Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt vi phạm đất đai ở Cần Thơ

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy vừa ký ban hành Kết luận thanh tra số 138/KL-TTCP về công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, quản lý đầu tư xây dựng và quản lý, sử dụng đất đai tại TP Cần Thơ (giai đoạn 2015-2022).

Cấp 2.051 sổ đỏ vi phạm Luật Đất đai

Kết luận thanh tra chỉ rõ, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Cần Thơ đã cấp 2.051 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là sổ đỏ) cho 23 tổ chức kinh tế để thực hiện 26 dự án với thời hạn sử dụng đất lâu dài, vi phạm Điều 126 Luật Đất đai năm 2013.

Giám đốc sở này còn cấp sổ đỏ lần đầu chi tiết từng lô đất nhỏ theo bản vẽ quy hoạch khi dự án chưa hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy định, vi phạm Điều 26 Nghị định số 43/2014 và khoản 21 Điều 1 Nghị định số 01/2017 của Chính phủ.

Một số trường hợp cấp sổ đỏ cho hộ gia đình, cá nhân lần đầu chưa đủ các giấy tờ theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013.

Trong thời kỳ thanh tra, bảng giá đất do UBND TP Cần Thơ ban hành chưa sát với giá thị trường và chưa được điều chỉnh kịp thời, bổ sung bảng giá đất phổ biến trên thị trường có biến động lớn là chưa phù hợp với Luật Đất đai.

UBND TP Cần Thơ bị kết luận chậm ban hành văn bản quy định mức thu tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định của Chính phủ, dẫn đến các dự án đã được giao đất, cho thuê đất, cho chuyển mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa sang mục đích phi nông nghiệp trước ngày 9/9/2016 không được thu tiền bảo vệ, phát triển đất chuyên trồng lúa nước.

“Số tiền trên 86 tỷ đồng thu tiền bảo vệ, phát triển đất chuyên trồng lúa nước cần phải thu hồi về ngân sách nhà nước theo quy định”, kết luận nêu.

Mặt khác, thanh tra phát hiện Cần Thơ phân bổ sử dụng nguồn kinh phí thu được từ tiền bảo vệ và phát triển đất trồng lúa giai đoạn 2015-2022 không đúng quy định của Chính phủ.

Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính và Hội đồng Thẩm định giá đất Cần Thơ thẩm định, trình UBND TP phê duyệt đơn giá đất cụ thể đối với 3 dự án có nội dung không đúng quy định của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Cục Thuế TP Cần Thơ miễn tiền sử dụng đất trong thời gian xây dựng cơ bản đối với dự án Tổ hợp Đại học FPT và Công viên phần mềm FPT Cần Thơ do Công ty cổ phần FPT làm chủ đầu tư, vi phạm quy định của Bộ Tài chính và Chính phủ. Số tiền 2,2 tỷ đồng miễn giảm không đúng, cơ quan thanh tra yêu cầu thu hồi về ngân sách nhà nước.

Số tiền vi phạm rất lớn

Thanh tra Chính phủ phát hiện Cục Thuế Cần Thơ đã thực hiện khấu trừ khoản tiền tự nguyện ứng trước giải phóng mặt bằng đối với 26 dự án chưa đúng quy định; chưa thực hiện thủ tục chuyển từ thuê đất nộp tiền thuê đất hàng năm sang thuê đất trả tiền một lần đối với diện tích mà chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng tại 4 khu công nghiệp đã cho 29 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất theo hình thức trả tiền một lần, vi phạm Luật Đất đai.

“Tổng số tiền thuê đất trên 123 tỷ đồng cần phải thu hồi về ngân sách nhà nước theo quy định”, cơ quan thanh tra nhấn mạnh.

Cần Thơ và các cơ quan chức năng ở đây cũng chưa kịp thời đôn đốc, thu hồi quỹ đất 20% đất ở dành cho nhà ở xã hội đối với 3 dự án đầu tư theo quy định, tương đương diện tích 1,84ha. Việc chậm triển khai thực hiện chủ trương, chính sách về sắp xếp, đổi mới và phát triển Nông trường Sông Hậu, Nông trường Cờ Đỏ, theo cơ quan thanh tra, chưa đúng quy định của Chính phủ.

Cần Thơ ban hành quyết định thu hồi đất của Nông trường Sông Hậu giao cho Công ty cổ phần chế biến thực phẩm Sông Hậu và Công ty cổ phần chế biến phụ phẩm thủy sản Sông Hậu sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh là không phù hợp Nghị định 181/2004 của Chính phủ.

Số tiền trên 1 tỷ đồng do bồi thường, hỗ trợ không đúng khi thu hồi đất tại Dự án khu tái định cư quận Ninh Kiều (phường An Bình, quận Ninh Kiều) cũng được yêu cầu thu hồi về ngân sách.

“Những vi phạm nêu trên, nếu không được kịp thời phát hiện có nguy cơ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước số tiền gần 214 tỷ đồng (tạm tính). Ngoài ra, số tiền phải thu nộp ngân sách nhà nước do các tổ chức nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tính đến hết năm 2022 là trên 208 tỷ đồng và số tiền ký quỹ bảo đảm đầu tư trên 193 tỷ đồng”, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.

Trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP Cần Thơ

Thanh tra Chính phủ khẳng định trách nhiệm đối với các hạn chế, khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc về Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, Phó chủ tịch được phân công phụ trách; Chủ tịch Hội đồng thẩm định giá đất, giám đốc các sở, ngành (Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Cục trưởng Cục Thuế, Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Cờ Đỏ, Giám đốc Nông trường Sông Hậu…

Từ đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND TP Cần Thơ các thời kỳ có liên quan đến những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm.

Về xử lý kinh tế, thanh tra kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước số tiền gần 463 tỷ đồng và giảm trừ khi quyết toán dự án số tiền trên 2,5 tỷ đồng do vi phạm trong công tác đầu tư xây dựng và quản lý, sử dụng đất đai.