm của gan nhiễm mỡ hoặc rối loạn điều hòa nhiệt độ do chức năng gan suy giảm. Hiện tượng này không nên chủ quan vì có thể dễ nhầm với rối loạn nội tiết hoặc lao phổi. Nghiên cứu tại Đại học Y Harvard chỉ ra rằng bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường gặp tình trạng nhiệt độ cơ thể dao động thất thường, gây ra đổ mồ hôi bất thường, đặc biệt là trong giấc ngủ sâu.
Các chuyên gia khuyến cáo, nếu bạn gặp từ 2-3 triệu chứng kể trên trong vài tuần liên tiếp, hãy sớm đến cơ sở y tế uy tín để kiểm tra chức năng gan, làm xét nghiệm men gan, siêu âm bụng hoặc FibroScan nếu cần.
Nhận diện và xử lý kịp thời các dấu hiệu suy yếu của gan vào buổi tối không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Hãy lắng nghe cơ thể và thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khỏe đúng cách để duy trì chức năng gan ổn định.
Tài Liệu Tham Khảo
- The Health Site
- Journal of Hepatology
- India TV News
- Mayo Clinic
- Hiệp hội Gan Hoa Kỳ
- World Journal of Gastroenterology
- India Times
- Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh (NHS)
- Liver International
- Đại học Y Harvard
